De ontwikkeling van de wetenschap der economie in de 20e eeuw - pagina 10

8

Man fangt nicht Ratten mit Syllogismen Sie springen über die feinsten Sophismen Het tot nu toe behandelde raakte meer de formeele zijde, liet onbesproken inhoud, richting, geest van het wetensohappelijk economisch bedrijf. Die komen aan de orde bij de schets van een tweeden markanten trek, welke ihet eoonomisch denken in de 20e eeuw beheerscht. Moest de ontwikkeling in een pakkende zinsnede worden samengevat, dan zou als motto voor de koerswijziging kunnen dienst doen het „van goederenleer tot wetenschap van het welvaartsstreven van den mensch". Gerechtvaardigde klacht tegen de klassieke leer, in de 19e eeuw overheerschend, is dat zij de economie al te zeer opbouwde buiten den mensch om, dat zij meer den ontwikkelingsgang der goederen dan de menschelijke bedrijvigheid tot voorwerp van onderzoek koos. De klacht is meermalen overdreven en onbillijk toegespitst tegen de personen van de groote klassieke meesters, die van allerhande onmenschelijke neigingen en leerstellingen beticht werden. Met erkenning en vermijding van deze onbillijkheid moet worden staande gehouden de beschuldiging, dat in de klassieke leer de centrale positie van den mensch niet voldoende werd geëerbiedigd, dat niet het mensehelijk willen, het óienschelijk handelen, de menschelijke behoeften en begeerten, het menschelijke machtsvertoon, de menschelijke samenbinding, de menschelijke verantwoordelijkheid op den voorgrond werden geplaatst, maar alles werd gegroepeerd om zeker mechanisch natuurproces van goederen-heweeg en goederen-versdhmving. Hoe sterk die opvatting den leidenden kring beheerschte, blijkt uit de geliefkoosde benaming van chrenmtistiek, warenleer of katallatiek, leer van het ruilverkeer. Zij komt ook tot uiting in de vroeger algemeen aanvaarde indeeling van de theorie der economie: voortbrenging, verdeeling, verbruik, ruil, door J. B. Say, geïntroduceefrd in zijn Traite de l'économie politique ou simple exposition de la maniere dont se forment, se consomment et se distrihuent les richesses. De richesses, de rijkdommen, de goederen, vonnden iden inzet. In dien gedachtengang paste de omschrijving der economie, die een der klassieke voormannen aldus formuleerde: „De wetenschap der

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen