Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 53

45 Calv. Opp., Vol. 8, p. X X I V — X X V I I ; Vol. 23, p. X en 630—688; Vol. 25, p. 577—602; Vol. 29, p. 287—240; Vol. 32, p. 449—454; Vol. 33, p. 5—20; Vol. 35, p. 521—524 en 585—594; Vol. 41, p. 309— 322; Vol. 46, p. I I I — V I I I ; Vol. 47, p. 468; Vol. 48, p. 5 8 1 ; Vol. 49, p. I X — X V I I I ; Vol. 52, p. 223; en Vol. 56, p. I I I ; waarvan het grootste gedeelte in een overzicht is samengevat in de monographie van Prof. P. Biesterveld, Calvijn als Bedienaar des Woords^ 1897, blz. 41'—63. Aangezien dus de geschreven en de uitgegeven preeken van Calvijn bijna zonder uitzondering nooit onder zijne oogen geweest zijn, staan zij met zijne andere geschriften niet geheel gelijk; ook al is er geenerlei reden om de nauwkeurigheid van den stenograaf in twijfel te trekken. Zoowel daarom, als ook omdat de herdruk van ongeveer 850 reeds vroeger uitgegeven preeken met betrekking tot deze soort van geschriften voldoende kon geacht worden, en omdat de geheele of gedeeltelijke toevoeging van de ongeveer 1250 nog in handschrift aanwezige preeken de toch reeds aanzienlijke kosten van de Brunswijksche uitgave al te veel zou verhoogd hebben, heeft deze zonder twijfel terecht zich tot den vermelden herdruk bepaald. In dit opzicht was volledigheid dus niet noodig. En in een ander opzicht was zij nu eenmaal niet mogelijk, daar nog voortdurend van of over Calvijn iets gevonden wordt, dat men vroeger niet kende of verloren achtte. Vooral geldt dit van den «Thesaurus Epistolicus"; en ook daarom moet hier nog de aandacht gevestigd worden op het werk van P r o f A. L. Herminjard, Correspondance des Reformateurs dans les pays de langue fran^aise, waarvan het 1® Deel in 1878 verschenen is. Door deze uitgave is die der Straatsburger theologen wederom verre overtroffen; niet alleen wegens hare nog grootere nauwkeurigheid en volledigheid, maar vooral wegens den grooten rijkdom van historische en biographische aanteekeningen, die aan lederen brief zijn toegevoegd, en die zóó uitnemend zijn, dat door allen, die zich met de geschiedenis van dien tijd hebben bezig gehouden, Herminjard gewaardeerd en gebruikt wordt als een geschiedkundige van den eersten rang. Daarom is het zeer te betreuren, dat hij niet reeds lang geleden is in staat gesteld, om zich aan geschiedkundigen arbeid geheel toe te wijden, en om de door hem begonnen uitgave, die wel hoogst belangrijk en onmisbaar is voor wie het bedoelde tijdvak bestudeeren wil, maar die wegens haar wetenschappelijk karakter toch slechts in een kleinen kring kan verkocht worden, geregeld voort te zetten. Daardoor is zij nog slechts gevorderd tot het jaar 1544, in het ten jare 1897 verschenen 9^ Deel. En wel schijnt er thans voor gezorgd te zijn, dat de Schrijver zonder belemmering met zijn werk kan voortgaan. Maar daar hij reeds den hoogen leeftijd van 82 jaren bereikt heeft, kan voltooiing van den nog lang niet ter helfte volbrachten arbeid zeker niet meer verwacht worden. Bij blz. 2. 3) Calvijns leven is spoedig na zijn overlijden beschreven: in eene

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen