Het doel en de inrichting van hospitiën - pagina 15
Rede, gehouden bij de inwijding van het hospitium der Vrije Universiteit te Amsterdam op den 29 Januari 1885
17 vel cognatorum consanguinitate vel aliorum cordatiorum b e nignitate et commiseratione ipsis patrocinium oiïerebatur» Met geld en goed a), met have en h u i s , door zaamgevloeide 2
penningen der barmhartigheid en door «magna auri massa» ) ; 't zij uit den boezem der gemeente, of uit de stille bidkamer van een enkelen vrome; ook wel van stads- en staats-wege, is er heel wat hulp geboden; 't zij als bijstand, of als offergave der liefde b). Maar gij verlangt niet, dat ik u uitvoerig aantoon, hoe de een zijn akker, de ander zijn huis, een derde de tienden, een ander weer een deel van het dagelijkseh brood beschikte ten dienste der schamele jongelingen. Slechts enkele voorbeelden, hoe huizen geschonken, en hospitia ingericht werden «ad pios usus», 3
«in usum studiosorum», ad sublevandam studiorum curam» ) , gelijk het gewoonlijk in de schenkings-oorkonden heet. In de «Fasti academici» van onderscheidene universiteiten c) vinden wij promiscue melding gemaakt van «paedagogia», «collegia» , «hospitia», door weldoende hand ter oprichting bestemd «ex aedibus 4
5
suis» ) . Van «horti, p r a t a , pomeria )» tot dit doel geschon') Of door 't edel plicht-besef der overheid, of door 't medegevoel van nabestaanden, of door de welwillendheid en barmhartigheid van andere goedgunstige menschen werd hun bijstand verleend. 2
) Eene groote som geld in eens.
3
) Tot vroom en nuttig gebruik, ten dienste der studenten, om de zorgen
bij de studiën te verlichten. 2
) Uit eigen erf.
3
) Tuinen, weiden, boomgaarden.
a) Ook wel met «laeken ten kleede». Cf. Jonckbloet. pag. 339. b) Ook werden wel boeten enz. opgelegd aan delinquenten «welcker somme in
usum pauperum
studiosorum
emplojeret wierde». Cf. Jonckbloet. pag.
2 3 6 , 238. c) e. gr. Jenensis, lleidelbergensis, Lovaniensis etc.
2
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 29 januari 1885
Inaugurele redes | 49 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 29 januari 1885
Inaugurele redes | 49 Pagina's