De verflauwing der grenzen - pagina 76

74 zurück gestellt worden, was hinsichtlich Ritter's und Prantl's Niemand leugnen wird." En bij de lezers, zoo merkt hij op, grijpt hetzelfde plaats: »Und wie die Autoren ungern aus dem historischen Theil in den eigentlich philosophischen bineinzutreten scheinen, ganz so scheint uns eine ganz gleiche Abneigung der Laser zu begegnen. Mancher dieser Philosophen weiss nicht, dass es Bibliotheken gibt, in welchen der kritisch-historische Theil seines Werkes ganz zerlesen, der speculative nicht aufgeschnitten ist, und die Meisten mussen darauf gefasst sein, dass man den historischen Bestandtheil mit Interesse, darum auch so, dass man das darin Gesagte behJilt, den speculativen bloss aus Pflichtgefühl und darum ohne nachhaltige Wirkung liest." p. 839. 37) Spencers hoofdwerk is A system of synthetic philosophy, van 1862—79 uitgekomen, geheel geschoeid op de leest der Evolutie-theorie. Agnosticisme is een naam, die ook aan andere verwante systemen gegeven wordt; maar Spencer is tóch de man die het stoutst de mogelijkheid vaa metaphysische kennis geloochend heeft. De ware zijde van dit Agnosticisme is, dat het een grens voor onze menschelijke kennis erkent. Zie ook C. v. NacELi, Mechanisch-physiologische Theorie der Absiaminungslehre, München 1884. p. 555 v. V. Die Schranken der nattirwissenschaftlichen Erkenntnisse. 38) Herbart, die formeel zich aan Kant aansloot, gaf het Monisme prijs, en stond daardoor, zoolang Hegëls invloed duurde, in de schaduw. Sinds echter Hegels invloed tanen ging, kwam Herbart steeds meer in trek. Beneke bewoog zich geheel opzijn voetspoor. Cf. UEBERWEG o. 1. II. p. 443. sAnfangs sehr isolirt hat Herbart spater einen zahlreichen Kreis von Schülern gefunden, und namentlich in Oesterreich giebt es noch viele Anhanger von ibm." Vooral Von Trendelenburg staat scherp tegen hem over. Lotze, daarentegen, hoewel geen Herbartiaan, staat toch sterk onder zijn invloed. En in het algemeen kan gezegd, dat de Neukantiahen, meer uit Kant, over Herbart, verder pogen te komen, dan in de lijn Fichte —Schelling—Hegel. 3Q) Op theologisch gebied is het Nieuw-Kantianisme vooral door Ritschl en zijn school vertegenwoordigd. Zie G. Ch. BERN. PÜNJER, Gesch. der Christ. Regionsphilosophie. Brunswijk 1883. II. p. 300 en 340 v.v. en UEBERWEG. O. 1. II. p 464. 40) Zie ViNCENZ KNAUER, die Haupiprobleme der Philosophic von Thales bis Hamer ling. Wien und Leipzig 1892. Aan Hamerling alleen wijdt Knauer een vierde gedeelte van zijn boek, en conclusie is »dass rait Robert Hamerling die Entwickelung und Lösung der philosophischen Probleme vorlaufig ihren Abschluss erreicht hat" p. 408. Ook Hamerling is evenals Herbart Monadist. 41) GoETHE, Leiden des jungen Werthers, ie boek, brief van 18 Augustus. Ed. Stuttgart. 1868. GOETHE, Sammtliche Werke. VIL p. 43.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen