Zonde en recht - pagina 82

76 60) T. a.p., dl. I, blz. 218. 61) T. a. p. dl. I, blz. 221. Aan het geciteerde doet Stahl onmiddellijk dit voorafgaan: »Der letzte Grund seines bindenden Ansehens ist Gottes Weltordnung, aber der Sitz desselben ist doch die menschlich festgesetzte Ordnung, das bestehende Recht. Gemasz dieser Selbstandigkeit kann das Recht geradezu in Widerstreit treten gegen Gottes Weltordnung, der es dienen soil; die menschliche Gemeinschaft, berufen, den Gedanken des Rechts nach Freiheit die bestimmte Gestalt zu geben, kann sie in ihr Gegentheil verkehren, das Ungerechte und Unvernünftige anordnen, und auch in dieser gottwidrigen Beschaffenheit behalt das Recht sein bindendes Ansehen. Hierin hat der Charakter der Positivitdt, der dem Rechte zukömmt, seine auszerste Bekundung." 62) T. a. p., dl. I, blz. 220 en volg. 63) T. a. p. dl. I, blz., 228 en volg. Stahl voegt hieraan t o e : ïMan kann sich vor Gericht nicht auf die h. Schrift als Rechtsnorm berufen, ja man kann es selbst in der Kirche nur gemasz dem kirchlichen Verstandnisz der h. Schrift." 6*) Zie hierover t. a. p., dl. I, bl. 219 en volg. 65) Zoo was b.v. volgens Joh. Friburg en Baldus (1327—1400) nietig alle wet, die het nemen van rente gedoogde. Zie Gierke, t. a. p. dl. III, blz. 611, noot 257. Tal van uitspraken van de kerkvaders over dit punt vindt men bij Blakey, The History of political literature from the earliest times (1855), dl. I, blz. 142 en volgg. Hieromtrent is met name te raadplegen Endemann, Die nationalokonomischen Grundsdtze der canonistischen Lehre van het jaar 1863, overgedrukt uit Hildebrand's Jahrbücher filr Nationalökonomie und Statistik; en zijn grooter werk in twee deelen Studiën in der Romanisch- kanonistischen- Vï'irthschafts- und Rechtslehre. Calvijn heeft het nemen van rente verdedigd in een merkwaardig advies, te vinden bij Baudrillart J. Bodin et son temps^ blz. 37, noot 1, en van dezen inhoud: »Pecunia non parit pecuniam. Quid mare? Quid domus ex cujus locatione pensionem percipio ? An ex tectis et parietibus argentum propriè nascitur? Sed et terra producit, et mari advehitur quod pecuniam deinde producat, et habitationis commoditas cum c e r t i pecunia parari commutarive solet. Quód si igitur plus ex negotiatione lucri percipi possit quam ex fundi cujusve proventu, an feretur qui fundum sterilem fortassè colono locaverit ex quo mercedem vel proventijm recipiat sibi, qui ex pecunia fructum aliquem perceperit non feretur? Et qui pecunid fundum acquirit, annon pecunia illa generat alteram annuam pecuniam? Unde veró mercatoris lucrum? Ex ipsius, inquies, diligentid atque industrie. Quis dubitet pecuniam vacuam inutilem omnino esse? Neque è, me mutuam rogat, vacuam apud se habere è, me acceptam cogitat. Non ergo ex pecunia illd lucrum accedit, sed ex proventu. Illae igitur rationes subtiles quidem sunt et speciem

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen