Christelijke wereldbeschouwing - pagina 21

21

waarheid

alle

Mach ook heeft

licht

van

gaat

gesteld,

nadat

hij

door

daarna toch aantoonen, dat de

hij

practische,

oeconomische,

van ons kenvermogen geboden

zijde

dit

eerst het sub-

en begrippen in het

alle voorstellingen

vorming ervan door de gische

Want

weer erkend.

zelf

karakter

jectief

Trouwens wordt

tot een hersenschim.

verkrijgen van wetenschap noodzakelijk

is,

Want

is.

teleolo-

en voor het „alle unsere

Bemühungen, die WeltinGedanken abzuspiegeln, warenfruchtlos,

wenn

es nicht gelange, in

dem bunten Wechsel Bleibendes zu

Het ontstaan en de toepassing der wetenschap

finden".

eine grosse Bestandigkeit unserer

is

„an

Umgebung gebunden". Hoe nu

zulk eene bestendigheid op Machs standpunt in subject en object

vinden

te

valt moeilijk in te zien.

is,

Het komt ten

slotte

daarop neer, dat de mensch, terwille van zijne oeconomische belangen, aan subject en object eene bestendigheid toeschrijft, die

in zichzelve niet

zij

en regelmaat

in

de

hebben. Het

verschijnselen

is

de mensch, die orde

brengt

en ze alzoo tot

natuur maakt. Hij schept de voor de wetenschap noodzakelijke „hinreichende Gleichförmigkeit unserer Umgebung''. Het ver-

stand

is

Natur

1)".

Zoo

dus

Kant, zelf „die Gesetzgebung für die

legt het empiriocriticisme ten slotte toch weer,

zichzelve, iets

als bij

hier,

ervoor

getuigenis

af,

bestendig blijvends in de wisseling der verschijnselen, en

een

wezen, een idee der dingen onderstelt.

meent, deze in het object niet te kunnen uit

ondanks

dat wetenschap een zijnde,

het

subject

in

het object

in,

en laat

En

vinden, legt zij

als zij zij

ze

de natuur for-

meeren door den mensch. Dit

1)

is

echter

Hönigswald

t.

toch niet meer dan een noodsprong.

a. p. 27.

Want

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen