Het Annuarium der Roomsche studenten.

Amsterdam, 13 Febr. 1903.-

Zelden heeft een studentenalmanak zoo de aandacht der pers getrokken als dit het geval was met het annuarium der roomsche studenten-vereenigingen, dat dit jaar voor het eerst uitkwam.

Deze belangstelling is minder te danken aan den inhoud, dan aan het feit zelf^ dat de roomsche studenten aan de Rijks-universiteiten hiermede voor het eerst als een zelfstandig georganiseerde macht naar buiten optraden en in dit jaarboek uiting gaven aan den geest, die hen bezielt.

Uit dit jaarboek blijkt, dat aan al onze Rijks-universiteiten, evenals aan de gemeentelijke universiteit te Amsterdam en aan de Polytechnische Schsol te Delft, in den laatsten tijd de roomsche studenten vereenigingen hebben opgericht, die onder de leiding der roomsche geestelijkheid staan en dienen om het roomsche besef levendig te houden. Beroemde redenaars werden uitgenoodigd over de beginselen te spreken, en ook in eigen kring oefent men zich in het debat. Wie de werklijst naziet, vindt daar alle actueele onderwerpen van den dag aan de orde gesteld. Zoo vormen deze vereenigingen een practische oefenschool, die voor het latere leven vrucht kan afwerpen.

Critiek op een studentenalmanak oefent men gewoonlijk niet, tenzij de inhoud tegen het nil contra Deum aut bonos mores ingaat. Waar de Roomsche pers. Maasbode en Tijd voorop, er reeds op wees, dat in het mengelwerk onder den invloed der nieuwere letterkunde, soms over het heiligste gesproken wordt op een toon, die aan het profane grenst, behoeft onzerzijds hierop niet meer te worden gewezen.

Maar wel dient de aandacht gevestigd op het zeldzaam schoon gestyleerde en met bezieling geschreven woord, waarmede Prof. De Groot het „studieleven" aan het „Katholieke Nederland" aanprijst. Hier is niet de student, maar de hoogleeraar aan het woord. En dat woord dient om aan het Roomsche Nederland duidelijk te maken, waarom de „studieschuwheid" verkeerd is. Het gemoedsbezwaar van vele ernstige vromen, dat de „wetenschap onzer eeuw" vijandig is aan God, en daarom het geestelijk leven der studenten in gevaar brengt, tracht Prof. De Groot op de volgende wijze te ondervangen :

Ons oordeel over het studieleven in deze eeuw behoort, dunkt mij, door kalmer beschouwing van de werkelijkheid te worden geregeld.

De tijd is voorbij, dat de beschaafde volkeren nagenoeg uitsluitend den katholieken godsdienst beleden. Nu steunt ongetwijfeld de katholieke theologie, voor zooverre zij geloofswaarheden behandelt, op de geopenbaarde wijsheid Gods, maar alle menschelijke wetenschappen gaan uit van het natuurlijk licht der rede. Wanneer dan helaas! dat eendrachtig denken en gevoelen in het godsdienstleven verbroken werd, blijft toch onze gemeenschappelijke rede de menschen, in en buiten de Kerk, vereenigen bij het nasporen en geleidelijk veroveren der waarheid op natuurlijk gebied. Aldus ontwikkelt zich een wetenschap van onkatholieken en van ongeloovigen, die nochtans volstrekt geen onkatholieke ofongeloovige wetenschap is. Leeren wij niet, dat de Logos, de goddelijke Bron aller wijsheid is in de bovennatuurlijke en in de natuurlijke orde? Derhalve eischt het katholiek beginsel, dat wij onze nauwe verwantschap beseffen met elke ware kennis, door wien ook aangebracht. Wat één is in het Woord, zijn Bron en Oorsprong, moet in de waardeering en oprechte hulde der aanbidders van het Woord niet worden gescheiden.

Toch kunnen wij het ons goed voorstellen, dat diepgeloovige harten zich in hun godsdienstzin terugtrokken, verre van de pleinen en schouwplaatsen der triomfeerende rede. Losbarstingen van antichristelijke geleerdheid, als die der achttiende en uit het midden der negentiende eeiiw, worden niet licht vergeten. Doch een rustige geest weet te onderscheiden. Die vijandigheid lag niet in het blijvende der njoderne wetenschap. Wat blijft, zijn de scherp onderzochte en degelijk gestaafde feiten, zijn de zuiver op zoodanige feiten gebouwde theorieën.

Of het beeld der moderne wetenschap hier met juiste kleuren geschilderd wordt, is een vraag, die zeker niet ieder bevestigend zal beantwoorden. De jongste rede van den rector magnificus der Amsterdamsche Universiteit, met zijn bitsen uitval tegen de „ordinantiën Gods, " zou pater De Groot anders hebben kunnen leeren.

Maar wat het meest opvalt is de tegenstelling, die Prof. De Groot hier maakt tusschen de wetenschap der theologie, die op de geopenbaarde wijsheid Gods steunt, en de menschelijke wetenschappen, die uitgaan van het licht der natuurlijke rede. Op dat standpunt is het te begrijpen, dat Prof. De Groot verklaart, dat^ de wetenschap van de ongeloovige geleerden, daarom nog volstrekt geen „ongeloovige wetenschap" behoeft te zijn.

Van een zoo scherpzinnig denker als Prof. De Groot, hadden we echter verwacht, dat hij het vraagstuk dieper zou hebben opgevat. Wetenschap is toch waarlijk niet alleen het constateeren van feiten en het opbouwen van theorieën, maar raakt evenzeer de groote beginselen, die aan heel onze wereld-en levensbeschouwing ten grondslag liggen. De wetenschap van het recht en van de wijsbegeerte, van de historie der menschheid en van "de natuur, brengen den denker elk oogenblik met die beginselen in aanraking. En waar de wetenschap alleen uitgaat van het licht der natuurlijke rede, waar haar beoefenaars beslist tegen de Goddelijke openbaring partij kiezen en haar gezag verwerpen, daar kan het resultaat van hun denkarbeid toch niet voldoende zijn voor hem die in de Schrift gelooft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen