De verflauwing der grenzen - pagina 41

39 Von Stahl nu uitgezonderd, voor geen dezer mannen de Staatsmacht zelf een constant begrip is. Nu eens toch drijft de macht van deze, dan van gene partij boven. Napoleon vervangen door de Bourbons, Bourbon voor Orleans bezweken, om zelf weder voor den derden Napoleon te wijken, aldus wordt de reeks van hen, die zich beurtelings van het gezag in den Staat, omdat ze tijdelijk de sterkeren zijn, meester maken. Alzoo in den Staat heerscht wie feitelijk de tnacht in handen krijgt, en in dien sterkere, die recht en wet stelt, viert weldra het recht van den sterkere, nu niet alleen de facto, maar ook theoretisch zijn bedenkelijken triomf. Hiermee nu valt vanzelf de grens weg, die de Overheid als van God verordende macht en het Volk als de door God onder die macht geplaatste maatschappij, vaneen scheidt. Beide immers gaan op in den éénen algenoegzamen Staat. Die Staat schuift zelf in de plaats van God 156). De Staat wordt de hoogste \ macht, en tegelijk de bron waaruit het recht vloeit. Er is niet • meer een Overheidsmacht om der zonde wille, maar een Staat \ als het hoogste ideaal van menschelijke samenleving 157). Een Staat voor wiens apotheose een ieder de knie te buigen, bij wiens gratie een ieder te leven, aan wiens woord zich een iegelijk te onderwerpen heeft. En na aldus de grens tusschen Overheid en Volk, de grens tusschen de Overheid en Hem wiens dienaresse zij is, en zoo ook de grens tusschen het recht als Goddelijke ordinantie en het recht als magistraal gebod vernietigd te hebben 158), blijft er niets dan de ééne alvoorziende Staat over, waarin alle menschelijke energie haar ideale ontplooiing zoekt. En hierin nu M. H. schuilt een dubbel, zeer ernstig gevaar. W a n t al heeft men de grens tusschen de Macht die heerscht en het Volk dat te gehoorzamen heeft, ook nog zoo welsprekend weggeredeneerd, die tweeheid bestaat toch. Een tweeheid, waaruit met noodzakelijkheid een tweeërlei streven voortkomt. Eenerzijds het streven van den Staat, om zijn heerschappij over het volk steeds verder uit te breiden; en anderzijds van het volk om zich zelf van dien Staat meester te maken. Zoo komt van den éénen kant het absolutisme weer om den

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen