Innerlijk beleven en kennen in de structuur der opvoeding - pagina 21

17

zich met min of meerder recht beroepen op paedagogen uit de vorige eeuw. ^^^) Dat de naam van Hildebrandt ^^^) in dit verband herhaaldelijk werd genoemd, zoodat hij den titel kreeg van „Anwalt der Aufsatzreform" behoeft ons niet te verbazen. Merkwaardig is echter, dat ook voor het geschiedenis-onderwijs een kroongetuige uit de vorige eeuw werd opgeroepen. Wanneer Theodor Litt ^^'^) in 1918 over de didactiek van het geschiedenis-onderwijs spreekt, kan hij Kohlrausch ^''') van 1818 als getuige aanvoeren. En toch heeft Kohlratisch iets anders bedoeld dan de „Erlebnis"paedagogen schijnen te denken. Kohlrausch wilde, dat de geschiedenis-vertelling zoo dicht gebracht werd bij het kind, dat het hetgeen geschied was kon nabeleven, opdat het zóó zelve zich bewust werd, wat hij zelf als mensch was. Het kind moest zich leeren kennen als deel van de menschheid. Dit is iets anders dan wat de „Erlebnis"-paedagogiek beoogt. ^^^) En de Philanfhropijnen én Herbart hebben zich meermalen in deze richting uitgelaten. De Philantropijnen willen, dat het kind zich verheugt over de veelkleurigheid van het leven in het verleden, opdat het de schoonheid van de historie zal verstaan. En Herbart eischt, dat het kind leven zal met de menschen uit de historie, opdat het zoo zich verwant weet met het groote voorgeslacht. ^^'^) Wanneer wij daarnaast nu zetten, wat de moderne „Erlebnis"paedagogen willen, dan zien wij onmiddellijk, dat het beroep op de paedagogen der vorige eeuw onjuist is. Vooral in den na-oorlogschen tijd wordt in Duitschland het ideaal van het geschiedenis-onderwijs bij de door ons besproken school: het doen verstaan van het menschelijk zieleleven afgedacht van de feiten. Kinderen moeten de idee, die boven de werkelijkheid uitgaat, leeren grijpen. Elk feit is een nieuwe vorm van beslissing over ideeën. Maar in de ideeën van den enkeling moet het boven-individueele door het kind worden na-beleefd. ^^^) En — zoo voegt in de laatste jaren de nationaal-socialistische paedagogiek er aan toe — dit boven-individueele is bij het Germaansche ras altijd de idee van het belang van den staat. De innerlijke beleving, die het kind moet worden bijgebracht, kan dus, zoo oordeelt men, van de feiten worden geabstraheerd. ^^^). Ze moet worden gericht op de bedoeling, die de objectieve geest met al de spanningen, die in de historische personen werden opgeroepen, had: het tot uitdrukking brengen van de nationale gedachte. Maar hiermede is men ver verwijderd van de idealen van het geschiedenisonderwijs van Kohlrausch, Campe en Herbart. Wij gingen op dit punt eenigszins breeder in om te doen zien, hoe voorzichtig men moet zijn met de historische bewijsvoering van de 2

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen