De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 40
Rede bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
42 zelfstandigheid der in de natie levende kringen durft er kennen de zelfstandige rechtssfeer van den alleen aan God verantwoordelijken koning, en is zij in staat om, opkomende ook in het recht voor de eere van den Koning der koningen, de fundamenten van het volksbestaan te bevestigen, en ze te beschermen voor den tegen dezelve gekeerden stroom der Revolutie. Hiermede ben ik aan het slot gekomen van mijne be schouwing over de verhouding tusschen het Recht, den Staat en de Overheid. Ik heb dus, in korte woorden het gesprokene tezamen vattende, getracht het zelfstandig bestaan van het recht tegenover de Staatssouvereiniteit te verdedigen, en betoogd dat een revolutionaire Staat, die, bewust van zijn alvermogen, met één pennestreek verkre gen rechten zou vernietigen, even rechtmatig zou handelen als de roover die zijn prooi met het pistool op de borst den geldbuidel ontwringt, i ) Ik heb U willen aantoonen dat, heeft al het recht om zijn handhaving en vorming den steun van de overheid noodig, het niet in zijn wezen ligt opgesloten dat de Staat het scheppe, en dat uit de geschiedenis en karakter der rechtsinstellingen de waar heid van dit gezegde blijkt. Den grond van het recht heb ik gezocht in de door God den mensch ingeschapen
i)
Jam
vero
illud s t u l t i s s i m u m e x i s t i m o o m n i a j u s t a esse, q u a e scita sint
in p o p u l o r u m institutis aut l e g i b u s . E t i a m n e , si q u a e l e g e s sint Si
triginta
nienses
illi
Athenis
delectarentur
leges imponere
tyrannicis
volutssent
aut
si
tyrannorum? omnes
Athe-
legibus, num idcirco eae leges justae habe-
rentur?... Q u o d si p o p u l u r u m j u s s i s , si p r i n c i p u m d e c r e t i s , si sententiis j u d i c u m j u r a constituerentur, poneré,
si
jus esset l a t r o c i n a r i , j u s a d u l t e r a r e , j u s testamenta
haec
suffragiis aut scitis multitudinis p r o b a r e n t u r .
potestas est stultorum vertatur,
cur
bonis
salutaribus?
et
non
falsa s u p .
Q u a e si tanta
sententiis a t q u e j u s s i s , ut e o r u m suffragiis r e r u m n a t u r a
s a n c i u n t , ut q u a e m a l a p e r n i c i o s a q u e sunt, h a b e a n t u r aut
cur,
pro
c u m j u s e x injuria l e x faceré possit, b o n u m
e a d e m faceré non possit ex m a l o ?
C i c e r o , de L e g i b u s . I . 1 5 . T 6 .
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's