Leestatel.

1. GEWIJDE KUNST. Honderd Platen naar Schilderijen van bekende Meesters (uit A. G Temple's „Sacred Art") met bijschriften van DR. G. J. VAN DER FLIER, DR. J. H. GUNNING J.HzN., DR. A. J. TH. JONKER, DR. H. M VAN NES en S. ULFERS. 3e druk. Rotterdam, J. M. Bredée's Boekhandel en Uitgevers-Maat schappij.

Zoo als reeds uit het titelblad blijkt, geeft BREDÉE'S Uitgevers-Maatschappij van dit plaatwerk thans een 3en druk; iets wat wel getuigt van de ingenomenheid waarmee het indertijd door het publiek is ontvangen.

Hoewel deze nieuwe druk nog niet voltooid is, — van de 25 Afleveringen waarin het werk zal verschijnen, kwam nog niet de helft bij onze redactie in, — wil ik er hier toch reeds de aandacht op vestigen.

De UITGEEFSTER zelf zegt er in een korte VOORREDE o.m. het volgende van:

„De Heilige Schrift is, alle eeuwen door, de vruchtbare Moeder der Kunsten geweest. De heerlijkste zangen gaf zij den dichters in de ziel, tot de machtigste en aandoenlijkste bouw-en beeldwerken schonk zij bezieling; zij was he ook, die de vaardige hand des schilders tot het ontwerpen van de meest treffende schilderstukken inspireerde.

Uit den onmetelijk rijken schat, dien de Christenheid aan Bijbelsche Tafereelen bezit, ontyaiigt men , hier een kleine maar - kostbare keuze, naar ik vertrouw, niét 'beneden dé onderwerpen in deze Tafereelen behandeld.

Daar gaven het \ijftal mannen, die zich met liefde aan deze taak hebben gewijd, in korte woorden den indruk weer, dien de gewijde voorstellingen op hen maakten. Elk op zijn eigen wijze, maar toch-in éénen geest en met de begeerte den kunstenaar een weinig duidelijker te doen spreken tot hen, die zijn werk aandachtig en met liefde zouden bezien".

De platen zijn, zooals op het titelblad staat vermeld, overgenomen uit het Engelsche werk: SACRED ART'van A. G. TEMPLE;

Het zijn meest reproducties van schilderijen van oudere of jongere tijdgenooten. Meest van Engelsche Meesters, zooals: Watts, Colderon, Armitage^ Goodale^ Paynter\ maar ook van Fransche Meesters, zooals : Cormon^ Flandrin en Lefebure. Alzoo meest 19e eeuwsche 'en dan buitenlandsche kunst.

Dit is in zooverre niet onbedenkelijk, wijl tot »de onmetelijke schat, dien de Christenheid aan Bijbelsche Tafereelen bezit", om met de Üitgeefeter te spreken, — ook onze Hollandsere en 'Vlai.msche-oudere Schilderschool behoort, en met reproducties in een v^or Nederlanders bekend plaatwerk ook van bvat nationale Gewijde Kunst deze meer onder ons bekend had kunnen gemaakt worden.

Als reproducties van moderne schilderijen heb ik over deze platen, wijl ik van de meesten het ori|ineel niet h.eb gezien, geen oordeel..

Als - Bijbelsche plaaten, dunken zij mij, over het geheel, wèl geslaagd.

Over het geheel.

Voor sommigen toch moet, ik een uitzondering maken.

Zoo voor de eerste, : DE VERBANNING UIT HET PARADIJS naar ARTHUR NOWELL. De vier achter ADAM en EVA, met arends-vlerken gevleugelde, zeer modieus aangedane juffrouwen met mooie kopjes, waarvan alleen het nieest linksche een beetje medelijdend kijkt, brengen mij een voorstelling bij, die met het verhaal in Genesis 3 : 23 en '24 vloekt en dan ook voor den zoo ontzettend emstigen indruk, welken'dat verhaal wekt, hinderlijk is.

Jammer dat juist déze plaat aafli het begin staat.

Er zijn veel betere.

Zoo, om slechts'één te noemen, die naar de schilderij van JOHN MARTIN : MOZES EN HET BRANDENDE BRAAMBOSCH.

Deze j^laat toch biedt ons een voorstelling, van het in Exodus 3:2 verhaalde, die een veel machtiger en grootscher indruk maakt, dan de voorstelling, welke men daair gewoonlijk van heeft.

Wat. de Bijschriften betreft, dunkt mij, voorzoover ik na kennismaking met wat tot dusver verscheen, en dat is nog maar een klein deel van het O. T., — kanoordeelen, dat de vijf schrijvers, aan wie deze taak is opgedragen, er zich wèl van hebben gekweten. Deze BIJSCHRIFTEN, wier kortheid aan de duidelijkheid niet schaadt, zijn meestal van dien aard, dat zij uw voorstelling van het gebeurde, zoo noodig-, verhelderen en u ook met hun vaak rake opmerkingen stichten.

Met enkele mededeelingen, liefst omtrent de schilderijen zelf, bij wier reproducties de heeren schrijven, raaar althans omtrent de schilders, zouden zij, naar het mij voorkomt, uit een oogpunt van kunstgeschiedenis, voor hun kijkers en lezers geen overbodig werk hebben gedaan.

Ik hoop later omtrent wat verder van GEWIJDE KUNST verschijnt, hier mededeelingen te doen.

2. C. I. v. D. BOOM, V. D. M. te Uithuizermeeden. SCHETS VAN DEN HEIDELBEROSCHEN CATECHISMUS ten gèbruike bij het Catechetisch Onderwijs. Uitgave van de Firma Bouwman & Venema, Groningen.

Dit boekje in 12" van slechts 24 bladzijden is een zooals ook wel gemaakt zijn bij HÉT KORT BEGRIP.

Een Schets, een dorre schets, een uitstippeling van lijnen, maar die juist, omdat zij doet zien hoe de groote lijnen van ons onovertroffen kerkelijk JLeerboek loopen, bij het Catechetisch onderwijs wel nut kan doen.

> Breedvoerige toelichtingen van den Heidèlb. catech. zijn reeds van meer dan ééne hand verschenen; eene beknopte schets tot dusver niet, voor zoover, mij bekend is", '— aldus in zijn L. S. Ds. v. D. BOOM.

Ik meen ook, dat dit zoo is.

Van elk der 52 Zondagen tracht Ds. v. D. BOOM de hoofdgedachten aan te geven, en over het geheel is hem dat!gelukt! Bij.de behandeling van het stuk over de DANKBAARHEID had de uitstippelmg van den. inhoud der Zondagen over de WET iets sprekender" kunnen zijn dan het hier en daar geschiedt, waar ik b.v. lees: «verboden vijf ondeugden, geboden vier deugden". Ook doet het wat vreemd aan, dat b.v. bi Zondag VII wel historisch-, tijd-en wóndergeloof, maar geen zaligmakend geloof genoemd wordt, en zoo ook, dat bij Zondag. XXXIII wel > niet-zaligraakende", bekeering, maar geen > waarachtige bekeering" wordt vermeld.

Dan, met dit al is deze SCHETS een bruikbaar boekje en zullen heeren catecheten goed doen er kennis van te nemen.

3. DE BIJBELSCHE GESCHIEDENIS m HÉT TAAL-EIGEN DER HEILIGE SCHRIFTEN VOOR SCHOOL EN HUIS. — Utrecht. — G. J. A. Ruys. 'n Zonderling boek.

'n Boek dat ik niét kan aanbevelen.

De schrijver of liever de samensteller noemt zich niet.

'In het L. S. luidt de 3e alinea;

»Wanneer die geschiedenissen {hel gaat lian mier de Bijbelsche) in het taaieigen van de Heilige Schriften worden gegeven, zullen de jonge lezers en lezeressen met de taal des Bijbels vertrouwd raken, waardoor de overgang van . het «Bijbellezen" hun minder moeilijk zal vallen. Bovendien verliezen die verhalen daardoor ook in den vorm hun gewijd karakter niet.t

. Dit boek van 369 bladzijden geeft de geschiedenissen van het O. T. en het N. T. in de eigen woorden onzer Statenvertaling.

»Dat de jonge lezers en lezeressen* düs met de taal des Bijbels vertrouwd zullen raken», — zal wel uitkomen.

Maar is wat de samensteller van dit boek gedaan heeft, niet geheel overbodig werk ?

Van tweeën een.

Of men late de kinderen de bijbelsche verhalen uit den Bijbel zélf lezen, en dan is dit boek niet noodig; of men reproduceere den inhoud dier verhalen en dat is te doen, , zonder dat zij > ook in den vorm hun gewijd karakter verliezen*. Dat ook voor kinderen het uit de Schrift zélf lezen van de Bijbelsche verhalen zoo moeilijk is, meen ik te moeten betwijfelen. Maar gesteld al, dan geloof ik er niets van, dat door dit boek de «overgang* tot het lezen dier verhalen uit den Bijbel vergemakkelijkt zalworden.

Dit boek had ongeschreven kunnen blijven. 4. H. BIJLEVELD. NICOLAAS BEETS.

Het zij mij vergund ook met het oog op de omstandigheid, dat het den 15en September honderd jaar geleden was, dat BEETS te HAAR­ LEM geboren werd, de akndacht te vestigen op een kort maar lezenswaardig artikel van den heer H. BIJLEVELD in het Augustus-Nr. van het PAEDAGOGISCH TIJDSCHRIFT, orgaan van Chr Nat. Schoolonderwijs. Hij geeft daarin zijn persoonlijke herinneringen aan BEETS, vooral opgedaan toen hij, te UTRECHT, als leerling van «de Opleidingsklasse bij den ouden heer van Lummel", 's morgens van 7—8 de lessen van Ds. BEETS volgde. «Met een gevoel", zoo schrijft hij, van groote vereering, die ik steeds voor BEETS had en heb, bovenal met groote dankbaarheid voor wat hij mij heeft geleerd, van de •— zij 't ook occasioneele — lessen in de paedagogiek, . die hij gaf en die, bezonken en later overdacht, van zooveel waarde bleken, zet ik mij tot het geven van eenige persoonlijke herinneringen".

Niet alleen onderwijzers van beroep, maar ook predikanten zullen met deze jeugd-herinneringen aan die «occasioneele lessen in paedagogiek" wellicht hun nut kunnen doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen