De positie van het privaatrecht in onzen tijd - pagina 27
Rede gehouden bij de aanvaarding van het Ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
32 W i e daarbij van oordeel is, dat wie zijn v a k niet historisch kent, h e t in 't geheel niet k e n t in den wetenschappelijken zin van
dit
woord,
verheugen. minst
de
heeft
daarin een tweede reden om zich te
W a a r eindelijk niemand die doordenkt en aller Calvinist,
ook in dat deel van den kosmos, waar
h e t menschelijk bewustzijn een rol speelt, regelmatigheid van gebeuren zal loochenen, moet met vreugde begroeten al w a t op die regelmatigheid nieuw licht werpt. alles
Maar zoodra aan dit
wordt ondergeschoven het streven n a a r h e t loochenen
van de
zelfstandigheid
van den menschengeest,
zoodra het
determinisme om den hoek komt gluren, zoodra de geestelijke wetenschappen knoeid thuis een
door
worden
de
gedenatureerd
behandeling
naar
en
hun
object
ver
een methode, die elders
hoort en op h a a r plaats is, daar k a n niet anders dan beslist
protest staan.
Mr. L e v y heeft indertijd terecht
cle fiolen van zijn spot uitgegoten over dit bedrijf. Zoolang de rechtswetenschap een geestelijke wetenschap is, zoolang zal de methode
der
exacte
wetenschappen voor haar ondeugdelijk
blijken. Psychologische verklaring en waarde-oordeel zijn en blijven
nu eenmaal onverbiddelijk t w e e . Slechts door k u n s t
grepen
zooals
loofden,
Spencer
ontwringt
men
en Prof. H a m a k e r
die zich veroor
op deze wijze kwansuis een norma
agendi aan een causale verklaring. 1)
Zoo
dus
niet:
maar
hoe dan w e l ? E n als men het dan
1) Tot wat geestdoodende consequentie ze komt, zie men b.v. bij Post, Grundriss der Ethnologischen Jurisprudenz, bl. 470 v.v. Interessant zijn ook de beschouwingen van G-ustave Lebon, Psychologie des foules. Men zie vooral het welsprekend maar luguber slot van dit boek.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 oktober 1904
Inaugurele redes | 41 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 oktober 1904
Inaugurele redes | 41 Pagina's