Overlevering en kritiek - pagina 32
Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit
28
OVERLEVERING EN
KRITIEK.
te scheiden, het verkeerde hindert hen; zij zijn prikkelbaar op dat punt, wat bij Cicero zelfs in de woorden, die hij gebruikt, zich uitspreekt, i) Niet minder geldt dit van de oude christelijke schrijvers, Irenaeus, Clemens Alcxandrinus, Origenes, Eusebius, Hieronymus en anderen, die herhaaldelijk klagen over de veranderingen en vervalschingen, door sommige afschrijvers en ketters in eenige exemplaren der Heilige Schriften aangebracht. Zij zijn over zulk een handelwijze verontwaardigd en toonen daardoor niet alleen hoezeer het zuiver houden der overlevering hun ter harte ging, maar tevens ook dat zij eene betrouwbare en correcte overlevering kenden. 2) En dat 1) Epist. ad
Qnint. fr. I I , 6, 6. D e Latinis vero quo me vertam, nescio, ita mendose
et scribuntur et veneunt, sed tarnen quod fieri poterit, non neglegam." 2) D r . v. d. S. B. en D r . v. M.
trekken
uit deze klachten
het gevolg, dat reeds in
de oudste tijden de handschriften van het N . T . zeer bedorven geweest moeten zijn. Volk o m e n terecht, indien zij maar niet vergeten, dat dit bederf niet de geheele overlevering van
dien
tijd,
zelven
blijkt.
waren,
de
de
eerste
maar Het
afzonderlijke waren
eenvoudige evenals
werden, dan
waren
onze
om
in de
exemplaren raakt, zooals uit de woorden der klagers eerste plaats de pracbtexemplaren,
het zuiverst,
prachtuitgaven
ze lezen, (Johannes
:rf(il
(üCuvótj iijv
zeer corrupt
van
den
bijbel
meer voor den pronk gebruikt
Chrysost. I l o m i l . 32 in J o h . Vol. V I I I , 18S ed.
Montf. „fTv^ofi jTf (^' tf.viï^ (/>i.;'j'At«) mü itjcoi)ï-^ifyüov avrijóy
die
wat uit den aard der zaak voortvloeit, daar
fhff..'t(f.ri\;
7Ce()ï io)V v/.têi'i>)v TTJQ ?,^/I:tót-i^voq zal
f j' y.r^iJdiilun;' y.al ij jcöanf.
vb coiv yi)a/.i/.idt:itii' zccAAo^-, ov
arayvmii&i,-!'), en de afschrijvers, om hun schoonschrift te sparen, de fouten, die
zij bij het afschrijven schrijven
gemaakt
hadden,
liefst
maar
niet verbeterden
en
ook bij het
meer aan een schoonen vorm dan een correcten inhoud dachten, „ G e r a d e die
altesten Handschriften (sind) schr fehlerhaft, und vorzüglich die kalligraphisch am schönsten ausgeführten, z. B. der berühmte Codex Vat. 1209 der Bibel. — A . Mai bemerkt in der Vorrede
seiner
schriften
die
praef,
Ausgabe
des
fehlerhaftesten
op het boek J o b . :
Cic. de sind".
Rep., dass gerade die prachtigsten
W a t t e n b . p . 265).
„liabeant...
Capitalhand-
D a a r o m zegt H i e r o n y m u s in de
veteres libros vel iu memhranis purpureis auro
argentoque descriptos vel uncialibus, ut dicunt, litteris, onera magis exarata quam codices, dummodo
michi meisque permittant pauperes habere schediüas nee tam pulchros codices
quam e m e n d a t e s . " Ook
om deze reden is de voorliefde van vele critici voor de oude uciaalhandschriften,
als den
Codex
minder
geschikt
Vaticanus, den
Sinaiticus enz. volstrekt niet gerechtvaardigd, en zijn zij
orn tot grondslag
voor den tekst te dienen, d a n vele
mïnuskelhand-
schriften. Op eene van corruptie
der
die
plaatsen
overlevering
uit de k e r k v a d e r s , die aangehaald worden om de groote
te bewijzen
moet
ik nog even de aandacht vestigen; het is
. d e veelbesproken plaats uit Origenes in zijne aanteekening op Matth. X I X : 19 ; fï fiij xfd ra y.cvct
7tii)l
a'/üoii'
MacS-aöof
iCoD.av nij
(^i-agjifiriu -rjv, itQoq aXXij>.<'. töiv KiTij/pay-o)!' óioTf
awadiov
allrilou!;,
éf-ioioit; ifè y.al ra
XouTta fvayyéhd,
fisv icdriit xdv
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1886
Rectorale redes | 68 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1886
Rectorale redes | 68 Pagina's