Ondergang en opgang in de mystiek.

Mystiek en levenslust kunnen samengaan.

Dit te verzekeren, mag niet overbodig geacht.

Wie kennis neemt, van wat de mystieken der eeuwen aan boieken toevertrouwden^ kan lioht onder den indruk gerat> en, dat de mysüek zichkraohtens haar wezen met den levenslust niet verdraagt.

Een zekere levensmoeheid is in de meeste hunner geschriften onmiskenbaar.

En al pieeiniden zij het te ernstig om bij hen van „gökolcetbeer met den dood" te spreken, toch wint het stervensverlangen het veelal ver van liun levensverlaiigen. ,

Maar dan verlieze men niet uit het oog, dat wie wij de „mystieken" nofemten, de mystiek gewoonlijl: eenzijdig beoefenden.

Zij vonden het zalig in het verborgene te yerkeéren len wilden er maar het liefst altijd blijven.;

Bij hen rees herhaaldelijk de zucht naar boven: „laat ons hier een tabernakel malcen".

Zij vergaten, dat de verboangen omgaWg dienen moet om te sterken tot iden openlijken strijd.

Dat des christens huis niet alleen een opkamer heeft met boveidicht, met geopende venstei*s naar den hemel, maar ook een deur naar de straat.

Dat het christelijke leven niet alleen mystiek, maar ook publiek is.

Dat eenzijdige heeft de mystiek zoo menigmaal in discrediet gebracht.

Gelukkig heeft ook hierin de reformatie, die in Calvijn haar van God gegeven profeet eert, nieuwe wegen gewiezen.

Zij heeft de mystiek uit haar onzuivere positie verlost.

Uit vroeger eeuwien zijn rijke schatten op te diepen van echt-Gereformeeïde mysüek.

Een man als Voeiius b.v., onze kerkleeraaï, onzie grootmeester in het kerkelijk reCht, principieel bestrijder van de wijsbegeerte van Descartes, publiek persoon bij uitnemendheid, is ook bekend om zijn mystieke oefeningen en d.en mystieken kring, welken hij om zich vergaderde.

Juist in de Gereformieerde levensbeschouwing zijn alle elementen aanwezig, om de behoeften van het ohristenhart te bevredigen.

Men zou haar kimnen heelen de beschouwing van het schriftuurlijk evenwicht.

Is dal evenwicht thans veelszins verbrofen, de evenaar schokt toch om tot rust te komen.

Er valt een trillen waar te nemen om het evenwicht te herwinnen.

Daarom heeft met name de Gereformeerde mystiek pen toiekomst.

Die mystiek sluit zich geheel aan bij den grooteten mys; licus onder de apostelen: Paulus.

Bekende deze, dat het leven hem Christus was eir het sterven hem gewin, zoo grijpt ook zij met de eene hand naar het , ^even, lOok. naar dat in dezen tijd, terwijl zij met de andere den dood. wenkt.

Zij wensoht te kennen de kracht van Christus' opstanding, ook voor hel leven van eiken dag, maar doior voortdurend Zijn dood gelijkvormig jte worden.

Hoe dieper gij in de mystiek" doordringt, pp des te vertrouwelijker voet gaat gij verkeeren met den dood.

Door de mystiek' doorleeft gij in uzelf een worsteling op leven en dood.

Allereerst krijgt gij van doen met uw eigen dood. Die dood ligi niet ver.

Maar gij onderschrijft het, zij 'tin anderen zin dan de apostel het bedoelde: de tijd mijaer ontbinding is aanstaande.

Mystiek is in den jrond steeds feeuwigheidsaanr airing.

En nooit beseft gij het tijdelijke van 'den j; ijd zóó sterk, als waimeer gij door den adem , !d; er eeuwigheid .wordt beroerd.

Dan slrekk'en er zich geen afstanden uit.

Dan tellen geen jaren.

Dan wordt het bij u echt doorvoeld: één schrede tusschen mij en den dood.

Ja, dan komt de dood. u nog dichter bij.

Het sterven wo-rdt voor u geen gebeurtenis in de toekomst.

Het is een feil in het heden.

Gij verwondert er u niet over, dat eens bij uw doop biddend werd beleien: het leven is niet anders dan , een gestadige dood.

Want de waarheid daarvan werkt zoo onbedrieglijk in u. •.

Gij ondeisoheidt het met al uw gléestelijke vermo!gens, gij zijt stervende.

En droevig ©n nochtans blijde beaamt gij: 't zal hier haast zijn gedaan.

Maar niet ^leen miei uw eigiön doiod, ook met den dood van Christus komt gij door de .mystiek in ciontaot.

Zoo gij gemeenschap kent aan Jözus' lijden, blijft ge hierin niet halverwege staan, maar begint gij' ook te kennen gemöensohap aan Jezus' dood.

Gij wondt hoelangs zoome^r gewaar, dat gij onidergaat.

Het procies' van „Christus was'sen en ik minöér wonden" schrijidt al verder en verder voort. Gij hunkert ernaar, dal de ; GeeBt Go< ds het ver­ haasten zal.

Er is, gij kunt er zoo over treuren, nog altijd te veel van uzelf in u overgebleven.

Dat beschouwt gij als een ramp.

Gij weet ex u 'ellendig onder.

Waarom, zoo vraagt gij' met smart, gehoorzaam ik toch niet m'eer aan het bevel: doodt dan uw leden, die oip de aarde' zijn?

Waarom mag ik' niet inniger met dan apostel verklaren, dat ik altijd de 'dooiding van djen Heeïe Jezus in mijn lichaam omdraag _(2 Kor. 4: IQ) ? Gij slaat de hand aan uw vleesch, aati uw oud© natuur, om^ ze aan het Icruis te nagelen.

Ze beginnen te schreeuwen, te brullen. En gij... laat zoo menigmaal los. Gij wondt zoo dikwerf verteederd. Ach, waarom ?

Weet gij dan niet, dat gij sterven moiet aan uzelf?

Weet gij' dan niet, dat de dood vain Chrisifcus door den Geest in u moet worden voleindigd'?

Weet gij dan n^et, dat de mystiek' de praktijk is van den •ondergang?

De mystiek' is ide praktijk va, n den onidergang.

Van de totale zelfnegatie..

Van de volkomen ik-verlooohening.

Van het verliezen uws levens.

Maar ook van het gewinnen uws levens.

Ook van het ik-iierstel.

Ook van de zelf vereeuwiging.

Ook van den opgang.

Gij woirdt den dojod van Christus gelijkvormig.

Niet gelijk.

En dat niet slechts hierom; , wijl Jezus' dood een zoendood was, een dood voor anderen, een dood ook voor u en uw dood in het minst geen verzoenende beteekenis heeft.

Maar tpen uw JezïTs stierf, bleef er geen leven meer in Hem over.

Hij stierf tot in den wortel Zijner persoonlijkheid.

Bij u staat het anders.

Gij hebt, wat bij uw Heiland niet hiet geval wag, een tweeheid in u.

Een tegenstelling van oud en nieuw.

En terwijl het oude bij u 'sterft, staat het nieuwe in u op.

Gij kunt de klamheid van 'den ouiden mensch in u niet aanvoelen, indien ^ij niet door de kracht der 'Opstanding, , een nieuw Jevend schepsel geworden zijl.

Wanneer gijl nog: niet weel, da, t gij' leeft, weet gij ook niet, dat gij dood zijt.

Dan zijt gij' ©en kluw'cn vajn zeUmisleiding.

Eersit wanneer giji do'cr de mys-tiek' uw' onideïgang leert belevön, zal uw mond met lachen verviü'd zijn over uw opgang.

Eerst w, anm.'eer gij' het voor uw rekening kunt nemen: ik leef niet meer", zult gijj danken: maar Chris'tus leeft in mij! ea wat ik nu in het vleiesdhl leef, leef ik door het geloof des Zooius van pod, die mij heeft liefgehad en zichzelf voor mij heeft 'Overgegeven" (Gal. 2:20).

Eerst wanneer gijl uzelf ziet uitdragen naai-het graf, ziet gij u ook mei Christus verrij'zen.

Ja, gij voelt u als aan Zij'n vleugelen gebonden als Hij de luchten doorklieft om op te ^tijgen tot Zijn Vader.

Zoo leide u de mystiek dan ook naar den Oüjiberg.

De gelijkvormigheid, niet de gelijkheid, aan Chriis; tus' dood doe u jn U2elf ervaren ondengang, niaar ook opgang.

En opgang is o-pistanding.

Opgang is O'Ok hemelvaart.

Maar hemelvaart in mystieke ^verkelij'kheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen