Buitenland.

DnitSChland. Prof. Virchow over de afstammingsleer. Eene nieuwe afleiding van het woord »kerk."

Kon men voor weinige jaren hooren, dat de meeste beoefenaars der z. g. natuurwetenschappen zich beriepen op de theorie van Darwin, als bevestigende de theorie des ongeloofs, in den laatsten tijd is daarin verandering gekomen. Dit bleek uit een congres van anthropologen, d. i. van hen, die het lichaam van den mensch tot een voorwerp van onderzoek maken, den uden Augustus te Neurenberg gehouden. De bewering van Darwin, dat de mensch niet is geschapen, maar zich heeft ontwikkeld uit een diersoort, zoodat eigenlijk de aap zijn stamvader zoude zijn, vindt weerspraak bij geleerden, van welke men niet zeggen kan dat zij bevooroordeeld zijn door het voor waarheid houden van het Scheppingsverhaal in den Bijbel.

Op genoemd congres hield een zeker professor een rede over den schedel van den gorilla-aap, welke in den aanvang meer op dien van een mensch gelijkt, dan wanneer hij ouder geworden is. Het dierlijke type van den schedel van genoemde diersoort wordt sterker, naarmate het beest in leeftijd toeneemt. Toch meende deze Hooggeleerde Heer, dat daardoor de Darwinistische leer niet in twijfel getrokken werd. Dr. Virchow, een liberalist uit Berlijn, een van de leiders der Fortschritt-r partij, was van oordeel, dat anthropologische congressen er niet toe dienden, om geloofsbelijdenissen in den een of anderen zin uit te i spreken. Onomwonden gaf hij te kennen, dat p er nog geen enkel feit bekend is, dat reden geeft om tot de onderstelling, dat er een verbindingslid tusschen mensch en dier geweest is. De ontwikkelingstheorie hield hij voor het product van romantische invallen en voor het slot van ijverige bespiegelingen, die, ja stof Jcunnen opleveren voor een geestig gesprek maar ook voor een ernstig onderzoek. De Berlijnsche hoogleeraar hield het er voor, dat duidelijke bewijzen voor de afstamming der menschen van de apen nergens te vinden zijn. Als men ter wille van een geliefkoosde theorie voortdurend zoekt naar bewijzen, welke haar kunnen bevestigen, dan slaat men den arbeid der wetenschap in banden. Hij meende, dat de exacte wetenschappen nooit zouden kunnen uitvorschen, vanwaar de mensch gekomen is. Bekend is het ook, dat du Bois Reymond getuigd heeft, dat wij menschen niet weten en nooit zullen weten, hoe het leven in de stof gekomen is'.

Dit kunnen we alleen weten door openbaring. De eerste hoofdstukken van Genesis verspreiden een licht, dat voor de meeste natuurkundigen niet schijnt, omdat hun oog er blind voor is.

Op dit anthropologisch congres werd nog een vraagstuk behandeld, dat er niet_ tehuis behoort. Zoo hield prof. Sepp uit Mtinchen eene voordracht over den oorsprong van het woord »kerk." Hij meende dat dit niet moest afgeleid worden van Kurios (Heere), maar van het Celtisch-Iersch woord kirk, dat ring, vereeniging beduidt. De hoogleeraar ''betoogde, dat uit Ierland en niet uit Rome of Konstantinopel het Christendom naar Duitschland gebracht is; eerst Bonifacius wist het reeds aanwezige lersche Christendom door het Roomsche te verdringen.

Ten bewijze voor zijn afleiding van het woord kirk, dat ook verzamelplaats of dansplaats beteekenen kan, beriep zich de spreker op de danspartijen, die in de middeleeuwen en nog ten huldigen dage op de kerkelijke feesten volgen.

Hij doorliep Scandinavië en Duitschland, ja zelfs Arabië, om er op te wijzen, - dat alle groote heiligdommen, zelfs de Kaaba en de tempel van Salomo, in steenkringen gebouwd waren, en haalde de toezegging aan, door den Heere aan Petrus gegeven, toen de Heere hem zeide, dat hij de rots wezen zou, waarop de gemeente gebouwd zou worden.

Doch de toehoorders schenen evenmin als wij overtuigd. Wij zullen het er maar voor blijven houden dat het woord kerk komt van Kurios (Heere). De hoogleeraar uit München schijnt van meening, dat in de eerste plaats bij het woord »kerk" aan een steenen gebouw moet worden gedacht.

Frankrijk. Een teeken des t ij ds. Herdenking van het edict van tolérantieiniyS? .

Veel opzien heeft in Frankrijk de prijsuitdeeling op de openbare school te Saint-Ouen gebaard. Gelijk het nog al dikwijls, o. a. te Parijs, geschiedt, dat bij die plechtigheden, de sprekers ontboezemingen houden, om de jeugd op te wekken, toch alle geloof te laten varen, zoo trachtte men ook te Saint-Ouen de prijsuitdeeling dienstbaar te maken aan de propoganda van het ongeloof, in den vorm van het socialisme.

De Gemeenteraad van die stad kocht voor de penningen van de belastingschuldigen bij een boekverkooper, die bekend staat dat hij geen andere boeken uitgeeft dan lulke, welke met alle geloof en zedelijkheid den spot drijven en de meest geavanceerde ongeloofstheorieën verkondigen, een zeker aantal boeken. Den dag voor de prijsuitdeeling, waren deze boeken, zonder dat men de schoolautoriteiten, daarover geraadpleegd, noch daarvan verwittigd had, gezonden naar de onderwijzers, oi-n als prijzen aan de leerlingen te worden aangeboden.

Indien het door den raad er op toegelegd is, om schandaal te maken, dan is men daarin geslaagd. Op den bestemden dag kwamen ouders en kinderen te zamen, en weldra begon de uitdeeling der prijzen. Er werden boeken geschonken van Louise Michel, »de Sociale critiek" van Blanqui, boeken tot titel hebbende: »Een openbaar misdadiger, Jules Ferry, " door Louis Fiaux, »De grappenmakers van het Protestantisme" enz.

Geen wonder dat de ontevredenheid bij vele ouders groot was, en dat deze zich ten slotte ging openbaren in luide teekenen van afkeuring. Sommige verontwaardigde ouders verscheurden zelfs de boeken. En geen wonder. Was het niet ergerlijk, dat aan een kind van lo jaren een geschrift was uitgereikt, dat tot titel had: »De vrouw en de revolutie, " een titel, waarin het huwelijk afgekeurd wordt.

Men heeft zich beklaagd bij het bestuur van de school. De inspecteur van het lager onderwijs zal het hard te verantwoorden hebben, want hij was door de onderwijzers vóór de uitdeeling der prijzen van alles op de hoogte gesteld, doch hij verrichtte niets, om de ergernis te voorkomen.

Is het niet te bejammeren dat mannen aan het hoofd eener gemeente staan, die trachten juist boeken in socialistischen geest geschreven, aan de jeugd in handen geven? Waar gaat men toch heen!

Men is in Frankrijk van voornemen om den honderdsten verjaardag van het edict van Tolerantie, in 1787 uitgegeven, te vieren. Dit was de eerste stap, die in Frankrijk na de herroeping van het edict van Nantes gedaan werd, om tot het dulden van niet-Roomsche kerken te geraken.

Lofdichters op de herroeping van het edict van Nantes, waardoor de lijdensgeschiedenis van de Fransche Gereformeerden eerst recht begon, zijn er bij menigte geweest; Lodewijk XIV werd tot in den hemel toe verheven, omdat hij het aandurfde, duizenden nijvere burgers, die tot de degelijkste van zijn rijk behoorderi, een recht te ontnemen, dat ieder van Godswege bezit, nl. om God te dienen naar den eisch zijner conscientie. Daarom schreef de Académie Francaise in 1789 een prijsvraag uit, waarin een lofgedicht op de aanvankelijke gelijkstelling van de Hugenoten met de Roomschen werd gevraagd. Fontanes dong naar den prijs en behaalde dien ook zonder eenige moeite. Zijn grootvader en vader hadden tot de Gereformeerde religie behoord, doch hij was door zijn Roomsche moeder in den Roomschen godsdienst opgevoed. Op dit vers wordt opnieuw de aandaclit gevestigd, dat zeker van schoonheid overvloeit, maar waarin toch de revolutionaire geest van dien tijd, duidelijk spreekt.

Jammer maar, dat de voorgenomen herdenking de Fransche Gereformeerden in den waan zal brengen of liever zal houden, dat een Geeformeerde de beginselen der revolutie op staatkundig gebied behoort aan te kleven. Wanneer zal men in Gereformeerde kringen gaan nzien, dat ten slotte de revolutionaire begripen alle gewetensvrijheid dooden ?

WINCKEL,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen