Volkenrecht - pagina 22

12

eeniging van magt toeschoot, sterk genoeg om het gevaar te keeren." «) Zeker is ook vóór de Fransche revolutie geleerd, dat macht boven recht gaat; ja, de macht zelve recht is. Nog onlangs herinnerde Menzel er aan *"), hoe dit ook voor het verkeer onder Staten door Spinoza werd betoogd si), maar zoodanige beschouwingen gaven den toon niet in, gingen veeleer daartegen in. ^ Allengs echter waren de goede beginselen verzwakt, ondermijnd. Over den toestand in Europa in de jaren, die meer onmiddellijk aan de uitbarsting van het revolutie-vuur in Frankrijk voorafgingen, schrijft Groen van Prinsterer: „Hagchelijk was de gesteldheid van Europa. Minder om de hevigheid van een oorlog als de zevenjarige krijg, dan omdat, ook te midden van den vrede, de grondslagen van het volkenregt, heiligheid van eigendom en tractaten, zelfstandig aanzijn der natiën, wêerzijdsche gehechtheid van regerend stamhuis en bevolking, voorwerp werden van miskenning en spotternij. Te vergeefs had de ervaring geleerd dat, op den duur, de waarborg voor allen ligt.in de onaanrandbaarheid van den zwakste. Er was verstandhouding van magtige Vorsten, om elkander met te nietdoening van verbonden, in de uitoefening van het regt der sterkeren behulpzaam te zijn." ^^) En het stelsel van evenwicht, ,,in den aangenomen vorm, reeds door den loop der gebeurtenissen verzwakt, werd in beginsel door Vorsten die aan de wijsbegeerte gehoor gaven, als dwaze beperking van eigen krachten, ter zijde gesteld." fS) „Reeds hier ontmoeten wij de staatkunde, welke door convenientie en zucht om zich te arrondisséren geleid, tegen spelen met tractaten geen bezwaar heeft. Van toen af dagteekent het roofverbond, waardoor Polen verscheurd werd, en de verradelijke houding tegen het ottomanische rijk, waarbij uitbreiding, minder van het Evangelie dan van aangrenzende staten bedoeld werd. De warme vrienden der fransche sofisten waren ijverige voorstanders en aanleggers dezer diplomatieke schelmstukken; Catharina II, Jozef II, Frederik II; de laatste te praktisch om zich niet achter vroegere beginsels en vormen te verschansen, zoodra hij ondervond of voorzag dat de regten of belangen van Pruissen of van het Duitsche Rijk, in gevaar werden gebragt." ^*) Straks brak de revolutie los. Heeft zij beterschap gebracht ? Het recht

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen