Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 14

13

Haar uitgangspunt is dus materialistisch; zij heft de grenslijn op tusschen het anorganische en het organische, het stoffelijke en het geestelijke. De historie wordt qij haar een - "chemische' physikalischet- Proces". Om deze wetten te vinden, moet ze dán ook wel beginnen met al het individueele, het spontane, het heroïsche uit de historie te elimineeren ; .alleen de constante factoren, de invloed van het klimaat, de voedingsmiddelen (was der Mensch iszt, ist er), de Wirthschaftscultuur, de Moraalstatistiek hebben waarde in haar oog. Straks worden de aldus gevonden wetten in algebraïsche formules omgezet ~8) en kan niet alleen het verleden worden verklaard, maar ook . de toekomst worden voorspeld. Het positivisme heeft ook zijn profeten gehad! 29) Dat e~ op dit standpunt voor een God, die de wereld regeert, geen plaats meer overblijft, spreekt ván zelf. "Une fois entré dans la phase scientifique, l'esprit humain exclut l'action divine de toutes les catégories de faits dont ij a trouvé les lois et finit par écarter l'explication théologique pour ne plus s'enquérir que des causes naturelles." 30) Maar hoe lijnrecht de idealistische en de positivistische school op elk punt tegenover elkander mogen staan, op één plillt komen zij geheel overeen. De zedelijke factor wordt opgeheven; de loop der historie wordt een noodzakelijk proces; van verantwoordelijkheid van den mensch kan er geen sprake meer zijn. Alles rkliche ist vernünftig leerde HEGEL; .ieder Mensch ist Kind Zeit. Op dien grond kunnen COUSIN en GurZOT het legiftllteitsbeginsel verdedigen 31) en kan _BAUR in de ontwikkeling der Roomsche hiërarchie de adaequate Darstellung van de Idee der Kerk vinden. 32) En op dienzelfden grond kan het positivisme verklaren, dat de groote mannen geen leiders, maar producten der historie zijn. "Luther n'explique point la réforme; il est bien plutöt expliqué lui-même par Ie besoin de réformation. 11 pouvait se dispenser de prêcher la réforme; elle se serait faite sans lui." 33) Of wilt ge liever, ~at ik !ieze school keur niet aan Luther, maar aan Hem, die het Middelpunt der Geschiedenis, Gods eengeboren Zoon is, dan luidt het Godslasterlijke antwoord: "A défaut de ]ésus, la vérité nécessaire serait venue d'ailleurs. Au besoin, ApOLLONIUS DE TYANE aurait

Sn?y

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen