Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 160

152 miseras, Gallis illis mellitulis, opportunum fortè nuncium nactus, misi. Ita nihil apud me nisi quantum memoriae commendavi, remansit: Judicabam' enim illum utiliorem illis fore què,m nobis, qui jam consiliis optimis paruimus, utinam omnes ac omnino dicere possim." 85) Van de in den tekst vermelde Nederlandsche vertaling van Calvijns geschriften tegen de pseudo-Nicodemieten is eene gedeeltelijke beschrijving gegeven door Prof H. C. Rogge, naar het exemplaar, dat in de Bibliotheek van de Remonstrantsche kerk te Amsterdam aanwezig is {Archief voor Nederlandsche Kerkgeschiedenis, Deel IV, 1893, blz. 186—192); welke beschrijving niet volledig zijn kon, daar het bedoelde exemplaar defect is. Zij is daarop aangevuld en nader toegelicht door schrijver dezes, naar een in zijn bezit zijnd exemplaar, dat goed geconserveerd en geheel compleet is (a. w., blz. 371—374); waaraan Prof. Rogge toen nog eene mededeeling heeft toegevoegd over den drukker en de vermoedelijke plaats van uitgave (a. w., blz. 378 vg.). Bij blz. 2 0 . 66) Valérand Poullain had in het begin van 1544 van eenige broeders uit Valenciennes, die hem in Straatsburg bezochten, veel gehoord over de verbreiding van het Anabaptisme en het Libertinisme in de Nederlanden, en ook eenige Libertijnsche boekjes van hen ontvangen; waarop hij deze boekjes aan Calvijn zond, met dringende opwekking, de Nederlandsche broeders daartegen te steunen en te wapenen. Hij schreef te dien aanzien in zijn brief aan Calvijn van 26 Mei '44: »Fratres nostri Vallencenenses, qui nuper ad nos quaedam scripta Quintinistarum [aanhangers van Quintin, een der Nederlandsche hoofden en woordvoerders van de Libertijnen] attulerant, redierunt. Oro te per Christum ut, si ea quae misi legeris, velis ad ipsos scribere consolationem aliquam, quae ipsos in tantis miseriis sustineat atque adversus pestes illas muniat et fulciat. D. Bucerus seniel scripsit, atque id denuo facturum confido, sed nil ad illos errores. Satis est te monitum. Scio enim quèm ardeas zelo domus Dei." De bedoelde broeders, of andere Gereformeerden uit de Nederlanden, zijn daarop ook zelven naar Zwitserland gegaan, om de opwekking van Poullain nader toe te lichten en ook hunnerzijds aan te dringen; blijkens hetgeen voorkomt in een brief van Viret te Lausanne aan Walther te Zurich van 5 Sept. '44: sAudimus in Germania inferiore esse quoddam novum Catabaptistarum genus, quos Libertinos vocant, turbare pias mentes et Evangelium remorari supra què.m cuiquam sit credibile: idque didicimus a fide dignissimis testibus oculatis et auritis, qui ea potissimum gratia hue ad nos se receperunt, ut gallicis libellis succurreremus vicinis, quales sunt Leodienses, Tornacenses, Valentiani [die van Luik, Doornik, Valenciennes] et alii id genus, inter quos pestis illa plurimos inficit. Calvinus jam scripsit libellum in eos quos propriè Catabaptistas vocamus, ac se mox, si licet, in Libertinos scrip-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen