Voor Kinderen.

AAN VRAGERS.

Moet de naam van den admiraal Boisot als een Fransche naam worden uitgesproken of niet?

Op deze schijnbaar eenvoudige vraag van J. de W. te L., een afdoend antwoord te geven, is nu juist niet gemakkelijk.

Onze vaderen waren èn op de spelling èn op de uitspraak van namen, nu juist niet nauwkeurig, en dikwijls heerschte er groote onzeker* heid, of was 't niet mogelijk uit te maken hoe het wezen moest. Soms schijnt de drager van den naam 't zelf niet geweten te hebben. De

dichter Vondel b.v. teekent zijn naam op vier of vijf verschillende wijzen. Onze prins Wil lem II teekent zich G. P. d'Oranje, d. w. z. Guillaume Prince d'Oranje, dus Nederlandsch en Fransch door elkaar. Van Treslong, den watergeus, heet het in 't bekende liedje:

„Met een trompet, al zonder getreur Zag men Torion gaan treden", enz. (Bij de inneming van den Briel).

Op de uitspraak was men natuurlijk al even slordig, en van daar ook al de velerlei spelling. Men schreef op het gehoor af.

Nu moet men er mee rekenen, dat destijds het Fransch in de spreek-en schrijftaal, veel meer onder ons in gebruik was dan nu. De brieven onzer Oranjevorsten zijn veelal in 't Fransch gesteld, en WiUem I gebruikte die taal in het dagelijksch gesprek aan het hof. Gold het dus Fransche namen, en daarover loopt meestal het verschil, dan spreken de aanzien lijken die ook op zijn Fransch uit, b.v. Boisot, ongeveer als Bo a-zóó — Guy als Kie — Leroy als Lero d enz.

Maar de burgers en anderen, die geen Fransch kenden, namen ook soms die uitspraak over, doch veelal ook gaven ze er een Hollandschen „draai" aan, of spraken den naam uit, gehee op zijn Hollandsch, zoo als 't hun het makke 1 lijkst viel. Men denke maar b.v. aan vive Ie geus/ en Due d'alf voor vivent les gueux en £> uc iAlbe („Leven de Geuzen; Hertog van Alva.")

Nu kwam daarbij, dat de personen met Fransche namen, die zich hier vestigden of hier lang waren, vaak zelf hun naam zoo wa verbasterden of dit toelieten. (Soms vertaalden ze zelfs hun naam in onze taal b.v. Le Comte in de JDe Graaf.)

Om kort te gaan, een vasten regel aan te geven, hoe men zulke namen moet uitspreken, gaat niet. Soms blijft de oorspronkelijke ware uitspraak bestaan, maar meestal wordt zij in den loop der tijden veranderd. Dat zien we nog.

Een bekende nasm uit Zuid-Afrika is Du Toit. De oorspronkelijke Fransche uitspraak is Du To d Toch is dat geworden tot Du Tooy. Een door hare arbeid zeer bekende vrouw in ons land heette Voute, een Fransche naam, die ongeveer als Woetc zou klinken. Toch spreekt elk het nu uit op zijn Hollandsch.

Wat nu den naam van den vlootvoogd Boisot of Boysot betreft, zeker is, dat onze vaderen dien veelal als een Nederlandschen naam uitspraken. Dit blijkt b.v. uit het vers, dat behoort bij den pot dien de weesjongen Schaeck vond in de schans bij Lammen, nadat de Spanjaarden het beleg om Leiden hadden opgebroken (1573).

Doen Godes hand

Dreef den vyant

By nacht uit Lammen schans,

Kreegh Schaeck dees pot,

Riep aan Boysot

Mooght over dammen thans."

Boysot rijmt dus op pot.

Wil iemand 't uitspreken op zijn Fransch, er is niet bepaald tegen te zeggen. Doch Bosot is even goed, zeker ook reeds vroeger wel gebruikt en voor de meesten 't gemakkelijkst.

Op een andere vraag, of de berg Thabor de berg geweest is waarop de Heere Jezus werd verheerlijkt, dit:

Allereerst zij opgemerkt, dat de Bijbel den berg waarop Jezus verheerlijkt werd niet bij name noemt. Alleen de Roomsche overlevering wijst den berg Thabor aan. Doch deze overlevering is, gelijk vele dergelijke, zeer onbetrouwbaar.

De berg Thabor ligt in het midden van Galilea, een paar uur van Nazareth. Maar uit Markus 8 : 37 blijkt, dat onze Heere zich op den be doelden tijd niet daar bevond, maar veel noordelijker, bij Cesarea Philippi. Reeds dit bewijst, dat de bedoelde berg niet Thabor kan zijn geweest. Er wordt gesproken van een hoogen berg, en dat wijst vrij duidelijk op een der toppen van het nabijgelegen Hermongebergte.

Bovendien blijkt, dat de Heere Jezus daar alleen was met eenige discipelen. Nu was de Thabor bewoond en droeg zelfs een vesting. Men zou dus wel moeilijk dezen berg tot een plaats van afzondering hebben kunnen kiezen.

Hoe is te verstaan wat gezegd wordt in Genesis 41 : 6, dat de aren, van welke Pharao droomde, verzengd waren door den oostenwind ?

Zooals een blik op de kaart aantoont, is Egypte van het heete Arabië slechts gescheiden door de Roodezee, die niet breed is. Ook zijn de kusten dezer zee ten deele woestijn. Komt nu de wind uit het oosten, d. i. van de zijde van Arabië, en de woestijn, dan is hij droog, heet, scherp en fel.

We lezen b.v. in Jesaia 27 : 8: et mate hebt gij met hem getwist, wanneer Gij hem weg stiet; als Hij hem wegnam door zijn harden wind, in den dag des oostenwinds. En voorts in Job 15 : 2: al een wijs man winderige we tenschap voor antwoord geven, en zal hij zijnen buik vullen met oostenwind? Hieruit blijkt dat de oostenwind zeer hevig kon zijn en niet bemind dus.

Deze wind die kadim of chamsin heet, strijkt over de woestijn en brengt zooveel hitte mee, dat men hem den verzengenden noemt. Hij kon dus zeer licht ook het koren verzengen. Zoo lezen we ook in Ezechiël 17 : 10: a zie, za hij geplant zijnde gedijen? Zal hij niet, als de oostenwind hem aanroert, gansch verdrogen? Op de bedden van zijn gewas zal hij verdrogen.

Evenzoo is deze wind in staat bronnen te doen opdrogen. Hij bracht ook vaak de zwermen sprinkhanen aan, die het land verwoestten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen