GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Engeland. Het oordeel van een Engelschman over de Transvaalsche toestanden.

standen. Het is inderdaad verheffend op te merken, hoe men in Christelijke kringen in Engeland'toont aan de Transvalers recht te kunnen laten wedervaren, en dat niettegenstaande de nationale trots zich moet gekrenkt gevoelen, nu ten tweeden male Engelschen zulk een gevoelige les van de Transvalers ontvingen.

Het Christelijk Engeland zegt: »de grootste ramp zou geweest zijn, indien Dr. Jameson's aanslag ware gelukt. Niet weinig is men ook in Christelijke kringen verontwaardigd over het gedicht van den pas benoemden »poet Loureate" Austin, die in smakelooze verzen de schanddaad van Jameson zocht te verheerlijken en wel in dezer voege:

Wanneer menschen van ons eigen bloed ons bidden, om onze maagschap ter hulpe te snellen, zal de Hemel ons niet afhouden van de redding, welke zij een roof noemen."

Nu heeft de Engelsche regeering het onbeschaamd optreden van Jameson veroordeeld; zal nu ook de hofpoëet verloochend, misschien wel afgezet worden ?

Eigenaardig is het te vernemen, hoe de Engelsche Christelijke pers over het kerkelijk en godsdienstig leven der Transvaalsche boeren oordeelt. Op den voorgrond plaatst men — wij lazen het betoog in een Engelsch blad — dat de boeren kinderen zijn van de reformatie, zoowel van Franschen als van Nederlandschen oorsprong. Dat er onder de boeren velen van Hugenooten afstammen, blijkt uit de namen van Rosseau, de Villiers, Ie Roux, Joubert, Celliers enz. Het presbyteriaansche is in het kerkelijk leven der Transvalers zuiver bewaard gebleven, en er is een gedurige strijd tegen alle vormen, waaronder zonde en ongerechtigheid zich in het aangroeiende en voorspoedige land voordoen. Het geïsoleerde leven der Transvalers is zeer primitief en in vele opzichten zijn de gewoonten van hun leven in hun eenvoudige leemen hutten niet ver verheven boven die van de zwarte bevoIking.(? ) Natuurlijk kan men de godsdienstige overtuiging der Transvalers niet waardeeren, als men de «modern thought" is toegedaan. Daarom spreekt het blad er van, dat het godsdienstig geloof der Transvalers is overdekt met een dikke laag van bijgeloof, terwijl hun godsdienstige denkbeelden voor zeer onvolmaakt worden uitgekreten. Zij zijn inderdaad kinderen der natuur .... van de natuur in haar strengste vormen.

Men meent dit te moeten verklaren uit hun leven in het open veld — uit hun strijd met de krachten der natuur. De koude, strenge leeringen van het Hyper-Calvinisme, hebben een eigenaardige bekoring voor de boeren, en vóór alle dingen hebben zij er behagen in te lezen van het oordeel Gods en van de vaardigheid des Heeren om kwaaddoeners te straffen. Zij zijn opgevoed in een Zeer strenge school, en de benauwdheden en angsten die hunne vaderen doorstonden, staan hun levendig voor den geest.

Met dat al verklaart men den Transvaalschen boer voor ïgodsdienstig", hij houdt den Sabbath, hij onderhoudt elke andere ordening Gods, en is een vlijtig en gezet lezer van zijn Hollandschen Bijbel en van zijnj Psalmboek. De wijze, waarop de boeren in het Hervormde genootschap kerk houden, wordt swerkelijk" genoemd en voor menigeen eene »beproeving". Weinige leeraars van de Hervormde keik (een tak van de Staatskerk in Nederland) preeken uit het hoofd. In den regel lezen zij hunne jpredikatiën en somtijds ook hunne gebeden. De leeraars worden door de leden der kerk in hooge eere gehouden, en dit niet alleen door deleden der kerk welke zij dienen, maar ook door hen, die tot andere kerkformatiën behooren, als de Gereformeerde kerk, of de United Church van de Kaapkolonie, en de Dopperkerk, waarvan president Kruger een getrouw lid is.

Over het algemeen zijn de boeren voorbeeldig getrouw in het vervullen van de plichten van hun godsdienst. De predikant bezoekt tweemaal in het jaar met een ouderling de leden der gemeente onmiddellijk voor het Avondmaal. Ook ziet men zeer goed toe, wie men tot het Avondmaal toelaat. Het jonge volk ontvangt jaren achtereen Catechetisch onderwijs. Het vieren van het Avondmaal wordt veertien dagen te voren aangekondigd, en in den loop, en op den Zondag voor het Avondmaal houdt men eene voorbereiding, waarbij aan het einde de mannen die voornemens zijn tot het Avondmaal te komen, op de vragen die hun gedaan worden hebben te antwoorden, nl. ot zij met hun gansche hart volharden in de leer die zij belijden, of zij een Christelijk leven wenschen te leiden en of zij zich aan de kerkelijke tucht wenschen te onderwerpen. Allen, die leden van de Gereformeerde kerk wenschen te worden, worden regelmatig onderwezen in de Christelijke geloofsleer volgens de Nederlandsche Geloofsbelijdenis enden Heidelbergschen Catechismus, en ook in de Bijbelsche historie, alsmede in den oorsprong en de voortgang der reformatie van de Christelijke kerk. Na een degelijk onder.ioek ondergaan te hebben, worden zij, wanneer aan de eischen voldaan Vfërd, plechtig in het openbaar toegelaten of beVfestigd.

Voorts beschrijft het Engelsche blad hoe de Transvaalsche boer zeer gezet is in het houden van des Heeren Avondmaal. Als die tijd aanbreekt, worden alle andere zaken op den achtergrond, gedrongen. Men moet een groote voorraad vergaderen voor de dikwerf lange reis, en daarbij behooren maatregelen genomen te worden voor het bestier der boerderij in de afwezigheid van het grootste deel van het gezin. Eindelijk is de dag van het vertrek aangebroken en de landelijke wagen zonder veeren wordt met lo è. 12 juic ossen bespannen, om de geheele huishouding in staat te stellen de kerk en het nachtmaal bij te wonen, al is men er 50, 80 ja loo mijlen van verwijderd. De boer doet dan in zijne kleeding denken aan de Kwakers in Engeland ; zijn kleeding is, evenmin als zijn theologie, medegegaan met den intellectueelen vooruitgang dezer eeuw.

Daarna gaat het blad de Transvalers voorstellen als menschen, die de hartstocht voor waarheid en menschelijkheid niet kennen! En waarop wordt die beschuldiging gegrond? Omdat zij vasthouden aan den Bijbel als Gods Woord, en van de moderne critiek niets willen weten. En wat de hartstocht voor menschelijkheid aangaat, al weten wij zeer wel, dat de houding der boeren tegenover de s naturellen" te wenschen overlaat, een Engelschman moest zich schamen iets dergelijks te zeggen. De schaamtelooze politiek, iie Engeland dreef tegenover de Transvaal, de gruwelen, die de sChartered Company" bedreef tegen de Kaffers, moesten de Engelschen doen zwijgen over het gebrek aan humaniteit bij de Transvaalsche boeren.

Wanneer de gezinnen in ossenwagens bij de kerk gekomen zijn, worden er tenten opgeslagen, waarin zij dan eenige dagen vertoeven. Zulk een kerkgebouw, omringd door vele tenten, moet een eigenaardig gezicht opleveren.

Voorts deelt de Engelsche schrijver mede, dat geen Avondmaal gehouden wordt, dan nadat de kerkeraad is vergaderd geweest om te onderzoeken, of de leden der gemeente tot 's Heeren disch mogen worden toegelaten. Verder wordt er nog gewag gemaakt van de wijze, waarop het Avondmaal gehouden wordt, hetgeen wij zeer wel met stilzwijgen kunnen voorbijgaan, omdat juist dezelfde vorm gevolgd wordt als bij ons.

De leeringen van de Hervormde kerk worden door de andere takken der Nederlandsche Gereformeerde kerk voo'-eenigszins onrechtzinnig gehouden, en vele van hare leeraars en van hare leden hebben het Arianisme of het semi-Arianisme aangenomen. Daarom is de toekomst dier kerk niet helder.

Wij laten het hierbij, na er op te hebben gewezen, dat hetgeen de Engelschen, ook de Engelsche Christenen, niet in de Transvalers kunnen dragen, wij juist houden voor de bron van hun kracht.

Frankrijk. Plan voor een nieuw z. g. parlement van godsdiensten.

Het parlement van godsdiensten dat in Chicago in 1893 gehouden is, wil men in 1900 herhalen, wanneer er eene wereldtentoonstelling te Parijs gehouden zal worden. Een zekere abt Charbonnel wil zich voor de zaak spannen en heeft zich daarom tot verschillende personen met eene circulaire gewend. In de Revue bleue heeft genoemde abt eenige antwoorden geplaatst, die hij op zijne circulaire kreeg. De heer Jules Simon vreest, dat men in het parlement zal gaan redetwisten over leerstukken. De heer Voguë is van oordeel, dat men zich vooraf over de zaak niet kan uitspreken. Daarentegen is de heer Max Ledere zeer met het plan ingenomen, daar hij meent, dat het parlement den broederband tusschen de menschen nauwer zal aanhalen, en in staat zal zijn, om vele vooroordeelen te doen wijken. Een brief van den hoogleeraar Sabatier, deken der protestantsche theologische faculteit, bevat eene instemming met het denkbeeld, terwijl ook de opperrabijn, de heer Zadoc Kalm, er zijn zegel aan hecht.

Ook onder zijn Roomsche geloofsgenooten ontbreekt het pater Charbonnel niet aan toejuiching. Zelfs toont de abt Lemire, lid van de kamer van afgevaardigden, dat hij met het denkbeeld zeer ingenomen is. De bekende pater Didon is wfil voor een parlement van godsdiensten, maar hij voorziet groote moeilijkheden. Integendeel verklaarde de kardinaal Meignan, aartsbisschop van Tours, op eene beleefde manier, dat hetgeen te Chicago gelukt is, te Parijs zou mislukken. Zoo denkt er ook de bisschop van Angers, Matthieu over, die zich volgenderwijze over het parlement uitlaat: De Franschen zijn onvatbaar voor het oprechte liberalisme en voor den ernst waardoor alleen het succes kan verzekerd worden van eene poging, die even nieuw als verdacht is aan zoov-ele achtbare personen.

Tot onzen spijt bemerken wij niet, dat men in Gereformeerde kringen zich tegen het plan van den pater principieel verzet.

Eigenaardig is het, dat men het parlement van godsdiensten als aanhangsel van de wereldtentoonstellingen maken wil. Die tentoonstellingen zijn in den grond niets anders dan kermissen op groote schaal. Ook gelooven wij, dat, wanneer men in 1900 zulk een parlement ziet safirokomen, men eene repetitie te wachten heeft, van wat te Chicago reeds werd opgedischt. Waarschijnlijk zullen te Parijs ongeveer dezelfde menschen spreken als die te Chicago het woord voerden.

WiNCKEL,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 maart 1896

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 maart 1896

De Heraut | 4 Pagina's