Buitenland.

Dnitschland. Treurige statistieke cijfers. Uit de derde Algemeene Synode. Plannen tot doordrijving van de Unie. Eene Evangelische Rijks-synode?

Eenige tijd geleden werd door »de Hervorming een juichtoon aangeheven, omdat uit de statistiek bleek dat in Engeland de misdrijven afnemen, welk lichtpunt in één adem genoemd werd met het optreden van het tegenwoordige liberale ministerie in ons land I Als men echter den blik slaat op Duitschland dan is er alle reden om met bezorgdheid de toekomst te gemoet te gaan en het is dunkt ons zonneklaar, dat men in Nederland veelmeer afdrijft op de strooming der geesten die bij onze naburen openbaar wordt, dan dat we mee gevoerd worden op die in de vereenigde koninkrijken van Groot-Brittannie. 't Is waar, ook in Engeland laat zich de invloed > der moderne gedachte" krachtig gevoelen; Duitsche onderwijzers der schrift vinden daar ook maar al te veel volgelingen niet alleen in de Staatskerk maar ook in de vrije kerken; doch de invloed der Duitsche ontkennende critiek heeft nog te kort geduurd om zich nu reeds in het volksleven te doen gevoelen. In het vaderland van de Strauszen en de Baur's wordt het echter openbaar, waar een volk toe komt dat door de geleerden stelselmatig van Gods Woord wordt afgebracht. Dit blijkt ten duidelijkste uit de statistiek der misdaden over het jaar 1890. Waren de cijfers der statistiek over het jaar 1889 reeds zeer ongunstig, die over het vorige jaar zijn nog treuriger. In 1890 werden 381, 441 personen veroordeeld wegens overtreding der Rijkswet, dat is 3, 2 pCt. meer dan in 1889. In vergelijking met 1885 is het aantal veroordeelden met 10 pCt, toegenomen, terwijl de bevolking slechts met 5I/2 pCt, vermeerderde. Het meest onruscbarend is de toeneming van de vergrijpen tegen de eerbaarheid. En nog meer bedroevend is het feit dat de overheid steeds meer zijn sterke arm moest laten gevoelen aan jongelieden. Niet minder dan 40, 905 personen van 17—18 jaren werden in 1890 veroordeeld, dat is 10 pCt. meer dan in '89 en 30 pCt. meer dan in '85. Meer dan 23 pCt. aan de afschuwelijkste vergrijpen tegen de eerbaarheid, werden begaan door opgeschoten jongens; terwijl knapen die zich aan groote diefstallen schuldig maakten •i(> pCt. vormden van het geheele getal veroordeelden wegens inbraak enz. Dit zijn treurige cijfers. Zouden zij de oogen openen van hen die er nog altijd van droomen dat men zich bevindt op de baan van vooruitgang en ontwikkeling. In Duitschland was en is het woord »Bildung" in veler mond, als het volk maar sgebildet" werd, zou alles wel beter worden.

Den loden November werd de derde Pruisische Algemeene Synode geopend. Eene menigte memoriën is bij deze vergadering ingediend, o. a. een stuk over de geldelijke steun der Evangelische kerk door den Staat en over de bestrijding der dronkenschap. Met betrekking tot de kerkelijke verzorging van doofstommen verzoekt de Opperkerkeraad om steun voor zijn streven. Ook klaagt datzelfde lichaam er over dat er gebrek is aan vrouwen die aan diaconalen arbeid willen deelnemen.

De Synode heeft eene menigte zaken te behandelen, maar niet één der voorstellen van den Opperkerkeraad gewaagt van meerdere vrijheid en zelfstandigheid der kerk. Men hoopt dat in dien geest een voorstel uit den boezem der Synode komen zal. Een adres aan den koning als 'opperste bisschop der Pruisische landskerk, bevat eene zinsnede welke betrekking heeft op het voorstel Kleist-Hammerstein; een voorstel, waarbij aan de regeering voor de Evangelische kerk meer geld en meer vrijheid gevraagd werd. Men wil zeker de gezindheid van den koning omtrent deze aangelegenheid leeren kennen. Dat de Pruisische regeering tot hiertoe niet-genegen was om de

kerk meer vrijheid dan zij bezit te verleenen, blijkt het duidelijkst uit de omstandigheid, dat het verzoek der tweede Algemeene Synode, om hare permanente commissie stem te geven bij het benoemen van Theologische professoren, eenvoudig werd afgewezen.

Ook schijnt de Pruisische regeering van voornemen om de Unie verder door te draven dan tot dusver geschiedde. De Unie bedoelt eene samensmelting van Luthersche en Gereformeerde gemeenten onder één kerkbestuur, met eene gemeenschappelijke agende. Wel werd er bij het tot stand komen der Unie steeds gezegd, dat de belgdenis der verschillende kerken onaangeroerd blijft, doch in de practijk is het gebleken, dat die kerken, welke in de Unie werden opgenomen, haar Luthersch of Gereformeerd karakter van lieverlede verloren. Van daar dat Lutherschen die prijs stellen op de Augsburgsche confessie en Gereformeerden, die hunne belijdenis liefhebben, zich steeds tegen de Unie hebben gekant. Vooral de Gereformeerde kerken hebben door de Unie veel schade geleden. In den grond der zaak verklaarde de Unie, die in 1817 door koning Frederik Wilhelm III werd ingevoerd, de verschilpunten tusschen Gereformeerden en Lutherschen voor onwezenlijk en werd een bron van veel twist en tweedracht.

Dat er plannen bestaan om in de provinciën van Pruisen, waar de Unie nog niet is ingevoerd, deze door te drijven, blijkt uit het woord van den president van den opperkerkeraad waarmede deze de zittingen van de Synode opende. Daarin sprak deze de hoop uit, »dat niet alleen de afzonderlijk provinciale kerken die in nauwer verband tot elkander getreden zijn, maar ook de evangelische kerkelijke gemeenschappen die buiten deze staan, in Pruisen en daar buiten, zich broederlijk de hand zullen reiken, om gemeenschappelijk het doel te bereiken, dat aan de kerken op aarde gesteld is: de zaliging der zielen."

Deze woorden kunnen niet als eene bloote vermaning opgevat worden; immers in het openingswoord was niet de dienaar van de kerk, maar wel het hoofd van een kerkelijk bestuursorgaan, aan het woord. De zinsnede die wij aanhaalden, moet daarom opgevat worden als eene verklaring, dat de koning in die provinciën de Unie, waar deze nog niet was ingevoerd, wilde tot stand brengen.

Reeds eenigen tijd geleden werden geruchten in dien zin verspreid, doch vonden geen geloof. Nu heeft men eene officieele verklaring namens Ket Staatscreatuur: de opper-kerkeraad.

Wanneer het voornemen van Pruisen's koning wordt uitgevoerd, zou een nieuwe ramp over de kerken in Pruisen worden gebracht. Er is reeds verwarring en strijd genoeg, zoodat het geven van aanleiding tot vernieuwde ontevre denheid, zeer zeker allerschadelijkst zal werken.

Ook wil men eene Unie tot stand brengen met de Evangelische kerken, die buiten Pruisen in Duitschland gevonden worden. Reeds is er na verloop van tijd eene geünieerde Evangelische kerk in Beieren, Baden, Posen en andere staten tot stand gekomen. Nu tracht men eene Evangelische kerk over geheel Duitschland te organiseeren. Er is althans door Dr. Kohl, behoorende tot de middenpartij, een voorstel gedaan, volgens hetwelk de Evangelische opper-kerkeraad te Berlijn zich met de gezamenlijke kerkbesturen van de Duitsché landskerken in betrekking stellen zal, om met bewaring van de volle zelfstandigheid van elke land& kerk wat kerkordening en belijdenis betreft eene duurzame foederatieve vereeniging dier kerken tot stand te brengen, wier orgaan eene uit afgevaardigden der kerkregeeringen en afgevaardigden der landssynode gevormde »Evangelische Rijkssynode" zijn moet.

Reeds in 1870 werden tot het vereenigen der verschillende landskerken pogingen aangewend. Doch zij mislukten; men kreeg slechts eene conferentie, waarbij mannen uit verschillende deelen van Duitschland met elkander beraadsloegen. Waren de landskerken één in belijdenis en kerkenordening, dan zou eene Evangelische Rijkssynode eene heerlijke zaak zijn. Nü kan zulk eene Synode slechts nieuwe struikelblokken op den weg der kerken leggen. Het is niet te verwachten dat het voorstel van Dr. Kohl zal worden aangenomen. Doch wij vreezen dat de Pruisische regeering zijn vereenigingsplannen zal weten door te drijven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen