Het recht van examinatie.

Er is in de pers wel wat veel gewicht toegekend aan het verschil, dat bij het examen van den heer A. Lauwers, voormalig Roomsch priester te Brussel, bleek te bestaan tusschen de Classis, die dat examen had af te nemen, en de Hoogleeraren van de Theologische School en de Vrije Universiteit, die volgens opdracht der Generale Synode aan dit examen moesten deelnemen, over de wijze waarop dit laatste moest geschieden.

Natuurlijk was er geen oogenbük sprake van, dat de hoogleeraren aan de Classis het recht zouden betwist hebben om het zoogenaamd praeparatoir examen af te nemen. Dat praeparatoir examen is een kerkelijk examen en kan alleen door de Kerken afgenomen worden.

De moeilijkheid zat alleen hierin, dat de Synode van Dordrecht, die de regelingen van het praeparatoir examen vaststelde, bepaalde, dat wie zich voor dit examen aanmeldde, als bewijs, dat hij wetenschappelijk voldoende kennis bezat, het diploma van een met goeden uitslag afgelegd candidaats-examen had te overleggen. Ontbrak zulk een bewijs, en dit was hier het geval dan wilde de Synode dat onderzocht zou worden, of de examnandus toch de voor het genoemde examen vereischte wetenschappelijke ontwikkeling had, en daartoe moesten dan de Theologische faculteit der Vrije Universiteit en de Hoogleeraren der Theologische School worden uitgenoodigd om aan het examen deel te nemen.

Het is duidelijk, dat de bedoeling van de Generale Synode was, dat dit wetenschappelijk examen eigenlijk niet tot de competentie der Classis behoorde, en daarom door de Hoogleeraren moest worden afgenomen. Daartoe moesten zij aan het praeparatoir examen deelnemen. Eerst wanneer dit wetenschappelijk examen was afgeloopen, moest daarna door de Classis zelf het praeparatoire examen worden afgenomen. Zooals ook anders eerst het candidaatsexamen wordt afgenomen door de Theologische School of de Theologische faculteit der Vrije Universiteit en daarna door de Classis het kerkelijk examen, dat handelt over de geschiktheid voor de prediking, de bekwaamheid in de uitlegging der H. Schrift en de kennis van de leerstellige Godgeleerdheid.

De classis Dordrecht meende echter, evenals dit ook vroeger in een soortgelijk geval door een andere Classis was geoordeeld, dat het geheele examen, ook het wetenschappelijk gedeelte, dat in plaats van het candidaatsexamen komt, door de Classis zelf moest worden afgenomen en dat aan de Hoogleeraren alleen het recht moest worden gegeven om navraag te doen bij de verschillende vakken, wanneer zij dit noodig achtten, en een oordeel uit te spreken.

De hoogleeraren hebben, zij het onder protest, zich bij deze beslissing van de Classis neergelegd om geen vertraging in de examinatie te weeg te brengen, maar tegelijk medegedeeld, dat zij aan de Generale Synode om een decisie zouden vragen.

Van een ernstig conflict is dus geen sprake geweest. Er was alleen verschil van inzicht over de opdracht, die de Synode aan de professoren gegeven had. En de beslissing der Synode wachten we rustig af. Want het zou kwalijk denkbaar wezen, dat de Synode de geheele Theologische faculteit der Vrije Universiteit en de Hoogleeraren te Kampen naar een Classicale examinatie zond, alleen om dit examen bij te wonen, hun oordeel over dit examen te zeggen en enkele navragen te doen. De bedoeling kan geen andere geweest zijn, dan dat die beide wetenschappelijke colleges het wetenschappelijk examen oi candidaats-examen zouden afnemen, en de Classis daarna het kerkelijk of praeparatoir examen.

In zooverre schuilt achter deze quaestie ook een principieel geding. De Synode heeft de grenslijn tusschen wat aan de wetenschap en wat aan de Kerk toekomt, zuiver willen bewaren. Wat nu geschiedde, wischte die grenslijn uit. En dat verklaart, waarom de hoogleeraren van beide inrichtingen tegen de beslissing der Classis bezwaar maakten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen