De martelaren

CCVI,

THOMAS GARRET.

In eene nauwe straat van London, Honey Lane genaamd, stond in het begin der i6de eeuw een kerkgebouw, de Allerheiligenkerk. Zekere Robert Forman was daar rector. Deze had een kapellaan met name Thomas Garret, een eenvoudig man van eene levendige verbeelding en nauwe conscientie. Van nature schroomvallig, werd hij na zijne bekeering vrijmoediger en stouter, ofschoon hij nog langen tijd met zijne beschroomdheid had te worstelen, totdat het den Heere behaagde hem eindelijk met de martelaarskroon te sieren.

Nadat Garret tot het levend geloof in Christus gebracht was, riep hij zijne hoorders van den kansel tot bekeering. Zoo zeide hij o. a. dat de werken, hoe goed die ook mogen schijnen, den mensch niet kunnen rechtvaardigen voor God; dat een ieder het recht heeft den Bijbel te lezen, zoo vaak hij kan, en wees vervolgens gedurig op de genade in Christus. Deze predikatiën, zoo schriftuurlijk en aangrijpend, trokken vele menschen.

Hij bepaalde zich echter niet tot de verkondiging des Woords. Uit Duitschland werden vele Nieuwe Testamenten en andere boeken naar Engeland gezonden, ten einde ze daar te verspreiden. Doch waar ze te bergen. Daartoe bood de kapellaan den kooplieden, die de verboden waar overbrachten, zijn huis aan, bracht ze heimelijk derwaarts over en verborg ze op de veiligste plaatsen. Bovendien bestudeerde hij zelf de Heilige Schriften en hield samenkomsten, waarin hij het Woord las en verklaarde voor de burgers van London, die er durfden te komen. Eindelijk waagde hij het ook de Nieuwe Testamenten, die hij onder zijn bereik had, te verkoopen, zelfs aan priesters en monniken, zoodat zoodoende de Heilige Schriften over het geheele Britsche rijk verspreid werden.

Deze bijbelverspreiding en prediking der waarheid van Garret bleven niet ongezegend. Menigeen vroeg naar den weg der waarheid, zooals de Heilige Schriften die aanwezen. Zelfs in Roomsche gezinnen drong de waarheid door. De schoonzoon van Morus, dien wij reeds kennen als zeer gehecht aan de Roomsche leer en het pausdom, kwam na de lezing van Gods Woord tot de kennis der waarheid. »Ik heb geen oorbiecht, geen zielmissen of aanroeping der heiligen meer noodig", sprak hij, sGods ooren zijn altijd geopend om te hooren". Tot zijnen schoonvader zeide hij op zekeren dag: »Vader, vraag voor mij van den koning, die u zoo genegen is, de vergunning om te mogen prediken! God heeft mij geroepen om het volk te onderwijzen: " Dat Morus deze taal niet kon verdragen is licht te begrijpen. Hij wendde dan ook alle pogingen aan, om den jonkman van de Reformatie af te trekken, wat hem helaas ten laatste maar al te goed gelukt is, want Roper werd later een der heftigste kampioenen van Rome.

Nadat Garret eenigen tijd zich bepaald had tot het verkoopen van het Nieuwe Testament aan de inwoners van Londen en de nabuurschap, besloot hij, ook eens zich een weg te banen naar de Universiteit van Oxford, toen nog een der machtigste bolwerken van het pausdom. In Oxford had hij gestudeerd, welke school daar (er plaatse hij lief had. Met het Nieuwe Testament in Tyndale's vertaling gewapend, begaf zich da kapellaan derwaarts. Hij wist, dat hij daar vele doodvijanden der Schrift zou ontmoeten en dit verschrikte hem vaak. Maar God deed hem de vreeze overwinnen. Daar bood hij zijn heilige koopwaar den studenten steelgewijze aan, welke door vele studenten gekocht werd.

Deze bijbel-verspreiding en verkoóping kon den kanselier Wolsey en andere voorstanders van het pausdom niet lang verborgen blijven.

Toen zij er meê bekend werden, besloten zij er met al de kracht, die in hen was, tegen in te gaan. De kanselier riep de bisschoppen samen en beraadslaagde met hen wat zij zouden doen, om de verspreiding van het Evangelie tegen te houden. sMen moet zich meester maken van de Nieuwe Testamenten", spraken de bisschoppen, sen ze dan vernietigen."

In dien geest werden ook bevelen gegeven, zoodat het onderzoek terstond begon.

Het eerste bezoek der afgezonden inquisiteurs gold Honey Lane en wel de woning van Garret. Zelf was hij niet thuis. ïliij is naar Oxford, " zeide men den inquisiteurs, waarop dezen zich haastten den gegeven wenk te volgen.

Dinsdag den 6en Februari 1526 was Garret te Oxford vreedzaam bezig met het verkoopen van boeken, toen twee zijner vrienden in allerijl naar hem toekwamen en zeiden: s Vlucht, want anders zult gij voor den kardinaal gebracht en naar den Tower gezonden worden." GaiTet ontroerde. Het werd dus ernst. Daar hij niet dadelijk wist, wat hij doen zou, riep hij de broederen samen en verzocht.hunnen raad. Een zijner vrienden gaf hem dien en zond hem naar zijnen broeder, den rector van Stabridge, een strengen papist, voor wien hij hem een brief van aanbeveling meegaf, indien Garret zich nu slechts eenige dagen ook voor eenen papist uitgaf! De kapellaan volgde dezen raad. Hij ging op reis. Doch onderweg begon zijn geweten te spreken. Mocht hij zoo huichelen? Neen, nooit. Hij keerde alzoo terug, en werd te middernacht door de handlangers van Wolsey gevangen genomen.

Een paar dagen later echter vond hij gelegeiiheid ora te ontvluchten. Hij begaf zich naar zijnen vriend Dalabu, die hem. andere kleederen bezorgde en aanried naar Wales te vluchten. Toen deze vlucht bij de vijanden bekend werd, waren zij woedend. Die toorn werd echter spoedig veranderd in vreugde, toen hen het bericht ^bereikte, dat Garret te Hintsey, niet ver van Oxford, gevangen genomen was. Terstond werd hij in den kerker geworpen eii met hem vele anderen.

Straks werd Garret voor zijne rechters gebracht. 'Daar bezweek hij helaas, door schrik overmeesterd^-yoér de wreede bedreigingen zijns rechters. Hij verwijf _ zijne vrijheid ten koste van de verloochening der-waarheid. Sinds zwierf hij van plaats tot plaats, totdat het Godé weer behaagde zich over zijnen dienstknecht te erbarmen en hem weer in genade aan te nemen. Van dien tijd af predikte hij weer den Heere, totdat hij in 1540 als martelaar op het schavot stierf.

DE GAAY FORTMAN,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen