Zonde en recht - pagina 86

80 neutra erit summa." Ook blijkt nergens, dat de wet, die zegt: Princefs legibus solutus est^ is afgeschaft, hetgeen trouwens ook niet mogelijk zoude zijn. Sommigen willen in dezen onderscheiden: »civilibus legibus non quidem promiscue solutum Principem volunt, sed duntaxat suis, ut ipsi sibi, quod in diverbio est inter practices, manus non liget: alii ad legum solemnia, et caducarias l e g e s . . . restringuut: alii negant poenalibus legibus Principem attineri." De distinctie der scholastici verwerpende tusscheh personalis en realis majestas, wijst Graswinckel er op, dat het straffen van den Souverein onmogelijk is, en daaruit blijkt, — want de wet eischt aut obedientiam..., auf foenam, — dat hij ook aan de wet niet gebonden is. '*) Met een enkel woord slechts Justus Lipsius in zijne Politicorum sive op dit punt, als hij, lib. II, cap. 10, placet subjici, etsi (quorundam sensu) »Nunc

avof^og

sane

komt de Leidsche hoogleeraar civilis doctrinae libri sex (a° 158Q) van den Princeps zegt: »legibus Principi eas nemo scripsit.

fiovct-px,'">i; %i*A£r)ji, KXÏ ISccpuTXT^

^vvotx,ïi(Tai:

illex Principatus molestus, et cui haud facile subsis. »Turpe illud. Licet si libet. H o c pulchrius: Minimum decei libere, cui nimium licet." Mambrinus Rosaeus bepaalt zich in zijn Institutio principis Christiani, waarin ook een hoofdstuk voorkomt met het opschrift Lacte proprio Princifisszs infantes suos nutriendos esse, meer tot het voorhouden van den plicht om de wetten in acht te nemen, zonder dat overigens van juridische constructie blijkt. Zie cap. 25. Ik bediende mij van de Latijnsche vertaling van Adam van Stang van het jaar 1608. Een meer uitvoerig doch minder belangrijk vertoog geeft op dit punt Schelius, in zijn nagelaten geschrift De jure imperii van het jaar 1671, blz. 228 en volgg. In het geschrift, uitgegeven »par ceux de Magdebourg," in het jaar 1550, onder den titel Du droit des magistrals sur leurs subjets, leest men, naar eene vermeerderde editie van het jaar 1578, zonder naam of plaats van den uitgever, blz. 22: »Car pour certain c'est vne parolle tres-fausse, & non point d'vn loyal subiet è. son Prince, mais de vn detestable flatteur, de dire q les souerains ne sont astreints è. nulles loix. Car au contraire, il n'y en a pas vne, par laquelle il ne doive & soit tenu de reigler so gouuernem'êt, puis qu'il a iuré d'estre Ie mainteneur & protecteur de toutes." Wat de bevoegdheid aangaat tegenover den Vorst, die de wetten schendt, wordt, blz. 16, onderscheiden tusschen gewone onderdanen; de magistraten onder den Souverein, welke »ne dependent proprement du souuerain, mais de la souueraineté." (blz. 19) In tegenstelling van hen, die een hofambt bekleeden. En ten derde zij, die juist gesteld zijn om eene macht tegenover den Souverein te zijn. Deze laatsten moeten des noods den tyran straffen, (blz. 44) Hier is inderdaad een mo-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen