Christelijke wereldbeschouwing - pagina 54
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
54 past wordt
men sprak
;
schepselen, bijv.
was
twijfel
gelijk
eene
bij
levenlooze
meteora, quae ex elevatis vaporibus ge-
bij
duidde
en
nerantur,
toen van generatie ook
er
onkunde
groote
daarbij
wording mede aan
alle
i).
Zonder
het spel; als men,
in
menigmaal het geval was, de natuurkundige oorzaak van andere
of
verandering
niet
kende,
men
gaf
er eene
metaphj^sische verklaring van; wijl de grenzen tusschen het
organische en het anorganische niet zuiver getrokken waren,
men dikwerf ook aan het levenlooze een elementum
schreef
een
invisibile,
een astrum toe
spiritus,
en wijl materie en
;
lichaam op zichzelf als dood, bewegingloos werden beschouwd, schreef
men
alle
werking aan een faber occultus, archaeus,
Omgekeerd
heeft de nieuwere
ens seminis et virtutis toe
^).
wetenschap doen
de heerschappij van het mechani-
zien, dat
sche zich veel verder uitbreidt, dan vroeger gemeend
werd,
en in de organische chemie zelfs een terrein van het organisme
de physiologie vervoerd. Het oog
op
der optiek ingerichte camera obscura akoustisch
wetten
drostatische
Wöhler,
ontdekte
onderworpen dat
;
het oor
bloedsomloop
de
apparaat;
een naar de wetten
is
de
als
is
een kunstvol
aan dezelfde hy-
is
elke
vloeistof.
Zelfs
eene kunstmatig tot
„Harnstoff"
stand te brengen verbinding was, en gelukte het daarna aan
om
anderen,
producten matige
Maar vroeger
1)
koolstofverbindingen,
vele
der
dit
neemt
verstaan
Alsted,
t.
gegolden
levenskracht
synthese te vormen niet
werd,
die langen tijd als
hadden,
door
kunst-
^).
weg, dat in de generatie, zooals ze
een
principe
schuilt,
dat
voor
a. p. 677.
Encyclop. 692, 693. Hertwig, Die Entwicklung der Biologie im 19 Jahrh.
2) Alsted, 3)
bl. 19, 20.
de-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's