De ontwikkeling van de wetenschap der economie in de 20e eeuw - pagina 23
Rede uitgesproken ter gelegenheid van den Dies Natalis der Vrije Universiteit
21 ruilen, verbruiken, verdeelen, verantwoordelijke menschen, kan de wetenschap der economie bij aanvaarding van het anthropocentrisch standpunt zich niet tot kwantiteitsbeschouwingen beperken. De opvatting omtrent het wezen, het doel, de besteraming van den mensch, speelt hier overheersohende rol en noodzakelijk moet de voortschrijdende ontwikkeling van goederenleer tot wetenschap van menschelijk welvaartsstreven leiden tot een sterker beheerschen van de wetenschappelijke beoefening der economie door het principieel standpunt van den onderzoeker. Deze zienswijze druischt in tegen de meening van hen, die het goed recht van een wetenschappelijken opbouw der economie gefundeerd op een bepaalde levensbeschouwing loochenen. In economicis blijft het ideaal eener „voraussetzungslose" wetenschap lokken, vooral ten onzent. Niet slechts in de geschriften van ouderen als de hoogleeraren C. A. Verrijn Stuart en B'ordewijk wordt het hoog gehouden,^ maar kort geleden proclameerde Hennipman de economie „krachtens haar roeping tot de eenige, die de economische vraagstukken beziet in volledige rust en objectiviteit, los van alle afzonderlijk belang, vrij van vooropgezette politieke denkbeelden of wereldbeschouwingen". Buiten onze grenzen werd minder star aan dit denkbeeld vastgehouden. Gewezen zij slechts op onderscheidene uitingen in Röpke's Civitas humana.; gewezen zy vooral op de weifelingen van Werner Sombart. Hü was de man, die met Max Webeir de vergadering van de Verein für Sozialpolitik in 1909 dn beroering bracht door het invoegen van het „seinsollende" in wetenschappelijke economische overleggingen als „een zaak des duivels" te veroordeelen. Welnu — goed 20 jaren later, in 19S0, kwam uit zyn boek Vie drei Nationalökonomiën. Tot dat drietal behoort allereerst de richtende, de normatieve economie, die zich door eischen van religie en ethiek laat leiden. Hij veroordeelt die evenals de ordenende economie, die door het pToclameeren van algemeen geldende wetten de natuurwetenschappen tot voorbeeld neemt. Maar dan introduceert Sombart een derde species, die zijn sympathie bezit, de verstehende economie, die s^eesieswetenschap, niet natuurwetenschap wil zyn, den „zin" der verschijn-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 20 oktober 1947
Rectorale redes | 28 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 20 oktober 1947
Rectorale redes | 28 Pagina's