Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 83

75 idem audisset, D. Calvinum adventare, eum praeesse voluit. Summa propositionum erat haec: aut esse liberum arbitrium, aut Deum tyrannum esse. Biduum ita disputavit, ut summo omnium ordinum hominumque consensu, si quid reliqui haberet quod de existimatione perderet, id ei totum sit abiudicatum. Calvinus contra ab omnibus Germanis, non tam propter eruditionem, quae iampridem nota est, quam propter acumen ingenii, et in disputando dexteritatem quandam admirabilem in coelum laudibus est sublatus. A senatu gratiae actae, et vinum per tres apparitores honorifice missum." Bij biz. 9 . 2') Over M a r i e d ' E n n e t i è r e s (zich schrijvende Dentières, en daarom doorgaans zoo genoemd, ofschoon de naam dier thans nog bestaande familie ook destijds d'Ennetière was) is het noodige te vinden in de korte levensschets bij Haag, la France Protestante, 2® Ed., Tome V (1886), blz. 238—249, en bij Herminjard, Corresfondance, Tome V (1878), in de noten op blz. 151, 295—304, en 825. In de genoemde levensschets wordt zij aan het einde aldus gekarakteriseerd: »Décidément Marie d'Ennetières était femme d'esprit autant que vaillante femme." En Herminjard zegt van haar niet ten onrechte (a. w., blz. 151): ïC'était une maitresse femme, qui avait beaucoup d'instruction et pouvait dogmatiser avec l'aplomb d'un prédicateur"; en van haren schrijftrant (a. w., blz. 304): »Le style nous semble très-supérieur è. celui de Froment [haren man]: il est plus vif, plus alerte, plus direct et ne trahit jamais chez l'écrivain la moindre hesitation." Van hare geschriften is het hierboven in den tekst bedoelde in 1538 door haar geschreven en toegezonden aan de Koningin van Navarra, toen deze, die reeds vroeger met haar en met haren man was bekend geworden, van haar had willen weten, «comment estoit venu ce différent, et pourquoy on avoit deschassé les ministres de la parolle de Dieu dans Geneve"; en het is in 1539 door haar uitgegeven onder den titel: ïEpistre tresvtile faicte et composée par vne femme Chrestienne de Tornay, Enuoyée k la Royne de Nauarre seur du Roy de France. Contre les Turcz, luifz, Infidèles, Faulx chrestiens, Anabaptistes, et Lutheriens. Lisez et pvis iugez. Nouuellement imprimée a Anvers chez Martin l'empereur. 1539" (inderdaad te Geneve bij Jean Gérard, die, toen dit uitkwam, er ook over vervolgd is, evenals Froment, ofschoon hij er toch de schrijver niet van was). De Schrijfster was daarin zeer scherp tegen de Geneefsche overheid, die Calvijn en zijne collega's verbannen hadden, en tegen de predikanten, die zich in hunne plaats hadden laten stellen: »on voit", zegt »la France Protestante" (blz. 247), que cette dame avait de l'énergie et son langage de la couleur"; hetgeen ten gevolge had, dat de 1500 exemplaren, die van dit boekje gedrukt waren, op zeer enkele na, door de overheid van Geneve werden in beslag genomen, waardoor het uiterst zeldzaam geworden is, en eerst in 1878 een exemplaar is teruggevonden en weder uitgegeven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen