GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

HOOFDARTIKEL

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

HOOFDARTIKEL

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Weatlierbead.

Eenigen tijd geleden sclireef Ds A. G. Barl< iey Wolf een paar artiiielen in „De Standaard" over het iierlielijk leven in Londen. Hij vertelde daarin, lioe liij ook een kerkdienst bijwoonde bij Leslie Weatherhead, den beroemden Londenschen predikant, die eiken Zondag stampvolle kerken „trekt" en toeloop heeft van velen, die dei kerk den rug hadden toegekeerd.

Bij den morgendienst stonden de kerkgangers al een uur vóór den aanvang op de trottoirs onder politiebewaldng te waciiten tot de deuren der kerk zouden opengaan, 's Avonds was de kerk met 2000 zitplaatsen weer vol tot in de uiterste hoeken. Ook door zijn geschriften is Weatherhead beroemd. Verscheidene werken werden ook in het Hollandsch vertaald. En 't schijnt, dat zij als hed nieuwste op dat gebied' druk gelezen worden.

Ook onder ons wordt hij met belangstelling door jongeren gelezen. En dezer dagen zag ik ©en advertentie van zijn uitgaven in „Bouwen en Bewaren".

Ongetwijfeld zullen onze jonge menschen zich afvragen in hoever de lectuur van Weatherhead voor ons geschikt is en oï we hier een betrouwbaren gids hebben, die ons wijsheid naar de Schriften leert.

Ds Barkey Wolf spreekt over zijn gevoel in die stampvolle kerk onder een levendige toespraak „Waarom zullen wij ons bij de Kerk voegen".

Hij zegt: „Ik had een gevoel, dat God groote dingen bezig is te doen door Leslie Weatlierhead".

Hij vergelijkt hem met Spurgeon, „maar met dit verschil, dat Spurgeon zich ongetwijfeld nauwer aansloot bij den Bijbel, en meer conservatief was in den goeden zin des woords, , dat hij leerstukken als de rechtvaardigmaking, de uitverkiezing, de algeheele verdorvenheid van de mensclielijke natuur meer openUjk op den kansel leerde."

Ds Barkey Wolf zegt het wel in 't fluweel. Spurgeon was „meer openlijk" Schriftgeloovig. En „meer conservatief"-geloovig.

Hij kon beter zeggen: Spurgeon predikte de waarheid der Schriften en Weatherhead staat tegenover de gansche Schrift en tegenover de Belijdenis. Niet in enkele punten, maar in wat onze vaderen noemden de grondwaarheden.

Ik wil uit zijn boeken een belangrijk punt naar voren brengen, waaruit bUjkt, dat Weatherhead geen vertrouwde gids is voor onze jonge menschen. Een Londenaar zei tegen Ds Barkey Wolf: O, •Weatlierhead moet u niet gaan hooren, want die loochent de godheid van Christus.

Het is wel wat al te zwak argument als Ds Wolf 'dan zegt: „Ik meen zelfs te weten, dal Weatherhead de leerstukken van rechtvaardigmaking, uitverldezing, algeheele verdorvenheid van de tnenschelijke natuur (en van de godheid van Christus) zeer beslist aanneemt."

!)Zijn eigen collega's, ook uit de Methodistenkerk, noemen hem rechtzinnig'.'.

Wat voor reclitzinnigheid dat dan is kan blijken uit het volgende:

Weatherhead schreef een boek: W' a a r o m 1 ij dt de m ens c hh ei d?

De Heilige Schrift antwoordt, dat de dood (en daarbij het lijden van het gansche schepsel onder de'dienstbaarheid der verderfenis, Rom. 8:21) bezoldiging der zonde Is. Adama arbeid in het zweet zijns aanschijns en Eva's moedersmart staat in het Schriftverhaal in het allemauwste verband met de zonde van ons allen in ons Verbondshoofd Adam. En geen enkel kindje wordt er onder ons gedoopt, dan nadat wij beleden hebben, dat wij en onze pasgeboren kinderen in Adam voor God verdoemelijk zijn en daarom aan allerhande ellende, ja aan de verdoemenis zelve onderworpen zijn. Dat zégt nog iedere doopsbediening onder ons ook metterdaad door de afwassching. Wij spreken daarbij van den toorn Gods en van Zijn streng oordeel over de onboetvaardige wereld van vóór den zondvloed.

Maar als onze kinderen dan ongeveer 20 jaar worden, krijgen zij dit Christelijk boek van Weatherhead in handen, 't Leest prettig, 't Spreekt schijnbaar heel diep en teer van ernstige problemen, van lijden (wie heeft dan geen eerbiedige aandaclil? ) en van een goeden God, die Almachtig is en wijs. Zonder erg kan de lezer dan den geest en de probleemstellingen van dit boek aanvaarden. De oude antwoorden op de vraag van het boek zijn dan „te gemakkelijk en te ruw". Hier is „idierper werk" en „teerder aanvoelen" en „psychologische benadering". En zoo strikt zich het net al nauwer over den argeloozen lezer. Straks geeft hij het boek aan z'n vrienden.

Hier is gevaar!

Het is inderdaad ontstellend met welk een oppervlakkige goedmoedigheid deze schrijver over dat ontzaglijk feit van onze zonde en Gods gerechtigheid en Zijn rechtvaardig oordeel heenredeneert.

Dat vele z.g. Christenen niet meer willen weten van Gods gericht als ze welvarend zijn, , is nog te verstaan. Maar dal iemand, die Christen wil boeten, zóó vlak bij de „allerhande ellendie" in al zijn concrete vormen van pijn lijden en rouw' dragen staat en dan zoO' absoluut Gods gerechtigheid en heiligen toorn tegen de zonde ontkent, dat is sciirikkelijk.

Zijn hoofdmotief is, dat wat met ons gebeurt er eigenlijk niet toe doet. Het eenig belangrijke is^ wat in ons gebeurt. Het eenig belangrijke is onze reactie op hetgeen met ons gebeurt. Blz. 35. Het motto op het titelblad zegt: „Noem de Wereld, zoo ge wilt, „de Vallei der Ziele-vorming", Dan zult ge het nut der wereld ontdekken."

Alles is er op de wereld voor deze Ziele-vorming. 'lis niet toevallig dat Ziele met hoofdletter staat, want de goede god heeft ook geen ander bedoelen, dan dat door allerlei onverrnijdelijke maar nuttige pijnen en smarten heen afle „Zielen" gevormd worden tot iets beters.

Vroeger verwarde men nog natuurverschijnselen (die immers ook de Menschenziel moeten opvoeden? ) met Goddelijke oordeelen.

Weatherhead zegt:

„EigenUjk zijn de schrijvers van het Oude Testament gedeeltelijk verantwoordelijk voor onze moeilijkheid", , dat wij ook nog meenen, dat er oordeel Gods onder ons lijden, of in ieder geval een niet-helpen-Gods is. God helpt ons geestelijk altijd in onze Ziel — ook als wij pijn moeten lijden. Wij meenen, dat God! dat „natuurverschijnsel" pijn zendt als óórdeel. Dat deden de oude Israëlieten ook. Waarom helpt Hij' niet, vroegen zij. „Zoo verwarden zij natuurverschijnselen met het Goddelijk oordeel". Bijv. toen de Egyplenaren ia de Roode Zee door den vloed verzwolgen werden, zagen de vrome Israëlieten hierin de hand van God. „Wanneer de Roode-Zee-ramp ©en gods^ oordeel was, waarom zouden wij de Quetta-aardbeving dan niet bij denzelfden naam noemen?

Waimeer gij de aardbeving niet als Gods straf beschouwt, waarom beschouwt gij do Roode Zeeramp dan wel als zoodanig? Wij kunnen onzen kinderen niet loeren, dat Gods liefde vroeger de Israëlieten zoo hoog boven de Egyplenaren stelde, dat Hij den vloed tegen laatstgenoemden keerde, zoodat zij verdronken. Wij moeten alle natuurrampen uit één oogpunt beschouwen. God laat zoowel aardbeving als springvloed toe, maar Hij zendt geen van beiden als wraak-werkluig. Ik wil daarmee niet zeggen, dal God zulke gebeurtenissen niet gebruikt (lees, om de Ziel op te voeden, A. , J.). Ik leg er alleen maar den nadruk op, dal wij ons aan een onmogelijke voorstelling van God overgeven, wanneer wij aannemen, dat Hij honderden van Zijn schepselen vernietigt door handelingen welke Zijn nederigste, eenvoudigste geloovigenA''ervult met meelij voor de slachtoffers." (Blz. 37).

Wij bidden bij den doop onzer Icinderen: Gij, die den verstokten Farao met zijn volk in de Roode Zee verdronken hebt, en Uw volk Israël droogvoets daardoor geleid hebt, door hetwelk de Doop beduid werd...

Zullen we onze jonge menschen dan niet waarschuwen voor boeken als van Weatherhead, waar de Apostolische geloofsbelijdenis: ik geloof in Jezus Christus, den Zoon Gods, die komen zal uit den 'hemel om te oordeelen de levenden ©n de dooden — ZOO' in zijn diepste grondslagen ondermijnd wordt en waar van artikel 37 onzer Nederlandsche Geloofsbelijdenis niets meer blijft staan. Zullen wij hen niet waarschuwen voor dergelijke „Christelijke" boeken, die het Oude Testament en daarmee ook het Nieuwe — het gansche Woord van God, krachteloos maken?

Maar, zal men zeggen — is er dan wel gevaair, dat ze het zullen slikken? Men zij niet al te gerust. Want er zijn helaas wel jonge Gereformeerden, die op een gevoel afgaan en die het niet zoo erg vinden als „leerstukken" als boven geloochend, of „niet openlijk" geleerd worden (dat betreft immers maar het intellect? ) en die het wel prijzenswaardig netjes „conservatief" vinden als iemand orthodox is, doch een beetje vooruitstrevend is daarom niet te veroordeelen? Dat mag toch ook wel? Als de „Ziele-vorming" maar doorgaal. En die wordt zeer bevorderd door dit boek, want het is inderdaad „psychologisch", zooals men dal tegenwoordig in een kwarteeuw achteraankomende inlellectueele kringen gaarne heeft.

Men were zorgvuldig deze boeken uil onze Christelijke bibliotheken of waarschuwe openlijk tegen deze lectuur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 mei 1937

De Reformatie | 8 Pagina's

HOOFDARTIKEL

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 mei 1937

De Reformatie | 8 Pagina's