Buitenland

DaitscMand. Van jaar tot jaar wordi de toestand van Berlijn uit een geestelijk oogpunt treuriger.

De sladszending doet wel iets om in dien nood eenigszins te voorzien, , doch het blijft slechts stukwerk. De stad neemt steeds gruo ter afmetingen aan, en de kerken bevinden ' zich bijna alle in het middelpunt der stad. Het centrum van Berlijn wordt daarbij steeds meer ontvolkt; het wordt een tweede city, gelijk die te Londen gevonden wordt, waar men bijna enkel kantoren en magazijnen, doch schier niet één woonhuis vindt. Er zijn predikanten, die 700 catechisanten hebben en op één dag 200 kinderen hebben te doopen.

Een zestal jaren geleden heeft de Berlijnsche stadssynode besloten tot het heffen van een kerkelijke belasting. Deze hoofdelijke omslag wordt door de rijksambtenaren, die. de rijksbelasting in ontvangst moeten nemen, gratis geind, schoon zij niet het recht hebben om de weigerachtigen te vervolgen. Er wordt belasting geheven naar het inkomen der belastingschuldigen. Vijf percent van de som, die men aan het rijk behoort te betalen, moet men offeren voor de Evangelische kerk. Dit wordt echter niet gevorderd van de zes laagste klassen, terwijl door den staat de kleine inkomsten onbelast zijn gelaten. De 45500 kerkelijk aangeslagenen hebben voor hunne kerk ± ƒ 250000 opgebracht; slechts 147 personen weigerden te betalen. Deze som is wel belangrijk, doch nog bij lange na niet voldoende om aan alle behoeften te voldoen. De stadszending zendt een menigte arbeiders uit, die in het afgeloopen jaar 62000 bezoeken aflegden; zij hielden in 17 zalen Bijbellezingen en Zondagsschool; elke week wordt door deze vereeniging een kort stichtelijk stukje uitgegeven om dit ter lezing te bieden aan hen, die zelden of nooit eene kerk kunnen bezoeken, zooals tramconducteurs, droschkenkoetsiers, enz. Van die blaadjes worden 122000 exemplaren verkocht, waarvan er 16000 in Berlijn verspreid worden. Het orgaan van de stadszending, een weekblaadje, heeft een oplage van 24000 exemplaren.

De kerkelijke toestand van Berlijn is wel verbeterd sedert de laatste 9 jaren. In 1879 gebeurde het, dat men vanwege de gasfabriek den gasmeter in een der hoofdkerken van Berlijn liet wegnemen. Dit geschiedde, omdat de kerkelijke administratie niet bij machte was omde hoog opgeloopen gasrekening te voldoen. Er waren predikanten, die er desniettegenstaande in de winteravonden Bijbellezingen hielden en die er daarom voor hunne rekening voor het kleine gehoor, dat zij rondom zich verzamelden, hier en daar petroleumlampen hadden doen hangen Zulke toestanden zijn gelukkig voorbij. Er is eene kerk bijgebouwd, de gasrekeningen kunnen weder betaald worden, de kerken worden meer bezocht. Doch wordt het zuivere Evangelie gebracht in de weinige kerken van Duitschlands hoofdstad? Wij vreezen van niet. Laat ons hopen, dat veler prediking voorbereidend zal zijn en de behoefte moge wekken naar de spijze, die in het Woord Gods aangeboden wordt.

— In De Hervorming is een stuk te vinden van een Duitscher van de vrijzinnige richting, waarin kort en goed betoogd wordt, dat het een kritieke tijd is voor de zaak van het liberale Protestantisme. »Het wordt steeds meer gehaat en aangevallen." Tusschen de regels door staat ook te lezen, dat het modemisme in Duitschland terrein verliest; vandaar, dat in genoemd artikel ook zekere moedeloosheid niet is te miskennen.

Toch, zoo dunkt ons, staat het met de zaak van het modernisme lang zoo hopeloos niet. Juist de clericale invloeden, waarover de schrijver zich beklaagt, die zich thans doen gelden en die naar meer uitwendige macht voor de Evangelische kerk doen vragen, zullen het modernisme bevorderen. Daarbij voert de Ritschliaansche school lijnrecht weder tot ontkenning van alle openbaring en bereidt dus den weg voor het modemisme. Bij alle bestrijding van het modernisme is er in Duitschland niet een terugkeeren tot de wet en het getuigenis; vandaar, dat wat de kracht van Luther uitmaakte, de leer van de vrije genade, haast niet meer beleden wordt en nog minder den volke geleerd. De Heere kan ook in Duitschland een nieuwe reformatie geven, doch er is daarvan op 't oogenblik zelft geen wolkje van eens mans hand te zien.

Engeland. Dat de Episcopale kerk van Engeland, wat haar leer betreft, een Gereformeerd karakter draagt, is niet te ontkennen. Haar geloofsbelijdenis, in 39 artikelen vervat, draagt een Gereformeerd stempel. Zij is echter van de Gerefornieerde kerken gescheiden door haar kerkorde en liturgie. Van lieverlede is men echter in de Episcopale kerk gaan meenen, dat juist de Roomsche elementen, die in kerkorde en liturgie overgebleven waren, het kenmerkende der kerk zijn. Dit is echter niet waar. Kerkorde en liturgie dienen zich uit de belijdenis der kerk te ontwikkelen. Toch willen vele Episcopalen hunne kerk niet meer een Protestantsche, maar een 3> Katholieke" kerk genoemd hebben. «Wanneer men dat woord «Katholiek" maar recht verstond, zou daartegen geen bezwaar bestaan, doch omdat men het tegenover Protestantsch stelt, blijkt daaruit, dat men in de gedachten er het woord »Roomsch" bij voegt."

Het is een feit, dat de Episcopale kerk door haar organisatie uit de Presbyteriaansche Alliantie gesloten is. De Alliantie zal dit jaar te Londen vergaderen en wel den 3denjuli; tegen denzelfden tijd heeft de aartsbisschop van Canterbury al de Anglicaansche bisschoppen over de geheele wereld te Londen samengeroepen De Reformirte Kirchenzeitung Atrikx, dat dit niet toevallig is. «Welk een gewin, wanneer een ernstig samenwerken mogelijk werd, zoowel tegen Romanisme als tegen Atheïsme, die twee vijanden, met welke men te kampen heeft!" zoo roept dit orgaan uit. Wij helpen het wenschen. Doch wij vreezen, dat er niets van gebeuren zal. Vergissen wij ons niet, dan zullen wel oud-Roomsche aartsbisschoppen en bisschoppen bij de vergadering van de Engelsche kerkvorsten tegenwoordig zijn, en zal er daar gezocht worden naar vereeniging met de oud-Roomsche kerk en met de Grieksche; doch wij vreezen, dat er niet aan gedacht zal worden, om ééne lijn te trekken met de Gereformeerde kerken, wier afgevaardigden" de Presbyteriaansche Alliantie bezoeken.

Spaoje. De toestanden in dit land zijnallertreurigst, hetzij wij het oog vestigen op het staatkundig, maatschappelijk of kerkelijk gebied,

Gedurige wisselingen van ministeries maken het onmogelijk, dat met vaste hand het land bestuurd v/ordt, terwijl allerlei intrigues plaats hebben, om zich van het bewind meester te maken. Het tegenwoordig ministerie beloofde algemeen stemrecht, het burgerlijk huwelijk, vrijheid van godsdienst in te zullen voeren, als het aan het bewind kwam, doch er kwam niets van. Nu zal het niet lang meer op het kussen kunnen blijven, doch vervangen worden door een andere regeering, welke gedwarsboomd worden zal, omdat het niet de door liberalen en radicalen geëischte zoogenaamde hervormingen op haar program zetten wil. - En zoo gaat het reeds vele jaren lang. Daarbij heeft men met de ongunstige tijden evenzeer in Spanje als overal elders te worstelen. Handel en nijverheid kwijnen; in Barcelona loopen 20, 000 werklieden ledig. De phyloxera (druifluis) heeft de wijnbergen in de provincie Malaga verwoest; deze plaag is nu ook in Barcelona doorgedrongen en bedreigt Tarragona.

Wat de Evangelisatie van Spanje betreft, deze gaat langzaam voor - het uitwendige vooruit. Men heeft eene vereeniging van alle Evangelische kerken in Spanje zoeken te bewerken, doch hier kan niets van komen ; trouwens, het is ook oiidpenlijk om gemeenten die door Presbyterianen zijn gesticht, in één kerkverband te brengen met hen, die vergaderd zijn door Amerikaansehe Episcopalen. Hoe het inwendig in vele Evangelisaties, die in Spanje te vinden zijn, gesteld is, blijkt uit het volgende. Het is het slot van een brief van den Spaanschen predikant Martinez de Castilla:

In de stad Malaga heeft men drie Evangelische zendingsposten, waarvan er een bezet wordt, door een gewezen pastoor, die, helaas, gelijk is aan het meerendeel van zijn ambtgenooten, die als predikanten voor de Evangelisatie arbeiden, maar niet geheel den monnikenkap hebben laten varen en van het Evangelie slechts de stoffelijke voordeelen aanvaarden. Hij [is de opvolger van een anderen gewezen pastoor, die tot Rome is teruggekeerd, omdat men in de Evangelische krmgen zijn wangedrag niet langer dragen wilde. Dé Episcopale zending heeft tothiertoe bitter weinig uitgericht; zij, die in Spanje naar waarheid zoeken, - zijn niet gediend van iets, dat aan Rome doet denken.

Er is nog een andere zending, waarvan de kosten door een vrome Engelsche dame betaald worden; maar hem, die aan het hoofd staat, ontbreekt het aan gezondheid, verstand en vroomheid. Hij is een halve broeder van wijlen Manuel Matamoros; niet alleen, dat hij onmachtig is om iets te doen, maar hij is een oorzaak van twisting. Een andere Evangelisatie wordt door een Hollandsche commissie m stand gehouden, welke zich reeds jarenlang veel moeite gaf en zich vele offers getroostte voor de Evangehsatie van mijn dierbaar vaderland; haar scholen bloeien en zij telt vele en levende leden. Haar predikant is een broeder van Antonio Carasco, die op zijn terugreis van de Evangehsche Alliantie, welke in 1873 in Amerika gehouden werd, omkwam, Hij is een meer bekwaam en consciëntieus man, dan enthousiast; hij is van het hout, waaruit men professoren snijdt, hetgeen in mijn land ontbreekt.

Ik voeg hierbij slechts één woord over de kerk van Reus, om te melden, dat haar godsdienstoefeningen goed bezocht worden. Datgene, wat in de kerk en in de scholen der gemeente samengebracht wordt, is voldoende, om een tiende deel van de kosten der Evangelisatie te Reus, Tarragona en Pont de Armentera te betalen. Onze scholen worden geregeld door 150 leerlingen bezocht, welke dagelijks uit het Woord Gods onderwezen worden.

Dat verdraagzaamheid in zake den godsdienst in alle streken van Spanje een onbekende zaak is, blijkt uit het volgende. De onderwijzer-evangelist van .Rubi werd door fanatieke Roomschen valschelijk beschuldigd, als zou hij anonyme brieven aan den pastoor van die plaats hebben geschreven. Daarom is een proces tegen hem begonnen. Ook tegen den Episcopalen predikaat van Malaga zal eene vervolging worden ingesteld, omdat hij een brochure geschreven had, ten antwoord op lasterlijke aantijgingen van een pastoor van genoemde stad. Wij bidden den Heere, dat Hij de zaak des Evangelies doe zegevieren eii onze broeders late vrijspreken. Terwijl duizenden werklieden hier en elders zonder werk zijn, en te lijden hebben door honger en koude, heeft een aristocratische dame te Madrid onder haar kennissen de som van 255, 000 francs bijeengebracht, om den paus bij het feest van zijn vijftigjarig priesterschap ten geschenke te bieden."

Uit_ het bovenstaande blijkt opnieuw, hoe voorzichtig men moet zijn bij het geven van geld voor Evangelisaties in het buitenland. Het deed ons goed, dat in dézen brief zooveel goeds gezegd kon worden van den arbeid, welke uitgaat van het Comité, dat in Nederland ijvert voor de Evangelisatie in Spanje.

WINCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen