Buitenland.

Frankrijk. De algemeene pastorale conferentie en de nieuwe school. Einde der oud-Katholi eke beweging. Reactie tegen depositivis* tische wijsbegeerte. DeRoomsche kerk en de sociale quaestie.

Slot.

In den laatsten tijd deed de gewezen pater Hyacinthe Loyson, weder van zich spreken.

De bij uitstek welsprekende man heeft kennelijk schipbreuk geleden bij zijne pogingen om de Gallicaansche kerk te doen herleven. Daarna is hij er toe overgegaan, om in vereeniging met eenige Fransche predikanten in zijne zaal in de rue d'Arras, godsdienstige voordrachten te houden. Wij houden het er voor, dat dit zijn laatste uitvlucht geweest is om zijn wankelende zaak overeind te houden. Groot succes hebben die voordrachten, trots den naam die Hyacinthe als redenaar bezit, niet gehad. Ten slotte is de gewezen pater er toe moeten komen om zich te wenden tot de oud-bisschoppelijke klerezy van Utrecht, met verzoek om zijne kapel en gemeente over te nemen. Op Zondag den gen April heeft de heer Van Thiel, in naam van den oud-Roomschen aartsbisschop van Utrecht, de eerste godsdienstoefening in de kapel van Loyson gehouden. Men kan dus de poging van père Hyacinthe om het Roomsche Frankrijk van den pauselijken stoel afkeerig te maken, en het te vereenigen in eene van Rome onafhankelijke Gallicaansche kerk, als geheel mislukt beschouwen. Men zal nu en dan nog wel wat hooren van de conferentiën die Hyacinthe hier en daar houdt, doch de door hen op touw gezette beweging is dood geloopen. Het kon ook niet anders. Het oud-Katholicisme leeft op eene inconsequentie en kon daarom vooral in Frankrijk geen wortel schieten.

Nadat een tijdlang in Frankrijk de z.g. positivistische philosophie op jden troon heeft gezeten, blijkt het meer en meer dat er intoongevende kringen mannen gevonden worden, die door die wijsbegeerte niet bevredigd zijn. Het geloof in de wetenschap als middel om de raadselen des levens op te lossen, is bij velen geschokt. Antole France schreef voor eenige weken: »Er is geen andere sleutel voor de kennis der wereld, als het christelijk geloof. Voor het menschelijk denken is het gansche heelal slechts een groote carricatuur, die niet eens belachelijk is, dat is de balans van het menschelijk denken."

Ook zijn mannen als Vogué, Lamy en Desjardins reeds sedert een tweetal jaren aan den arbeid getogen om het opkomend geslacht te wijzen op godsdienst en zedelijkheid als redmiddelen voor de maatschappij. Het schijnt dat hunne roepstem in het »quartier Latin", dat is het gedeelte van Parijs waarin de studenten wonen, niet zonder weerklank bleef. De reactie bleef ook niet uit. Er werd in de laatste weken een «democratisch schoolverbond" opgericht. De aanhangers van dit verbond hebben als hoogste en eenig beginsel »het geloof in de menschheid" gesteld.

Sedert de heeren Vogué en Desjardins hebben laten doorschemeren dat zij de jongelingschap tot de Roomsche kerk wilden terugleiden, loopen zij gevaar om hun invloed te verliezen. Waaruit dit verschijnsel te verklaren? Zou er een duister gevoel zijn bij sommigen, dat de Roomsche kerk niet in staat is om den gewekten dorst naar den levenden God te bevredigen ? Of zou men, nu het streven om het opkomend geslacht meer liefde tot de religie in te boezemen, een concreten vorm gaat aannemen, zich er weer van gaan afwenden ? Het komt voor dat men in het algemeen toegeeft, dat, als de godsdienst ontbreekt, ook alle poëzie uit het leven is weggenomen, doch dat, wanneer men wijst op het dienen van den Heere, gelijk Hij dit in zijn Woord .geboden heeft, men daarvan niets weten wil.

Dat de Roomsche leiders in Frankrijk den tijd waarin zij leven verstaan, blijkt uit de jongste uitlatingen van den grooten volksredenaar, de graaf de Mun. Ook hij heeft zich, denpauselijken wenk volgend, bij de republiek aangesloten, omdat de herstelling der legitimistische monarchie een hersenschim schijnt. Op het jongste »Katholieken congres" te Toulouse gehouden liet deze edelman de volgende woorden hooren: »Ook wij gelooven dat het noodig is een nieuw systeem te volgen; het oude rust op de loochening van God en moet daarom afgeschaft worden. En wanneer ik ons program in ééne zinsnede wilde samenvatten, dan zou deze luiden: vrij moeten God wederom in onze staatsinrichtingen brengen. Wij zullen langzamerhand verbeteringen moeten tot stand brengen en daarbij ons hoogste doel niet uit het oog verliezen, dat is: Frankrijk uit de handen van de vrijmetselarij, die door het kapitalistisch Jodendom gesteund wordt, te rukken." De graaf drukte zijnen toehoorders op het hart zich het lot van het volk aan te trekken en niet het kapitaal maar den arbeid te ondersteunen. »Men moet niet den indruk geven alsof de kerk een agent in priesterrok is, die zich tegen het volk stelt ter wille van het kapitaal ; men moet integendeel weten, dat de kerk op zich neemt voor de verdediging der belangen van de zwakken te strijden." Dit is duidelijke taal, die zeker bij het Fransche volk weerklank vinden zal.

Het bekende Ultramontaansche blad, het hoofdorgaan der Roomschen, de Vnivers, heeft zich ook naar de wenschen van den paus geschikt, namelijk, om de republiek niet langer te bestrijden. Twee redacteurs konden zich daarin niet vinden, en hebben daarom een nieuw blad opgericht, dat den strijd tegen den republikeinsciien regeeringsvorm zal voortzetten.

Dit jaar zal het congres der Roomsche arbeidersvereenigingen niet samenkomen. Men vreest, dat, wanneer dit congres saamkwam er eene scheuring in de rijen der Roomschgezinde werklieden komen zal. Men wil, vooral met het oog op de aanstaande verkiezingen aaneengesloten blijven. Reeds is bisschop Isoard van Annecy begonnen om de verkiezingscampagne voor te bereiden op eene wijze, die de liberalistische aanhangers der republiek groote k bezorgdheid inboezemt. Trouwens het schouwspel, dat de Fransche republiek steeds te zien gaf, terwijl liberalistische of radicale personen haar regeerden, is zoo jammerlijk, dat het ons niet verwonderen zou, dat de republiek een Roomsch clericale tint kreeg.

Jammer maar dat de meeste vertegenwoordigers van het Fransche protestantisme met alles wat liberalist-is, dweept met het denkbeeld van »de souvereinlteit des volks". Daardoor moeten zij allen invloed op den gang van zaken verliezen.

WiNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen