Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 82

74 berichten niet spreekt, wordt vermeld, blz. 144, dat Laurentius Surius (die van Luthersch student een Roomsche monnik geworden was), in zijn »Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ab anno 1500", blz. 365, reeds in 1574 (of 1566, in welk jaar door anderen de uitgave gesteld wordt) schreef: »Sunt qui in scriptis suis indicare videantur, Velsium, abjuratis erroribus, revertisse ad Catholicam Ecclesiam. Res mihi necdum penitus comperta est"; eveneens, blz. 145, dat Hermann Hamelmann (die in Lutherschen geest bijzonder voor de Reformatie geijverd heeft), in zijne «Opera genealogico-historica de Westphalia et Saxonia inferiori" (116 jaren na zijn dood, in 1711 uitgegeven), blz. 1338, zelfs berichtte: squamquam ille Velsius ad Apostasiam postea dilaberetur"; desgelijks, blz. 173, dat Christophe d'Assonleville (gezant van de Landvoogdes Margaretha bij het Engelsche hof) in een brief aan Granvelle van 24 April 1563 o. a. mededeelde: »I1 y en a plusieurs [nl. onder de Nederlandsche vluchtelingen te Londen, waar Velsius toen de gemeente in beroering had gebracht], qui désiroient retourner, comme Velsius a dit au seigneur de Quadra et moy", met bijvoeging, dat Velsius nog bevreesd was voor den Roermondschen bisschop Willem Verlinde; en eindelijk, blz. 175, dat Velsius in 1565 en 1566 vergeefsche pogingen gedaan heeft, om met Viglius op een goeden voet te komen. Maar in dit alles ligt nog geen bewijs, dat hij inderdaad weder Roomsch is geworden: eerder blijkt daaruit, dat de Roomschen niet wilden weten van zulk een warhoofd, al? de anders om zijne bekwaamheid zoo geachte Velsius op godsdienstig gebied geworden was. Dit alleen zal wel waar zijn, dat hij, door de verwarring die hij op tal van plaatsen heeft aangericht, en door de verdenking waarin hij de Gereformeerden bij velen gebracht heeft, hun meer kwaad heeft gedaan, dan zelfs aan een verkapten Jezuïet zou zijn mogelijk geweest. Over de disputatie, die Calvijn in Frankfort met Velsius gehouden heeft, schreef eerstgenoemde, in een brief uit die stad aan Melanchton van 17 Sept. '56: »Ex quo urbem sum ingressus nulla respirandi data est libertas. Quasi vero parum mihi esset in hac re negotii [nl. in het beslechten van den twist in de Waalsche vluchtelingenkerk], insanus quidam Velsius, ad quem bis scripsisti, novis tricis nos implicuit. Sed eius importunitati tantum biduum dedimus." En later, in een brief uit Geneve aan Musculus van 26 Oct. '56: «Interea Velsius, cuius tibi opinor non ignotam esse vesaniam, bidui disputatione nos exercuit, Tuebatur liberum arbitrium et praedestinationem oppugnabat. Quanto cum dedecore atque etiam totius auditorii ludibrio discesserit homo mira arrogantia turgidus, ex aliis te scire malo." De beroemde jurist Franz Hotomann, die de disputatie had bijgewoond, schreef daarover, in Straatsburg «Francofordia reversus", in een brief aan BuUinger van 22 Sept. '56: »Francofordiae Velsius quidam, qui anno superiore Coloniae captivus fuit [nl. toen hij daar bij de Reformatie zich ging aansluiten], homo loquaculus et satis audax, Anglicae ecclesiae pastori D. Horno denunciavit paulo ante D. Calvini adventum, se propheticas quasdam revelationes habere, de quibus publice disputare vellet. Quum

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen