Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 163

155 ideoque incompactos ad te mitto." De hier genoemde munten hadden in de onderscheidene landen en landstreken verschillende waarde. In Frankfort gold destijds, in ons muntstelsel uitgedrukt, de »batze" omstreeks 8 ets., en de zilveren »stuiver" of »assis" 5 ets.; waarbij echter in het oog is te houden, dat het geld, wat de koopkracht aangaat, in het midden van de 16'* eeuw eene waarde had, die doorgaans minstens tienmaal grooter was dan de tegenwoordige. En hoe hoog Calvijns Institutie onder Nederlanders gewaardeerd werd, toont b. v. de brief, dien Gilles Becius uit Frankfort (waar hij tot de Nederlandsche vluchtelingenkerk behoorde, maar geen predikant was, gelijk in de uitgave van dien brief bij zijn naam abusievelijk is aangeteekend) op 19 Sept. 1559 aan Marten Micron te Norden (in Oost-Friesland) schreef, om zieh bij dezen bekend te maken en zich in zijne vriendschap aan te bevelen; waartoe hij dan ook dienstig achtte, hem als een geschenk, dat zonder twijfel zeer aangenaam zijn zou, een exemplaar toe te zenden van de pas verschenen laatste uitgave van Calvijns Institutie. Hij schreef in dien brief (afgedrukt bij J. H. Hessels, a. w., Tom. II, p. 116 vg.) te dien aanzien: »Quod quo fieret magis [nl. Microns genegenheid zich verwerven] munusculo quoque demerendum te mihi putaui, eoque tali quod cum amoris mei causis aliquid haberet affinitatis. Mitto enim ad te munus, chartaceum quidem illud, sed neutiquam triuiale, quippe quod religionis nostrae Christianae (quae vera demum est et vnica religio) copiosam et dilucidam explicationem contineat, autore Johanne Caluino praestantissimo illo nostri temporis Scripturarum interprete; quod vt hilari fronte accipias, non rogo, certus te id sponte facturum tua. Illud rogo, vt quoties hunc librum in manus sumpseris, sublato in coelos animo Becium pridem tuum, sed nunc demum vtrumque cognitum, Christo Domino sancto suspirio commendes." Enz. Becius heeft, toen hij dit schreef, wel niet kunnen denken, dat zijn brief en geschenk Micron niet meer zouden bereiken, daar deze reeds eene week vroeger, op 12 Sept. 1559, aan de pest was gestorven. ^s) Op den » I n d e x " , die voor de Nederlanden in 1558 is uitgegeven, en waarvan de titels, die op den »Index" van 1550 niet voorkomen, zijn afgedrukt bij Dr. C. Sepp, a. w., blz. 101—140, staat o. a. vermeld: »Hier beghinnen Christelycke sermoonen op die Euangelien van den heyligen, van den advent tot Paesschen." Dr. Sepp teekent daarbij aan: »Mogen wij bij dezen titel denken aan de 5>Christelyke Sermoenen" van Calvijn in 1557 hier te lande vertaald en verspreid?" Misschien wel; ofschoon dan toch niet duidelijk is, welke van Calvijns uitgegeven preeken hier door Dr. Sepp bedoeld zijn. Daarentegen kan er geen twijfel zijn bij eene opgave, die wel niet afkomstig is uit den tijd binnen \velken wij ons onderzoek bepalen, maar die daarvoor toch nog wel kan in aanmerking komen, daar zij slechts een paar jaren jonger is en betrekking heeft op een uitgever in de Nederlanden zelve. In het werk van den Yperschen archivaris

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen