UIT DE BUITENLANDSCHE KERKEN.

Duitschland. „Die Reformirte Kirchen-zeitung" wordt bizonder goed geredigeerd. Dit blad kan ik niet genoeg ter lezing aanbevelen. Op enkele artikelen uit den laatsten tijd wil ik de aandacht vestigen. De bijdragen van geschiedkundig karakter zijn in het bizonder aller aandacht waard. Dr Ernst Gelderblom, lange jaren predikant bij de Duitsche Gereformeerde Kerk van Fetersburg, doch door het optreden der Sovjet-regeering genoodzaakt zijn heerlijk werk op te geven in Rusland, is nu predikant in Riga. Van zijn hand zijn de belangrijke artikelen onder het hoofd: Beelden uit de Gereformeerde Kerk in het Oosten. Wij weten zoo weinig van de gereformeerden uit dat groote land, en niemand kan beter op de hoogte zijn dan Dr Gelderblom; hij is een getrouw gids en een geloofwaardig geschiedschrijver. Zijn laatste artikelen schrijven de korte geschiedenis van de Fransche, de Nederlandsche en de Duitsche Gereformeerde gemeenten in Pjetersburg. Hij noemt in het artikel over de vroeger zoo rijke Nederlandsche gemeente nog de namen van Ds Fr. Pantekoek en Dr H, F. Schim van der Loef. Door de verschrikkelijk droeve toestanden, die in de laatste jaren heerschen in het eenmaal zoo heerlijke Petersburg aan de Newa, zijn de Fransche en Nederlandsche gemeenten op' een paar leden na tot nül gereduceerd'. Of het de regeeringen van die landen gelukken zal en bij name aan de onze, om de rijke bezittingen dier gemeenten te bewaren en te vrijwaren tegen de roofzucht der bolsjewieken zal nog de groote vraag zijn. In een zeer breed artikel over de Duitsche gemeente', waarvan Dr Gelderblom jaren lang, na het heengaan van Dr Dalton, de herder en ziel was, beschrijft hij. de eens zoo krachtige .gemeente en getuigt van haar lijden door de geweldenarijen van de tegenwoordige bewindhebbers. Telkens weer wordt van de zijde der communisten met groote vrijmoedigheid ontkend' wat alzoo van hun gewelddaden in de groote pers wordt vermeld; men leze eens dit artikel van Dr Gelderblom en late zich niet misleiden door de driestheid waarmede de communisten beweren, dat deze en dergelijke geruchten niet op waarheid rusten. Van de Duitsche Gereformeerde Gemeente zijn nog vrij veel leden overig gebleven, doch zij zijn zonder eigen herder.

De Sovjet-regeering heeft toegestaan, dat te Moskou de eerste Genera, Ie Synode van de evangelische Luthersche Kerk is gehouden. Het verluidt, d'at.de regeering niet ongaarne ziet, dat het protestantisme 'sterker wordt ten koste der Grieksch-Kaüiolieke Kerk'.

Dezelfde regeering heeft het drankverbod weer otpgeheven, misschien wel uit finantiëele oyerwegingen. Zuiver Real-politiek!

De Jeugd-beweging vraagt in den laatsten tijd ook in Duitschland ernstig de aandacht van den gereformeerden bond. Twee belangrijke artikelen komen omtrent haar in de kolommen voor 'van de laatste niunmers van zijn blad.

Eene recensie over Dr W. Kolfhaus' boek over Kuyper is vol van warme sympathie en geeft bondig den inhoud daarvan weer. In een daarO'p volgend nummer komt 'n ze^er welwillend stuk voor van A. Lauffs uit Barmen, dat een weinig anders staat tegenover Kolfhaus' werk dan de eerstgenoemde recensie. Toch is zijn inhoud hoogst interessant en draagt ten titel: zur freundliche Auseinandersetzung mit D. Wilhelm Kolfhaus. Het herinnert aan de figuur van de Sa^vornin Lohman, aan de Christelijke Gereformeerde Kerk en aan de positie der Nederlandsch Hervormde Kerk. Lauffs is meer een man voor de eenheidsbeweging. Dr Kolfhaus staat ons veel nader!

H. Klugkist Hesse is een groot kenner van de geschiedenis der Gereformeerde Kerken, dat blijkt ook nu weer uit het laatste nummer ider „Zeitung". Wat hij mededeelt onder den titel: unbekanntes zu'Caspar Olevianus is bizonder merkwaardig. Zou een van onze studenten geen lust gevoelen om tot onderwerp eener historisch-dogmatische dissertatie te kiezen: Henric u s A11 i n g ? Dan zou hij gewis goeden steun kunnen vinden bij H. Klugkist Hesse!

Door een vriendelijk schrijven van een student der Vrije, dien ik persoonlijk nog niet de eer had' te ontmoeten, maar dien ik gaarne onder mijn vrienden zou tellen, weet ik iets meer te vertellen van den sympathieken schrijver Ds Alfred de Quervain, over wien ik een vorige maal schreef. Genoemde predikant' wordt door een man uit Göttingen, tot oordeelen bevoegd, geacht een man te zijn van zeer vele gaven, en zeer geschikt voor 'n groote stadsgemeente. Hij behoort tot de geestverwanten van Prof. Barth te Göttingen.

Duitsche vrienden zouden hem gaarne een uitnemende „stelle" als Duitsch predikant in ons land gunnen. Mijn onbekende vriend echter, en ook hierin stem ik weer volkomen met hem overeen, wil hem liever voor Duitschland bewaren. Heeft de Commissie, die op zoek wil uitgaan na, ar gereformeerde groepen, hem al gevonden? Zich al met hem in contact gesteld? Al nader informaties ingewonnen? Moet hij niet gesteund worden? Ik heb redenen te gelooven dat dit noodig is! Misschien kan het Comité-Cohjn ook hierin het zijne doen. Ik dank mijn jeugdigen broeder voor zijn informaties!

Czecho-Slovakij e. Deze nieuwe republiek is het enfant cheri van de entente. Of zij dit verdient zal nog moeten blijken. De bevolking is overwegend Roomsch. Rome staat tegenover de andere kerkgemeenschappen, met inbegrip van het millioen dat bij de volkstelling van .1921 verklaarde nergens toe te behooren, als zes tot een. Toch heeft Rome in geen enkel land zoo'n geweldigen schok gekregen als in dezen nieuwen staat. Ongeveer achthonderdduizend hebben een nieuwe Czecho-Slovakische Kerk gevormd; zij verwerpt het gezag van Rome, maar heeft nog niet eenig nader contact gezocht met een der bestaande „evangelische" Kerken. De Gereformeerde Kerk der Czechische Broederen heeft haar ledental in korten tijd met één derde zien vermeerderen. Dit stelt haar zware eischen. Onze vriend, Dr Zilka van Praag, is haar meest vooraanstaande leider. De gereforrheerden zijn door vervolging en achteruitzetting gelouterd en onder hen is een levend geloof ontwaakt en groote belangstelling in haar rijke historie. Zij oefent een invloed uit, die ver reikt buiten haar betrekkelijk klein getal leden en geringe bezittingen.

De huidige President Thomas M a s a r ij k, behoort tot de gereformeerde'n. Als jong mensch werd hij door de bestudeering van de schoone geschiedenis van de kleine Gereformeerde Kerk-overtuigd, dat deze de ware vertegenwoordigster is van de Kerk van Christus in zijn vaderland. Daarop begaf hij zich tot Ds Cisar, om zich bij' die Kerk aajn te sluiten. Cisar waarschuwde hem, dat hij wel moest weten wat hij deed, want heel zijn verdere loopbaan zou daardoor worden gecompromitteerd. Masarijk bleef op zijn stuk stajan, hij had de kosten overrekend. Later moest hij uitwijken en vertoefde onder anderen te Londen, door de regeering te Weenen ter dood yeroordeeld. Thans zetelt hij in het oude paleis van Hradschin in stede van '^e Habsburgers. Hij is een bescheiden man, waardig en eenvoudig gekleed en stelt evenzeer in godsdienstige vraagstukken belang als in die van staatkundigen aard.

Belgrado. De oud-katholieke bisschop! die onlangs door den oud^katholieken bisschop van Utrecht is gewijd, is erkend door de regeering van Servië. Onder de studenten te Belgrado schijnt het zoo sterk uitgesproken maJterialisme van voor den oorlog door het lijden der laatste jaren te zijn gebroken, de grond is geploegd en wacht op het zaad, dat daarin kan worden gestrooid, door den een of anderen „evangelischen" student, die de bodemgesteldheid van Servië kent.

Weenen. Joodsche en bij name Zionistische kringen in Weenen zijn beroerd geworden door den overgang tot de Baptisten te Weenen van den eenigen zoon van den grooten Zionistischea leider, den overleden Dr Theodor Herzl, Hans Herzl. Hij is den twintigsten Juli gedoopt en overgegaan tot de Baptistische gemeente. In den laatsten tijd zijn honderden, zoo geen duizenden Joden in Weenen overgegaan tot de een of andere Christelijke Kerk.

Voor ons is het een bizonder verkwikkend bericht uit een ver land, dat onder de buitenlandsche medewerkers van het orgaan der Dr Abraham Kuyperstichting „Antirevolutionaire Staatkunde" ook de naam voorkomt van Prof. Dr Bohat e c, Pyrkergasse 28, Weenen.

Zurich. Voor eenigen tijd schreef ik over eene gereformeerde beweging te Zurich, de stad van Zwingli, de concurrente in Zwitserland, de Duitsche co'ncurrente, van het Fransche Geneve, voor de gereformeerden van dit land. Toen noemde ik niet den naam van den man, 'die daarvan de ziel is. Prof. T. Hoekstra schreef over deze heerlijke beweging in een van zijn vervolgartikelen in „De Bazuin", over de reis der afgevaardigden naar Hongarije, enz. Nu, ook de naam van dezen man. Ds Rud. GrO'b, Sudtstrasse 120, Z, urich, staat onder de vijf buitenlandsche medewerkers van bovengenoemde periodiek. •

Spanje. Den 3den September is in het gebouw van het Britsch-en Buitenlandseh Bijbelgenootschap te Londen een vergadering gehouden van het Internationaal Genootschap tot verbreiding van het Evangelie in Spanje. Dit Genootschap heeft in ons land een bureau opgericht, waarvan de Secretaris is Dr G. L. Smit, Nederlandsch Hervormd predikant te Zaltbommel, die door zijn studie (dissertatie) en reizen bizonder Op de hoogte is met de toestanden op kerkelijk gebied in Spanje. Den lOden September is in alle stilte het huw'elijK van een gewezen priester, thans dominee in dienst van het Duitsche Evangelisatie-werk in Spanje, kerkelijk bevestigd. Tot voor korten tijd mocht een gewezen priester niet in het huwelijk treden.

Litauen. De vervolging en onderdrukking van, de Protestanten in Memel neemt van de zijde der Roomschen steeds grooteren omvang aan.

Polen. De Protestanten en/Grieksch-Orthodoxen worden in 'dezen nieuwen staat op, de meest brutale wijze achteruitgezet en vervolgd. Verre over de honderd van hunne bedehuizen zijn aan hen ontnomen.

Roemenië. Wat de Grieksch-katholieken in Polen van de zijde der Roomschen lijden, geschiedt omgekeerd in Roemenië van de zijde der Griekschkatholieken tegenover Roo^mschen, Gereformeerden, Lutherschen. 'Doch vooral de Gereformeerden met hun rijke kerkegoederen schijnen het te moeten ontgelden.

Groote rivieren bewegen zich in wilden stroom naar de een olf andere onbekende zee. Zoo' staat het met de volkeren in het Oosten en Centrum van Europa in den tegenwoordigen tijd.

Kunnen wij weten van waar zij hun oorsprong nemen en werwaarts zij gaan?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen