Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 77
Rede gehouden bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit
7ï *) Vgl- Steinthal a. w. passim. Rededeel is iiêgos rov Xóyov. Voor het afzonderlijke woord gebruikten de Grieken ook cpcovrj en lé^n; maar het eerste noemde het woord alleen als klank en ^.ff'? beteekende alles ivat gezegd werd met of zonder zin, en uitdrukking, spreekwijze, zoovel als woord. STEINTHAL, iste dr., blz. 257, 285, 291, 571. ") Den invloed der logica op de ontwikkeling der grammatische begrippen, waarop W u n d t en anderen zooveel gewicht leggen, ontken ik natuurlijk niet, maar 't komt mij voor dat hij secundair is. Eene zonderlinge verwisseling van de spreektaal met de schrijftaal vindt men reeds in de Septem contra Thebas van Aeschylus, opgevoerd in 467 v. Chr., waar hij in vs. 458 zegt: ^oa <Vs xovrog yQa,ui.w.Tmv hovXlapaïs-.ieva&nó roept (een vijand voor een vesting) in samenvattingen van letters (lettergrepen). '") Bij de Ouden komt deze opvatting telkens aan het licht en niet alleen bij grammatici; zij was de algemeene bij dichters en bij alle ontwikkelden, vgl. Horat. Sat. i, 3, 103, waar de uitvinding van de taal beschreven wordt: »donec verba, quibus voces sensusque notarent, nominaque invenere". Vgl. Lucr. 5. 1028 vlgg. en de aanteekening van Munro. Over de nieuwere gelijksoortige opvattingen zie Wundt, die Sprache II blz. 222 en vlgg. ') Vgl. BERGER. Histoire de l'écriture dans l'antiquité. Paris, 1891. Berger wijdt echter weinig of geen aandacht aan de scheiding der woorden in het schrift. Het schrift, dat zijn voor hem de afzonderlijke teekens. Vgl. voorts, wat de Grieksche inscripties betreft, bijv. de Imagines inscriptionum Graecarum antiquissimarum van HERMANNUS ROEHL. Berlijn 1894. W a t de andere schriftelijke overlevering aangaat, bijv. WATTENBACH: Anleitung zur Griechischen Palaeographie; 3'^ Aufl. Leipzig 1896, blz. 10: »Diese Reste des hohen Alterthums also zeigen uns eine flüchtige, kleine, von Regelmassigkeit weit entfernte Schrift, durch langen Gebrauch ausgeschrieben; erst spater ist sie wieder mehr kalligraphisch ausgebildet. Von Worttrennung ist keine Spur, und es hat sich also meine Vermuthung nicht bestatigt, dass die Unterlassung derselben nur eine Unart der Kalligraphen sei. Sie war veranlasst dadurch, dass in vielen Actenstücken und auch in der früher als altesten bekannten Schriftrolle die W o r t e getrennt sind, in derselben Weise, welche auch
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1908
Rectorale redes | 84 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1908
Rectorale redes | 84 Pagina's