De positie van het privaatrecht in onzen tijd - pagina 15
Rede gehouden bij de aanvaarding van het Ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
20 rechtelijke
beginselen
k u n n e n helpen en zoo neen, of en in
hoeverre ze dan van elders — en van w a a r d a n ? — moeten worden
aangevuld,
en
hoe
dat alles dan moet geschieden,
h e t zal onder de oogen moeten worden gezien. Ik
kom
aan
het
recht
van eigendom. Als één deel van
ons privaatrecht, zooals dat ook in ons Burgerlijk W e t b o e k is geregeld wel
dit
in allerlei gradatie kritiek heeft uitgelokt is het
gedeelte.
Van
Proudhon
tot Adolph W a g n e r zijn
allen h e t hierover eens, dat onze moderne eigendomsregeling niet deugt.
E é n uniform recht, dat naar zijn wezen de vol
strekte heerschappij over de zaak, welke die ook zij, verleent en alle beperking van d a t recht tot exceptie gestempeld met dat
wezen zelf in strijd, zoo ongeveer k e n t ons privaatrecht
dit instituut. Daartegenover plaatst zich het socialisme in al zijn
verschillende
het
eigendom willen zien toegekend van alle productie-mid
delen
nuances, die slechts aan de gemeenschap
en den enkele daarop slechts beperkte rechten willen
verleenen.
Tegen de gelijkstelling van alle zaken tegenover
het
van eigendom komen velen in v e r z e t ; zij willen,
recht
d a t streng
zal worden onderscheiden tusschen grondeigen
dom en alle ander, en in dat grondeigendom weer tusschen plattelands-
en
stedelijk
bezit,
tusschen mijnen en huizen,
tusschen water en wegen. Men verlangt uitbreiding der andere zakelijke zien
rechten.
Men
wil het
hypotheek-recht
gewijzigd
zóó, dat den schuldenaar althans een „ H e i m s t ä t t e " ge
waarborgd
wordt in denzelfden geest als executie en beslag
op roerende
productie-middelen
zijn
beperkt.
Kortom heel
een reeks van grieven, die varieeren van Proudhons bekende disqualificatie
tot
een
geringe
uitbreiding
der
geldende
beperkingen ten bate van h e t plaatselijk v e r k e e r 1), maar die 1) Cf. de Arresten van den Hoogen Baad van 24 Dec. 1902 W. 7849 en
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 oktober 1904
Inaugurele redes | 41 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 oktober 1904
Inaugurele redes | 41 Pagina's