Buitenland.

Duitschlaod. Gemeinschaftskreisen. In Duitschland bestaat sedert eenige jaren eene beweging, die tot stichting van „Gemein schaffbkreisen" geleid heeft. Dtit „Gemeinschaftskreisen" zijn vereenigingen van belijders des Heeren, welke trachten op te wekken tot een levend geloof in den Christus. In sommige deelen van Duitschland staan de predikanten der landskerk, voornamelijk zij die volgers van Ritschl zijn, vijandig tegenover die beweging. In andere streken laten de Presbyteriën Evangelisten der Gemeinschaftsbewegjng op den kansel toe. De verhouding der Luthersche lands kerk in Saksen tot de Gemeinschaftskreisen schijnt zeer welwillend te zijn. Althans vernemen wij, dat den 17den Sept. 1.1. de Gemeinschaften te Boekwa, Planitz, Cainsdorf en omliggende plaatsen, in de Luthersche kerk te Boekwa tot het houden eener conferentie samenkwamen. Volgens een uitgesproken verlangen legde de Luthersche predikant dier plaats aan de vergaderden den brief aan de gemeente van Sardes, Ópenb. 3 : i—6 uit, waarbij werd betoogd, dat daarin een spiegel is gegeven van den toestand der Christelijke kerk in den tegenwoordigen tijd, met eene aanduiding van de roeping der levende Christenen.

Er zijn cnder de vrienden der Gemeinschafts beweging velen, die aan de bediening • van het Woord en de Sacramenten des Heeren getrouw willen blijven, en in den suijd tegen het ongeloof staan de Gemeinschaftskringen en de vrienden der Luthersche kerk schouder aan schouder. Wij zouden liever zien, dat in de Luthersche kerken zelve eene beweging ontstond om weder te keeren tot de wet en het getuigenis. Dit neemt echter niet weg, dat wij er ons in te verblijden hebben, wanneer door middel van de Gemeinschaftsbeweging de kerken tot nieuw leven gewekt worden.

Engeland. Een voorslag tot ver eeniging van alle Prot. kerken.

Men wil in de kerkelijke wereld van Europa en daarbuiten, dat de verschilpunten tusschen de verschillende kerken op den achtergrond zullen gedrongen worden, om op den voorgrond te laten treden hetgeen de belijders des Heeren vereenigt. Wij verklaren dit streven uit het niet te loochenen feit, dat het ongeloof driester dan ooit het hoofd omhoog steekt, zoodat de noodzakelijkheid van een gemeenschappelijk optredeu tegen de macht van het ongeloof meer gevoeld wordt. Doch het komt ons voor, dat men in deze een verkeerden weg bewandelt. Dat de kerken aflaten elkander noodeloos te bestrijden; dat zij meer zien op hetgeen haar vereenigt dan op hetgeen haar scheidt, is uitnemend. Doch wanneer het duidelijk is, dat eene kerk, door op onschriftuurlijke grondslagen voort te bouwen, aan de wereld gelijkvormig gaat worden, moet dan daartegen niet gewaarschuwi: ? Behoort men dan maar over alles heen de broederband te reiken?

De jongste vinding om tot eenheid op kerkelijk terrein te geraken is van Canon Hensley, van Westminster Abbey te Londen. Gelijk bekend is, hebben alle Nonconformisten in Engeland in hun staatkundig program scheiding van kerk en staat geschreven. Voor Ierland is dit program reeds tot uitvoering gekomen; trouwens was het aldaar door en door onbillijk, dat terwijl verreweg het grootste gedeelte der bevolking de Roomsche kerk aanhing, de Staat alleen de predikanten en bisschoppen van de Engelsche staatskerk bezoldigde. Het is in de practijk niet gebleken dat de lersche Episcopaalsche kerk er door geleden heeft, dat de kosten van haar eeredienst door hare leden betaald worden. Integendeel zelf Geen wonder dat de Nonconformisten, wat zijn de mannen van de vrije kerken, er naar streven ook in Schotland gedaan te krijgen wat men in Ierland verkreeg. Want in Schotland is ongeveer de helft van de bevolking overgegaan tot verschil lende vrije kerken, waarvan de voornaamste is de Vereenigde Vrije kerk van Schotland.

In het vorstendom Wales, waar in de laatste maanden de revival plaats had die in deze dagen zooveel wordt besproken, is de bevolking voor het grootste gedeelte overgegaan tot de vrije kerken, zoodat ook voor dit deel van het Vereenigd Koninkrijk de eisch van scheiding van kerk en staat (Disestablishment) gesteld wordt

Nu is Canon Hensley er toe gekomen om voor te slaan, dat alle kerken tot Establishment zullen komen, waardoor het mogelijk wordt een staatskerk in het leven te roepen, die alle kerken omvat. Wanneer het nu dien dienaar der Episcopaalsche kerk er alleen maar om te doen was, dat alle kerken op voet van gelijk heid zouden behandeld worden, zoodat alle naar gelijken maatstaf door den Slaat uit financieel oogpunt werden behandeld zou men daarin iets biliijks kunnen vinden. Doch Hensley wil, dat alle kerken tot eene groote staatskerk zullen saamsmeken! Hij verklaart, dat velen in de Episcopaalsche kerk de leer van de Apostolische opvolging belachelijk vinden. En als nu maar de Acts of uniformity waardoor de leeraars der Episcopaalsche kerk verplicht worden de 39 artikelen der Westminstersche Confessie te onderteek enen, en beloven om bij de godsdienstoefeningen gebruik te maken van het „Book of Common Prayer", waren afgeschaft, dan stond niets meer de vereeniging van alle kerken in den weg!

Het verwondert ons dat Hensley nog niet een schrede verder gaat. Want als men Episcopalen. Presbyterianen, Baptisten, Congregationalisten of ludependenten enz., onder één kerkelijk verband vereenigd heeft, dan blijft toch nog de Roomsche kerk over. Waarom ook die dan niet in het samensmeltingsplan opgenomen? Hij kan toch niet beweren, dat de Roomschgezinden te ver van de Protestanten afstaan. Want de Ritualisten der Episcopaalsche kerk hebben meer overeenkomst met de Room schen, dan met de Protestanten.

Nu weten wij zeer wel dat er van den voorslag van den Canon der Westminster Abdy weinig komen zal, doch volgens ons maakt hij openbaar, hoedanig de gesteldheid der geesten is onder de mannen die niet tot de hoog ketkelijken willen gerekend worden en daarom voor de Broad CHurch, eene breede kerk, ijveren.

Frankrijk. Toestanden op Kerkel ij k gebied.

De partij der gematigden in de Fransche Roomsche kerk heeft de overhand gehouden. Er waren onverzoenlijken, die wilden dat de paus gebieden zou, dat men voor den eeredienst geen gebruik zou maken van de kerkgebouwen, als de scneiding van kerk en staat een voldongen feit geworden was; om aldus het volk tot verzet tegen hetgeen de Staat bestond, te prik­ kelen. Ook had men van de zijde der onverzoenlijken gewild, dat men geen door de wet voorgeschreven cultus vereenigingen zou vormen, maar vrije kerkelijke vereenigingen, die onder de bisschoppen zouden staan. Dezelfde manier van strijden volgden sommige bisschoppen, die bevalen uit de kerkelijke gebeden de woorden: Domini salvam fac Rempublicam (bewaar o! God de republiek) weg te laten.

De paus heeft zich echter door deze strooming niet laten medevoeren. Volgens het advies van mannen als den graaf d'Haussonville, den schrijver Anatole Leroy Beaulieu, den abt Klein en den redacteur van de Revue des deux mondes, de Brunetière, zal de paus den Roomschen raden de cultusvereenigingen te organiseeren, de kerken te blijven gebruiken en eene „welgemeende poging" te wagen om zich naar de wet tï voegen, als tenminste de staatsraad het reglement van uitvoering, dat nog alijd op zich laat wachten, op een verzoenende manier opstelt en bijv. geeri scherpe controle op het beheer der geldmiddelen voorschrijft, en niet decreleert dat de regeering invloed op de benoeming van priesters en bisschoppen wil uitoefenen, hetgeen geheel tegen alle recht en billijkheid in zijn zou.

Er zijn stemmen opgegaan die gezegd hebben, dat, al is het niet meer door een concordaat geboden om voor de overheid te bidden, men toch in de conscientie daartoe gehouden is. De abt Hemmen heeft, voordat de scheiding tusschen kerk en staat tot stand kwam, over kerkelijke toestanden artikelen geschreven, die nu in eene afzonderlijke brochure het licht zagen. Daarin betoogt hij, dat het een groot nadeel van het concordaat geweest is, dat de benoeming van bisschoppen en aartsbisschoppen in de hand geweest is van een godsdienstlooze overheid. De schrijver zegt daarin ook, dat toen gedurende het tweede keizerrijk de kerk zich altijd deed kennen als de beste steun voor den staat, Dupanloup, de bekende bisschop van Orleans, het gevleugelde woord uitsprak: „Mijn geestelijkheid marcheert als een regiment." De verhouding tusschen de bisschoppen en de priesters die onder hen staan, zal echter door de nieuwe wet verbeteren. Tot hiertoe hadden de priesters en vooral de kleine abbé's nogal eens wat te lijden van het willekeurig optreden der bisschoppen.

Het zal nu uit zijn met de „violette terreur." Het zal niet meer voorkomen dat, wijl de eenmaal benoemde priesters onafzetbaar waren, de bisschop, voordat hij iemand benoemde, hem eerst zijn aanvrage om ontslag liet onderteekenen. Het is dan ook de wensch van Hemmen dat niet alleen de priesters, maar ook de abbé's van zekjren ouderdom, het recht zullen hebben bij de verkiezing van een bisschop een voordracht te doen en dat de paus uit een drietal door de gezamenlijke geestelijkheid aangeboden een keus doen zal.

Hij schrijft nog het volgende over de toestanden in de Roomsche kerken van sommige streken van Frankrijk. „Men stelle zich een jong priester voor, die nadat hij het seminarium heeft afgeloopen, naar een dorp gezonden wordt, waar haast niemand de kerk bezoekt; hij bereidt zich voor het leiden der godsdienstoefeningen zorgvuldig voor; hij stelt roerende predikatiën op, maar niemand komt er naar luisteren; hij maakt bekend op welke uren hij de biecht zal afnemen, maar niemand let er op; hij doet ijverig bezoeken, maar men geeft hém beleefd te kennen, dat alle moeite vergeefs is, omdat hij denkbeelden voorstaat die men als verouderd heeft op zij gezet; hij geeft mat ijver zijn catechismusonderricht, en geeft zich geheel aan zijne kinderen, van welke hij veel voor de toekomst verwacht; maar twee jaar na hunne eerste communie bemerkt hij, dat die kinderen hem ook al ontloopeu en niet eens meer met Paschen hunne communie doen. De sterkste wilskracht wfjidt op die manier gebroken."

Zulke toestanden vindt men in de boerengemeenlen van departementen Aube, Yonne, Eure, een dal van Bsauce bij Chartres. Ia vele Protestantsche streken, waar een landskerk is, zijn de toestanden helaas niet anders.

Wij achten het een goed teeken, dat deze dingen worden blootgelegd en dat tevens de weg aangeduid wordt om tot verbetering te komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen