De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 30

32 toekwam. Ten einde aan deze behoefte, die zich steeds sterker gevoelen deed, tegemoet te komen, werd dan aan zulke staatsdeelen, waar en voor zoover de lex die ze in het leven riep zulks toeliet, als toevoegsel rechts­ persoonlijkheid toegekend ten opzichte van hun vermogen, d. i. in dien kring van rechten werden zij evenals singuli behandeld, hun vermogen werd uit het publiek­ recht in het privaatrecht overgebracht. >Civitates privatorum loco habentur", heette het, en van het verband als vermogenssubject gold »personae vice fungitur". i ) D e in het publiekrecht gevormde eenheid werd dus in het privaatrecht opgenomen, maar in wezen bleef het publiek­ recht de beheerschende norm, en, aangezien de privaat­ rechtelijke rechtspersoon onvermogend was zich zelf te uiten, trad de publiekrechtelijke eenheid privaatrechtelijk als de plaatsvervangster op van den achter haar verbor­ gen individueelen w i l ; zoodat dan ook in de bronnen furiosi, infantes en civitates op één lijn worden gezet, 2) hetgeen niet mogelijk zou geweest zijn, indien de publiek­ rechtelijke eenheid als zoodanig een plaats in het privaat­ recht had kunnen vinden. De rechtspersoonlijkheid was van de universitas, die zelf een stuk van den ondeelbaren Staat was, niet een integree­ rend deel, of, om met Gierke te spreken: »die Quellen w i s s e n . . . nichts van dem Begriff einer öffentlichrechtlichen Persönlichkeit, und kein Verband ist ihnen als solcher Person" 3). » A l s publicistisches Wesen, zoo zegt dezelfde schrijver elders 4), war die universitas eine reale Einheit

1)

Quia h e r e d i t a s

p e r s o n a e v i c e fungitur, sicut m u n i c i p i u m

et d e c u r i a et

s o c i e t a s . 1. 2 2 I ) . 4 6 . I . 2 ) 1. 2 2 § 2 D . 4 . 6. tates p e r t i n e r e L a b e o ait. 3 ) t. a. p . I I I b l . 1 3 5 . 4 ) I1T b l . 1 0 3 .

Q u o d e d i c t u m etiam ad furiosos et infantes et c i v i ­

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen