Promotie in het buitenland.

Met warme belangstelling namen we kennis van de promotie van Dr. Keizer in Lausanne.

Zijn geschrift over Turrctinus en de Consensus is metterdaad een degelijke studie en een goed geschreven tractaat over een niet zoo onbelangrijk stuk Dogmenhistorie.

Ook dient het gewaardeerd, dat deze jeugdige geleerde, hoezeer promoveerende aan een 7iiet Gereformeerde hoogeschool, toch geen oogenblik geaarzeld heeft, kloek en beslist voor zijn Gereformeerde belijdenis uit te komen.

Bovendien schatten we de aanwinste, dat er onder ons een man opstaat, de in de Fransche taal zich op geschikte wijze en vaardig weet uit te drukken, niet gering.

We twijfelen er dan ook niet aan, of er is van Dr. Keizer meer te verwachten. En mag in hem een kundig pleitbezorger voor onze beginselen tegemoet worden gezien.

Dat desniettemin deze promotie voor ons hare schaduwzijden heeft, verhelen we niet. Immers, tenzij er bijzondere reden aanwezig ware, die den heer Keizer noopte naar Lausanne te gaan, ligt er in deze promotie nogmaals een niet onopgemerkt voorbijgaan van deVrije Universiteit. Kwam dit een een enkel maal voor, men zou er niet aan hechten ; maar nu ditzelfde keer op keer plaats grijpt, ligt er uiteraard iets pijnlijks in.

De Vrije Universiteit trad met een zeldzamen moed, die in veler oog aan overmoed grensde, op voor een machtig beginsel, en meende er recht op te hebben, dat althans de broederen van Gereformeerden huize de energie van haar bedoelen eeren zouden.

Nu te moeten ervaren, dat juist zij, die ons het naast staan, er toe medewerken om haar invloed te verkleinen, is een verschijnsel, dat geen ander effect kan hebben, dan om den invloed der Gereformeerde beginselen voor de toekomst te verzwakken.

Ontmoedigen zal dit ons niet.

Wie formeel en materieel voor een heilig beginsel de worsteling aanvaard heeft, gaat rustig voort, wat tegenstand zich ook tegen hem verheft. Maar dit mag ons niet ontslaan van de verplichting, om tegenover zoo pijnlijke miskenning door broederen, die ons het naast staan, althans een enkel maal uit te spreken, dat we voor deze mindere waardschatting niet ongevoelig zijn, niet in persoonlijken zin, maar om des beginsels wille.

Ware de Universiteit van Lausanne een Gereformeerde Universiteit geweest, we zouden dit woord in de pen hebben gehouden.

Maar wie zelf Gereformeerd, een gereformeerde Universiteit in zijn eigen land voorbij gaat, om aan een «ïV^-Gereformeerde Universiteit buitenslands zijn promotie te volbrengen, spreekt hierin iets uit, dat moeilijk te rechtvaardigen is.

Dieper gaan we hierop thans niet in. Maar Dr. Keizer zal het zelf in ons waardeeren, dat we, bij allen lof die we voor zijn studie hebben, liever dan van zijn studie te zwijgen, hiermede openlijk uitspreken, wat hij zelf zeer goed moet gevoeld hebben, en wat in onze Gereiormeerde kringen toch niet aan de algemeene aandacht ontsnapt.

Recensie.

Johanjtes’ Evangelie aan de gemeente toegelicht door jf. van Andel, predikant te Gorinchem. Leiden. D. Donner.

Ds. van Andel, èn om zijne medewerking aan de Bazuin èn om zijne verklaring van den Ephezer-en den eersten Corintherbrief èn om menig ander theologisch werk bij heel ons volk bekend, geacht en bemind, heeft in het hierboven aangegeven geschrift onze uitlegkundige werken wederom verrijkt met eene schoone bijdrage.

In het Voorwoord zegt hij, dit boek te hebben geschreven voor de gemeente, en daarom heeft hij alleen weergegeven wat naar zijne meening de zin van den tekst is, zonder anderer gevoelens aan te halen, te wijzigen of te bestrijden.

De opmerkzame en eenigszins kundige lezer zal evenwel spoedig bemerken, dat Ds. van Andel zich niet ontslagen geacht heeft van de taak, de uitlegging van de meest gezaghebbende Schnttverklaarders na te gaan, en ook erkennen, dat hij van dien arbeid tot recht verstand van dit evangelie uitnemend partij getrokken heeft.

Voorts merkt de schrijver óp, dat, al zal men hier en daar tusschen de uitlegging in een toepasselijk woord vinden, hij overigens aan het stichtelijke element geene opzettelijke plaats heeft ingeruimd. Hij wil volstrekt den waan niet voeden, dat de eigenlijke kracht der zaak buiten het woord z'elf zou te zoeken zijn in de toepasselijke aanmerkingen.

Het doel, waarnaar hij met deze uitgave streeft, is „de liefde tot, en de bewondering van het vierde Evangelie bij de lezers te vermeerderen, en het geloof te sterken in Hem, wiens beeld het ons in zoo wonderschoone kleuren schetst".

Ik twijfel niet, of de heer van Andel zal dit schoone doel met zijne studie zeer zeker bereiken. Welk eene doordachte en gezonde verklaring der H. Schrift wordt ons hier geboden ! En in welk een waardigen, wel verzorgden stijl!

Wilt ge een enkele proeve ten bewijze } Ziehier dan wat de geachte schrijver zegt van Joh. XV:1^ : //è ben de ware wijnstok.

„Zoo vangt Hij (Jezus) aan, wellicht naar aanleiding van het zien van eenen wijnstok op den weg. Voor Jezus is de natuurlijke wijnstok niets meer dan een •schaduw, door den wezenlijken wijnstok n de zichtbare wereld geworpen. Die wezenlijke wijnstok is Hij zelf. Men lette er op, dat Christus iets anders doet dan zich zelven met den Wijnstok vergelijken. Er is hier meer dan eene toevallige overeenkomst, die gelegenheid tot vergelijking aanbiedt.

Christus ziet in den wijnstok iets onwezenlijks, dat er ja is, maar enkel als een ledige vorm, die zijne vervulling eischt, of als een afbeeldsel, dat naar het oorspronkelijke heenwijst, waarvan het afbeeldsel is. Welnu, wie den wijnstok wil zien, die geen vorm, geen beeld is, maar wezenlijkheid, den wijnstok, dien God op het oog had, toen Hij den wijnstok formeerde, zie Hem ; de ware wijnstok is Hij! Wie zou Hem juist in den wijnstok gezocht hebben.'' Eerder zouden wij het beeld van den Christus in den heren, hoogen eik zien. Christus gaat den eik echter voorbij, maar in den nederigen wijnstok, wiens onaanzienlijke stam in geenerlei opzicht den adel zijner vrucht verraadt, vindt Hij zich zelven weder. Ach ! wat zijn wij dwaas! Die eik, waarin wij zijn beeld zouden zoeken, brengt slechts zwijnenspijs voort, terwijl de wijnstok den beker der dankzegging vult, dien wij aan den heiligen disch opheffen".

Ik ga niet met elke verklaring van Van Andel mede; zoo b. v. niet met die van Hoofdst. VIII:56: Abraham heeft hem (mijnen dag) gezien en ii verblijd geweest" waar hij meent, dat de Heere Jezus eene verborgenheid mededeelt uit het leren van Abraham, nadat hij ontslapen was. Calvijn zegt van die uitlegging : „lek weet niet, of soodanighe eene subtyle uitlegginge met den woorden Christi over een comt.”

M. i, is het beter zich daar aan onze kantteekening te houden, die zegt: „Abraham heeft mijn dag gezien, d. i. door den geloove, siende op de belofte Godts van dese komste”.

Dit zou mij echter niet beletten, indien het nog noodig ware, deze studiën van den geachten Gorkumschen dienaar des Woords van harte aan te bevelen. Maar zijne werken behoeven bij ons volk geene aanbeveling. Men leest van Andel gaarne, en stelt, waarlijk niet ten onrechte, in zijne Schriftverklaring vertrouwen.

Ook dit geschrift zal wel zijne lezers vinden, en geen lezer zal in zijne verwachting teleurgesteld worden. 's Schrijvers wensch, dat het moge bijdragen tot versterking van het geloof der Gemeente, vinde rijkelijk vervulling.

WIJMINGA.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen