GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Meer en meer blijkt dat de heeren Modernen over den loop van de zaak Lieftinck toch niet gerust zijn.

Althans de moderne heer Vrendenberg zond er aan de Hervorming dit stuk over in : Waarde Redacteur! Gij hebt dat dan maar best gezegd! Wat aan Liectinck overkwam, dat kan eiken moderne overkomen.

Werd hij aangeklaagd door de Septuaginta van Sliedrecht, er is allicht in elke gemeente één te vinden, die èn predikant èn medegeraeentelid kan beschuldigen van.... «modern te zijn". Want hierop komt het aan. De aanklacht, tegen Lieftinck ingebracht, is een aanklacht tegen ons allen.

Eigenlijk ook legen de Evangelischen. Want aan het verzoenend bloed gelooven zij evenmin als wij.

Ook houden zij den Bijbel niet voor Gods Woord, fa, wie gelooft nu nog, waf deze Septuaginta van Sliedrecht willen, dat men gelooven zal?

En er zijn stellig beroemde classicale besturen ge» noeg, die de bezwaren tegen de leer «gegrond" zullen oordeclen. Misschien ook wel provinciale besturen, die „ontzetten" willen. Dan krijgen wij weer nieuwe uitbanningen, schoon op andere wijze en om andere redenen, dan die wij zagen met betrekking tot de dolesrenden.

— »Ja, maar tegen de laatsten was de grief niet gelegen in de leer, maar in overtreding der reglementen, " zegt iemand. Dat is zoo. Daarom zei ik ook : »om andere redenen, " Maar in elk geval, het zijn toch uitbanningen. Wie zullen na al die zuiveringsprocessen overblijven?

— Wie? Gij kent het versje van de vechtende honden: Bereisde'Roel zag op zijn tochten Geweldig veel.

Twee bullebijters vochten Voor 't wijnhuis waar hij zat, enz.

De einduitkomst van het gevecht was: Er bleven, op mijn eer, Twee staarten, en — niets meer! Ik vermoed, dat het ook in de kerk zoo gaan zal.

De partijen zullen zoolang vechten, tot.... de «staart" overblijft. En die staart is dan de echte Orthodoxie! Intusschen, dat is een jammerlijke vertooning. Niet precies bevorderlijk tot eer van de kerk. Nog veel minder ten nutte van de maatschappij.

Men mag vragen : Is er dan in onzen tijd niets beters te doen? Gij zegt natuurlijk ja. En ik zeg dat met u. Eigenlijk geloof ik. dat iedereen, tenminste bij goed nadenken, dit zegt. Maar wat is het geval? De Orthodoxie, ook al is ze niet meer gansch echt, blijft altijd even onhandelb.iar. Zoolang er nog een restje van leervergoding in een mensch zit, schijnt hij 't niet te kunnen laten, op «handhaving" aan te dringen.

Vandaar de gedttrig zwenkende houding onzer Evan gelischen. Soms zou men denken : «Pas op, ze gaan meê!" Maar mis! Morgen doet zich het restantje «leer" weer gelden En velen, ook onder de Modernen, zijn dat heen en weer draaien moede. «Wij komen nooit verder!" is de klacht, en men legt zich neer, strijdensmoede, wanhopende aan een bevredigend slot Zelfs in onze classicale vergaderingen blijkt dat. Geen voorstel meer. dat van frissche opvatting getuigt. Men stemt of gaat wandelen. Men verveelt zich of lacht. En als straks de vergadering uit is, gaan de meesten heen in het bewustzijn, dat er met de kerk eigenlijk ook niets te beginnen is. 't Is «conservatisme" in merg en been! Geen kracht gaat er meer v.an uit, omdat er geen kracht in zit Of «slaapt" zij ? En zal de schoone slaapster weldra ontwaken, zoodra maar de toovenaar komt, die met zijn gouden wonderstaf haar aanraakt ?

Dat kan zijn. Maar - die tooverstaf zal dan zeer zeker moeten zijn een nieuwe organisatie, waarbij de verschillende richtingen zich vrij lainnen ontwilfkelen of uiteengaan.

— «Zijf hebben nu reeds haar vrijheid, " zegt weer een. Ik antwoord: ja. feitelijk in zoover, dat rechtens de een den ander om de leer vervolgen kan, zonder dat de staarten overblijven. Maar - ^vettig eriiend is die vrijheid niet! En da.tr juist zit de fout. Vandaar de mogelijkheid van aanklachten ais tegen Lieftinck.

Is het niet een schandaal, dat zulke dingen nog gebeuren Tiunnen ? Moest niet ieder bestuur zeggen : Houdt op, gij Septuaginta, met uw zeuren over de leer; wij hebben ernstiger dingen te doen ? " Zulk een vonnis zou korter zijn, maar aan duidelijkheid niet te wenschen overlaten.

Hoe dat te bereiken? Natuurlijk alleen doordat de Synode een daarop betrekkelijk wetsvoorstel doet en doordat de verschillende kerkelijke vergaderingen het aannemen. Maar — dan moeten er mensclien in de Synode zitten, die dat voorstel doen willen en menschen in de verdere vergaderingen, die liet aannemen willen. En die menschen komen er door de publieke opinie. Deze moet zich doen gelden. Maar zij moet dan eerst overtuigd zijn, dat werkelijk «oplossing" van den strijd het beste is.

Voor vrije beweging der richtingen, voor «oplos sing" van de gedwongen eenheid in fractiën, voor kerspelvormiug, voor wat niet al van dien aard, is reeds zoo dikwijls gepleit, maar — vruchteloos. We zijn nog niet, w.iar we wezen moeten.

Zal 't zoover komen? Misschien! En anders.... de taart ! Warga.

H. VRENDENBERG, CZ.

Zorg vooral schijnt het aan de Moderne heeren te baren, dat de rechterzij der Groningers, gerepresenteerd door het Ev, Zondagshlad, er zoo'n been niet in schijnt te vinden, dat de Modernen wel eens uit de kerk konden worden gezet.

Immers de redactie van de Herv. schrijft daarover: Het Evangelisch Zondagsblad, over de zaak-Lieftinc schrijvende, verklaart het altijd als zijne persoonlijke overtuiging te hebben uitgesproken, in een Christelijke kerk behooren de Modernen niet te huis. En dan volgt dit opmerkelijke zinnetje ;

»Wij willen ze (de modernen) er niet uitdrijven, en indien hun geweten hen veroorlooft er in te blijven en onder allerlei vormen (!) den Christus te verloochenen en voor de gemeente af te breken (sic!), dat is hunne zaak."

Is dat niet een staakje van averechtsche verdraagzaamheid ?

Ben ik overtuigd dat gij, en dan nog wel onder allerlei vormen, den Christus verloochent — niet dat gij eenig dogma of eenige voorstelling, aangaande den Christus loochent, maar den Christus zelven verloochent en Hem, dat zal wel iets heel ergs zijn, voorde gemeente afbreekt — dan van twee één: óf ik rust niet vóór ik u uit de kerk heb geweerd; óf ik ontzeg mij, bij den tegenwoordigen toestand der kerk, daartoe liet zedelijk recht, en ga deswege in zak en assche.

Maar dan er mij af te maken met een: dat is uwe zaak; en mij voor te doen als gold het niet de mijne, dat is toch wel een zonderlinge toepassing van het »doen door laten."

Dat is, de groote woorden der coofessioneelen napraten, zonder door te dringen tot hun zin; zonder te gevoelen, tot wat daden men gehouden is, als men ze werkelijk meent.

Tegen brengen. deze redeneering is weinig in te

Het zit in de lucht.

Sinds de Ethischen op de Zeister Conferentie met de Groningers gemeene zaak maakten, en wijlen Prof. Chantepie de la Saussaye ophield de Arianen zoo kwaad te vinden, zijn de linkervleugel der Ethischen en de rechtervleugel der Groningers steeds meer verbroederd.

Haast gevoelt men geen onderscheid meer,

KUYPER,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 juni 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 juni 1889

De Heraut | 4 Pagina's