GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

"Door  U alleen gedenken wij uws Naams."

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

"Door U alleen gedenken wij uws Naams."

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

HEERE onze God, andere heeren, behalve Gij, hebben over ons geheerscht; doch door U alleen gedenken wij uws naams. Jes. XXVI:13.

Er is tweeërlei Godsvrucht.

De ééne is vrucht van wat in ons zelf omgaat, de tv/eede wordt in ons gewefkt door wat God in on» verborgen zielsleven te weeg brengt.

Wat nu Jesaia hier uitspreekt, als hij zegt: jDoor u alleen gedenken wij uws Naams" komt hierop neer, dat de Godsvrucht die uit ons zelf opkomt, ten slotte altoos teleurstelt, en dat de echte Godsvrucht die ons zaligt, dan eerst ons aangrijpt, zoo God ze werkt in 't verborgene van ons gemoed.

In beeldspraak doet zich dit 't best gevoelen, zoo ge let op 't verschil tusschen den wortel en de takken.

Dit verschil is zoo allesbeheerschend, dat ge geheel den boom met alle takken u als afgehouwen kunt denken, en dat toch 't leven in den wortel stand hit.ld, en zóó stand hield, dat uit den verscholen wortel weer een geheel gewas kan opgroeien.

Dit is zoo sterk, dat 't beeld van »den afgehouwen tronk van Isai" in de profetie zelfs geheel de passie van den Man van Smarte aanduidde. En ditzelfde nu gaat in 't gemeene leven der geloovigen door. Let maar op 't beeld van tak en wortel.

Telken jare schiet de tak weer uit, en zet knop voor blad en bloesem en voor heel de vrucht. Maar ook is de afloop, dat telken jare, in den herfst, blad en vrucht afvalt en niet dan de ledige tak overblijft. Die ledige tak wordt dan besnoeid, en heel den winter door blijit die tak dor en leeg. En dit duurt tot in de lente. Dan toch keert het leven in de plant terug. Knop en bloem vertoonen zich weer. En straks staat heel de plant weer in haar zomerweside.

Doch onderwijl het aldus met den tak, en zoo ook met blad, bloesem en Vrucht op en neder gaat, de ééne maal heel de plant rij ie en weelderig, en dan weer dezelfde plant arm, ledig en verdord, is er één ding dat zich gelijk blijft, en dat ééne is 't leven niet in de takken., maar het leven in den wortel.

De takken kennen een weelderig en een schraal jaargetijde, maar de wortel kent dit verschil niet. In haar wortel leeft en bloeit de plant steeds door. Jaargetijden kent het leven in den wortel niet. En is 't dat, hoe dan ook, het leven in den wortel wordt aangetast, dan is 't met de plant uit, efl gaat ze dood.

Dit beeld nu bezigt de Heilige Schrift, om ons de werking der Godsvrucht te doen zien, voor zoover ze eenerzijds uit ons zelf opkomt, en anderzijds'door God in ons gewrocht wordt.

Wat aan Godsvrucht uit ons zelf opkomt, gaat, als in dè jaargetij den, ** op en neder. Nn' eens rijk zich verheffend, dan schuchterlijk zich terug trekkend. Ook die uit ons zelf opkomende Godsvrucht heeft daarom vi^el beteekenis en ze verrijkt het leven, maar ze is wisselend en gaat op en neder. Juist zooals de tak de ééne maal rijk omhuld is, en een ander maal verdord lijkt, , zoo is 't ook met die persoonlijk uit ons opkomende Godsvrucht^ We danken haar de ééne maal dagen van geestelijke weelde, maar dan schijnt 't weer of 't alles in ons verarmd, ja, bijna verstorven is.

Vandaar dat de ons reddende geloofskracht nimmer uit die persoonlijke Godsvrucht kan op-, komen, maar een dieper oorzaak bezit. En die diepere oorzaak vindt de echte Godsvrucht niet in wat opkomt uit onze persoonlijke Godsvrucht, maar eeniglijk in wat God de Heere in ons verborgen zielsleven vi^erken wil. jDoor u alleen gedenken wij uws naamss.

Hierbij komt 't nu alles op den wond aan.

Gelijk de plant in haar wortel 't middel bezit, om de verborgen krachten uit den bodem der aa'-de naar zich toe te trekken, en in zich op te nemen, zoo ook moet onze ziel met haar wortel in Gods almacht en geaade zijn ingedrongen. Dan toch zuigt en trekt zij, of 't winter of zomer voor haar is, het leven uit God naar zich toe, en wordt daardoor gevoed en verrijkt. En eerst waar het zoo in ons verborgen zielsleven toegaat, komt uit de ziel de ware aanbidding voort, en gedenken we in heerlijke realiteit Gods heiligen Naam.

Ook de persoonlijke Godsvrucht, die zich in ons doen en laten uit, heeft daarom toch zeer zeker heilige waardij. Wat aan de takken uitkomt en bloeit, is volstrekt niet waardeloos; veeleer bloeit er ook geestelijk leven in. Alleen maar, het heeft geen standhoudend noch duurzaam bestaan in zich zelf. Het gaat op en neder. Het is en blijft afzonderlijk. Het kent oogenblikken van weelde, doch erenzoo oogenblikken van verdorring en verarming.

En dit nu juist kent 't leven in den wortel van ons zielsleven niet. Ge hebt zulk een wortelleven, of ge hebt 't niet. En zoo ge het hebt, is 't geen ^product van uw eigen vroomheid, maar is 't door God zelf in u ingezet en gegrond. Crij zelf hebt er dan ook geen macht over. Alleen door God zelf gedenken we Zijn Naam. Als God ook maar even ophield irr^as te werken, zou de wortel van ons geestehjk leven op eens versterven, en niets dan geeste-•lijk verdorring en geestelijke dood in ons gevonden worden.

Nu vergelijkt Jesaia hier dit echte leven met 't schijnleven der afgoderij. Ook onder de heidenen hield men zich rnet de-religie zeer bezig.

Rijke vormen had men onder de heidenen voor de religie uitgedacht. En toch liep 't alles op niets uit, en kon dit aan 't volk geen waarachtige Godsvrucht toebedeelen, om de allesafdoen'de reden, dat al deze religie onder de heidenen menschelijke verzinning en menschelijk maaksel was.

En hier nu stelt de profeet tegenover, dat hetgeen uit den mensch opkomt, nooit echte religie zijn kan. Echte religie werkt alleen God zelf in ons. Eerst als God zelf met onze ziel in aanraking komt, op onze ziel inwerkt, en ze inniger koestert en verwarmt, kan het tot waarachtige vroomheid en Godsvrucht in ons komen.

Alleen door u, zoo Gij zelf in ons werkt, gedenken wij niet een schijnbeeld, maar voelen we ons één met uw Naam, d.i. doortinteld door uw leven.

. Vandaar dat 't altoos weer nederkomt op de tegenstelling tusschen den wortel en de takken.

Ook als het hard vroor in den Nvinter, treedt toch straks, bij het naderen van de lente, het leven in de plant weei naar buiten, en kan weer rijk blpeien, omdat tijdens die vorst in de atmosfeer, in den bodem der aarde de levenswarmte toch stand hield, en in den wortel het leven zich van den avond op den morgen en van den morgen op den avond voortzette.

En zoo nu moet 't ook in ons innerlijk wezen toegaan. De kiem van ons innerlijk leven schuilt ook bij ons in den wortel, waarop we groeien en tieren, en in dien wortel zijn niet wij zelf 't, die onze Godsvrucht doen bloeien, maar is 't God almachtig die ons in stand en bij 't leven houdt, en zijn hoogeren adem door ons wezen doet trekken.

Daarom stond onze Gereformeerde belijdenis ook altijd zoo hoog, omdat ze altoos op dit leven in den wortel terugging.

Dat dit er nu 8oms toe geleid heeft, om 't leven in tak en blad en bloesem te gering te schatten, ontkennen we niet.

Eenzijdigheid is steeds de zwakheid van 'smenschen geest, zoodra we in hooger sfeer onze ziel opheffen.

Het is daarom niet alleen goed, maar zelfs noodzakelijk, dat we ook op den bloei van tak en bloesem meer "gestadig acht geven. Ook hier moet in 't eenzijdige geen heil gezocht, maar moet veeleer alzijdigheid 't kenmerk ook van ons geloof zijn.

Alleen maar, nooit kan wat aan de takken uitschiet, het wortelleven vervangen, en daarom blijft 't Jesaiaansche woord ook voor ons zoo plechtig en veelzeggend: Alleen door t/, o God., gedenken we uws Naams.

Dr. A. K.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 18 november 1917

De Heraut | 4 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van zondag 18 november 1917

De Heraut | 4 Pagina's