De Martelaten.

CLXXXIII.

NICOLAS CROQUET, PHILIPPE et RICHARD DE GASTMES, vader en zoon.

" Nicolas Croquet, Philippe de Gastmes en zijn zoon Richard waren alle drie kooplieden. In 1569 woonden zij te Parijs en waren zij bekend zoowel door hun eerlijkheid als door hun vroomheid. Dat velen hen haatten was het gevolg van hunne belijdenis der waarheid, die naar de Schriften was. Vooral Nicolas Croquet bezat een groote kennis van Gods Woord. Hij toch had vele jaren onder de kerk van Geneve gewoond. En mogen de beide andere mannen niet zoo diep ingeleid zijn geweest in den Bijbel, met beslistheid waren zij der Gereformeerde belijdenis toegedaan.

Philippe de Gastmes stelde zijn huis, gelegen in de straat St. Denis, waar de vijf witte kruizen uithingen, open voor de prediking des Woords en de ^bediening des Avondmaals, en de beide anderen woonden zoowel de prediking als het .\vondmaal bij. Dit was de misdaad, waarvoor zij sterven moesten. Omtrent de wijze van hunöe gevangenneming Wordt öns in de geschiedenis der martelaren niets gemeld. Wat ons omtrent het proces, tegen hen gevoerd, bekend is, weten wij uit het vonnis, dat over hen is uitgesproken. Het overige heeft het parlement verborgen kunnen houden. Het arrest luidt:

«Men doet weten, dat, overmits Nicolas Croquet, alsmede Philippe et Richard de Gastmes, vader en zoon, hier tegenwoordig samenkomsten, predikatiën en Avondmaalsvieringen, ten huize van den bovengenoemden de Gastmes, in de straat St. Denis, in de vijf witte kruizen gehouden, en andere verkeerde dingen, breeder vermeld in hunne processtukken, gedaan hebben, zij veroordeeld zijn door het hof, om opgehangen en geworgd te worden, ieder aan eene afzonderlijke galg voor het raadhuis te dezer stede, op het plein de Grèves. Hierna zullen hunne lijken vervoerd worden van het genoemde plein naar de galg van Parijs. Voorts heeft hetzelfde hof bovengenoemde Croquet en de Gastmes veroordeeld tot eene boete, te weten: _ de Gastmes, vader en zoon, tot eene boete van tweeduizend Parijsche ponden, die op de volgende wijze zullen verdeeld worden. Aan de vier bedelmonniken-orden 200 ponden, aan de kinderen derH. Drieëenheid ook 200, aan de boetvaardige meisjes ook 200, aan de rood gekleede kinderen ook 200, aan de Ave Maria-dochters ook 200, aan de Heiligen Geest-kinderen ook 200 en de overige 200 ponden aan de arme weezen van de stad Parijs. De genoemde Croquet zal ook 2000 ponden betalen.

Daarenboven beveelt het hof, dat het huis, de vijf witte kruizen genaamd, in de rue St. Denis, waar de predikatiën en Avondmaalsbedieningen zijn gehouden, zal afgebroken en aan den grond gelijk gemaakt worden door de timmerlie'denenmetselaars, 'welke 'thóf.daartoe zal aanwijzen.

Voorts gelast het hof, dat het hout en ijzer, dat van het afgebroken huis zal afkomen, moet verkocht worden. De penningen, die deze verkooping zal opbrengen, zullen gebezigd worden om een gebeeldhouwd kruis te laten maken, waarop een koperen plaat zal gehecht worden, dat de redenen zal bevatten, om welke het huis afgebroken is. Wanneer van den verkoop nog gelden overschieten, moeten zij verdeeld worden onder de armen ter eere Gods. Bovendien zal de plek, waarop het huis gestaan heeft, dienen tot een openbaar plein ten eeuwigen dage.

Hiertoe wordt aan ieder van welke kwaliteit of ambt hij ook zij, verboden er ooit iets op te bouwen, op poene van 6000 Parijsche ponden ten bate des konings en bovendien van een straf aan het lichaam. Verder wil het hof, dat tot een herinnering aan de ziel van Croquet en de Gastmes vader en zoon, in de kerk van St. Opportunus, welke dicht bij het te verwoesten huis gelegen is, ten eeuwigen dage een groote mis van het Sacrament des altaars zal gevierd worden, en wel iedere week op den dag der executie. Voor de onderhouding van dezen dienst zijn door het hof aan bovengenoemde kerk 2000 livres toegewezen. De overige goederen, zoowel roerende als onroerende, zullen verbeurd verklaard worden, met uitzondering van 600 ponden, die rentegevend moeten belegd worden voor de kinderen van de Gastmes, vader en zoon.

Eindelijk veroordeelt het hot Croquet nog om 800 Parijsche ponden te betalen aan de heelmeesters van de kerk van St. Pris en 400 aan den pastoor derzelfde kerk, omdat hij zich verstout heeft in genoemd dorp te laten predikeai. Ook de kosten komen ten laste der veroordeelden..

Dit vdnnis werd üit^esprokë'ri öp D'ontfer'dag, deïl 3en| Juni 1569. Denzelfden dag werd het ook uitgevoerd op de place de Grèves. Croquet en de beide de Gastmes verwonderden zich in geenen deele over de eigenaardige verdeeling hunner goederen, noch over de erfgenamen daarvan, daar zij er zich al lang op voorbereid hadden om vrijwillig het bijkomstige prijs te geven, ten einde het voornaamste te behouden. Na hunnen dood werden hunne lijken afgenomen en in een kar naar de galg van Montfoucon gevoerd. Ook het huis van de Gastmes werd, volgens het vonnis, met den grond gelijk gemaakt. Op de plaats er van verhief zich een hooge steenen pyramide, waarboven een kruis stond, verguld en veelkleurig met een opschrift, dat in gouden letteren en latijnsche verzen verhaalde, wat daar gebeurd was. De dichter van deze verzen was Etienne Jodelle, een man zonder godsdienst, die geen anderen God had dan zijn buit.

Toen de vrede met de Hugenooten gesloten was, verzocht de CoUigny aan den koning, die pyramide weg te laten nemen. Na lange onderhandelingen is zij verplaatst naar het kerkhof des Innocents, 't Volk was woedend over deze verplaatsing. Het verwekte oproer, verbrandde een huis, daar in de buurt gelegen, vermoordde een slotenmaker en verbrandde op de brug Notre-Dame de goederen van een der Gastmes. Nog in 1856 vond men in de straat St. Denis tusschen No. 75 en 77 een ledige plaats. Dat is de plaats, waar eertijds het huis van de Gastmes en later het kruis stond. De familie de Gastmes is hare belijdenis getrouw gebleven en schonk verscheidene leeraren aan de Gereformeerde kerken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen