De martelaren.

ex.

ex. .TACaUES PAVAKES.

In de eerste dagen van de kerkreformatie der i6e eeuw zijn er verscheidene mannen van aanzien en invloed geweest, die een eind weegs met de Hervormers zijn meegegaan, maar door vrees bevangen zich teruggetrokken hebben en neergelegd onder het pausdom. Onder dezen mag ook genoemd worden Guillaume Briconnet, sinds 1516 bisschop van Meaux. Hij was een vroom man, alleen wat te mystiek. Zijne diocese veriangde hij te hervormen, overtuigd van het bederf, dat daar in leer en leven was ingeslopen. Hij had echter niet den moed, om met het pausdom te breken.

De Franciscaner monniken moesten zijnen toorn ondervinden, omdat zij, onder de menschen rondgaande, de menschen niet onderwezen in den weg der waarheid, maar slechts rieden aan de kloosters te geven. Hun verbood hij het preken in geheel zijn bisdom. In hunne plaats riep hij mannen als Jacques Faber (Lefèvre) van Estaple zijn' en Farcl's meester, de vader der reformatie in Frankrijk, Guillaume Farel, den moedigen hervormer van Zwitserland, van Parijs, Michel d'Arande, even groot als Briconnet tegenover Rome, Martial Magurier, !die smds pocnitarius van Parijs werd, Girard Roussel, later bisschop van Oleron en anderen, De bisschop predikte zelf het Evangelie, goud noch zilver sparende, om boeken te verspreiden onder hen, die meer van het Evangelie wilden weten.

Tot zijne medearbeiders behoorde ook Jacques Pavanes, geboortig van Boulogne-sur-mer, in Picardië, die echter verder ging, dan de bisschop wilde, in de prediking van het zuivere Woord Gods. Hij werd in 1524 gevangen genomen. Menschen, die in hun ijver voor de waarheid verkoeld waren, wisten hem over te halen, om zijne belijdenis te herroepen, waardoor hij zijn leven redde. Een dezer was de bovengenoemde Martial Magurier, een geleerde van de Sorbonne, die, ziende dat hij Pavanes niet kon tot andere gedachten brengen telkens zeide : »Gij dwaalt, Jacobé, gij hebt de zee niet tot op den bodera gezien, maar boven op de golven en baren" fd. i. gij zijt te ijverig). Daags na Kerstfeest 1524 herriep Pavanes zijne belijdenis. Toen hij echter na zijne vrijlating overdacht wat - hij gedaan had, kreeg hij berouw over zijne verloochening van den Heere. Dit verklaarde hij meermalen, al zuchtende, aan zijne bezoekers en later in geschrifte en voor de rechters. Voor dezen handhaafde hij zijne zuivere belijdenis der waarheid vooral op het punt van het Avondmaal. Geen wonder, dat hij opnieuw gekerkerd werd. Zijn lot was nu te voorzien. Te Parijs op het plein de Greve genaamd werd de martelaar levend verbrand, nadat hjj tot het volk over het Evangelie gesproken had. Dit geschiedde omstreeks het jaar 1525.

DENIS DB RIEDX.

Een der eerste martelaren van de kerk van Meaux is geweest Denis de Rieux, geboortig van Rieux in Muleien, Openlijk leerde hij daar, dat de mis een ware verlooche­ ning was, van den dood en het lijden onzes Heeren Jezus Christus. Dit geschiedde, terwijl Brifonnet, van wien wij reeds weten, dat hij in'zijne conscientie overtuigd was van het onschriftuiirlijke des Pausdoms, maar den moed miste, om hiermee te breken, bisschop van Meaux was. Hij was niet meer die hij te voren was. Daarom nam hij het niet op voor Denis' prediking, maar poogde den gevangene om der waarheid wil van zijne gevoelens omtrent de mis af te brengen door hem niet alleen verlossing te beloven, maar ook een jaarlijksche rente en pensioen. Denis de Rieux antwoordde hem hierop : !> Mijnheer, zoudt gij werkelijk zoo laag zijn om mij tot zoodanige verloochening van mijnen God te brengen". De gevangene kende te goed het woord des Heeren: »Wie mij verloochend zal hebben voor de menschen, dien zal ik ook verloochenen voor mijnen Vader, die in de hemelen is", om niet te beven bij de gedachte, dat hij zijnen Middelaar zou verloochenen.

Nadat hij veroordeeld was, om levend verbrand te worden, werd hij op een horde naar de strafplaats gesleept. Onderweg sprak hij veel tot het volk, het vermanende, om zich te bekeeren tot de ware leer.

Men had hem met geweld een houten kruis aan de handen vastgebonden; maar hij schudde het van de handen af ter plaatse, waar een waterreservoir Wis. Het kruis * dreef met het water weg, waarover de monniken en priesters zoo verbitterd waren, dat zij zich niet kenden weerhouden den martelaar allerlei leed aan te doen. Onlijdelijk waren de pijnen, die deze te dragen had in de vlammen want drie malen werd hij boven een zwak vuur naar dehoogte getrokken. Intusschen liet hij niet af God aan te roepen, totdat hij den laatsten adem uitgeblazen h.^d. Dit gebeurde den 3den Juli 1526.

ETIENNE REIVIEB.

Trots Satati's geweld is God zijn koninkrijk blijven uitbreiden, was het niet op de eene plaats dan op de andere. In Parijs verzamelde de Heere zijne schapen, in Meaux, ja waar al niet. Ook te Nonnay (Aegina Annony) stad van Vivary in Languedoc drong het licht der waarheid door de wolken der duisternis. In die stad werd namelijk een relequiekast bewaard, bekend onder den naam van »de heilige deugden". Het volk geloofde, dat zij vol heilige relcquiën was, welke nooit iemand zag, omdat de kast gewoonlijk aan het gewelf der kerk bevestigd was. Trouwens wie zou het gewaagd hebben een blik daarin te slaan. Beweerden de priesters niet, dat eens iemand het had durven doen, maar dadelijk blind en lam geworden was. Eens in het jaar evenwel en dat op Hemelvaartsdag werd deze kast neergelaten en met groote plechtigheid rondgedragen, gevolgd door mannen, vrouwen, kinderen, die van alle kanten kwamen toeloopen in een hemd, blootshoofds en barrevoets, gelukkig, dat zij het heiligdom mochten naderen en kussen. Nog meer op zekeren tijd werden, terwijl de kastdoor het kasteel rondgedragen werd, alle gevangenen, behalve de Lutheranen, welke misdaden zij ook bedreven hadden, losgelaten. Eens zond de Heere daarheen een Franciscaner monnik, met name Estienus Michopolis, een leerhng van Luther, naar Nonnay om tegen dit bijgeloof zoowel in het openbaar als binnens kamers te prediken. Hij moest vluchten. In zijne plaats trad een ander, Euenne Renier, die beter slaagde. Om deze rede werd hij gevangen genomen, doch hij volhardde en bezegelde de waarheid met zijn eigen bloed. Dit geschiedde te Etienne in 1528.

DK GAAY FORTMAN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen