Christelijke wereldbeschouwing - pagina 65
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
65 de moraal scheen nog veel beter tot zijn recht te komen,
in
van
als het
werd
het
;
zijn individualisme
ontdaan en historisch opgevat
de menschheid, die langzamerhand in den
is
weg
der evolutie aan het zedelijk leven, aan autoriteit en plicht-
aan altruïstische instincten en ethische motieven aanzijn
besef,
en algemeene geldigheid schenkt.
Tegenover Kant was haar
zij
critiek voor
een goed deel in
bekampte hem met de wapenen, welke
Ook had deze
gehanteerd had.
zelf bij
recht;
deze
historische beschouwing
eerste kennismaking een groote aantrekkelijkheid,
de
had oog voor
liij
zij
geleidelijke ontwikkeling, voor organischen groei,
en wierp menigmaal een verrassend licht op de religieuze en ethische verschijnselen.
Maar hare onbeperkte toepassing kwam
ten slotte op een groot verlies te staan. Indien alles in proces
werd
konden de ideale normen van waar en onwaar,
opgelost,
van goed en kwaad, van schoon en onschoon hun absoluut karakter niet
meer behouden. Want „ein Wahres für heute oder morgen
ist ein
Unding, was irgend wahr
vielmehr ohne proces selen
der is
alle
ist,
das
Beziehung zur Zeit"
gilt für alle
^).
Zeit oder
In het dialectisch
ideeën, in de geleidelijke evolutie der verschijn-
er voor het absolute
geen plaats.
Wie
het geestes-
leven geheel en al aan de beweging prijsgeeft, verstoort het
van binnen
uit
2),
en beneemt zichzelf de mogelijkheid,
het ooit weer op hechte basis op te bouwen. chologie
en
historie
worden gewijd, verkrijgen,
als
de
men
hoop
is
haarfijn
ijdel,
de
dat
men eene
ethiek zal
menschelijke neigingen en
men de ware
1)
Eucken, Geistige Strömungen der (regenwart
2)
Eucken
a. p. 209.
Laat aan psy-
het ernstigst en uitgebreidst onderzoek
handelingen analyseert; dat
t.
om
religie zal vinden,
bl. 208.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's