De verflauwing der grenzen - pagina 42
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
40
hoek gluren, en grijnst anderzijds de anarchie u tegen. Zoo vraagt men nu reeds of het constitutioneele Staatsrecht zijn tijd niet heeft gehad en of het parlementaire stelsel zich zelf niet overleefde, om straks op de puinhoopen van onze burgervrijheid de heerschappij van Schleiermachers Virtuosen te vestigen, d. w. z. van wie geleerd is of geniaal 159). Een dacafo van onze aloude Regenten-miserie, nu in het wetenschappelijk gewaad. Maar natuurlijk daar kant het volk zich tegen aan. De grenzen zijn immers vernietigd; waarom dan nog wat/^ÖÖ^is geëerd en wat laag staat onmondig gehouden? Is niet rijk en arm een tegenstelling, die, waar alle grenzen vallen, op stuitende wijze uw onvolprezen harmonie verstoort? Waarom zal ik nog langer gehoorzamen, als het gezag geen steunpunt meer in de conscientie, het recht geen grondslag meer in eeuwige beginselen -vindt? Uit den Staat komt immers de macht op, welnu wij zijn het volk ; wij, de millioenen, maken den Staat uit; aan ons dan de macht, de macht ook om het recht te herscheppen, en dat recht zullen we u in zulk een vorm decreteeren, dat aan alle lust onzer zinnen worde voldaan. En wat nu zult ge, o, machtigen der aarde, wat, o, lofzingers op de Staatsapotheose tegen dezen rauwen kreet van het Nihilisme overstellen? De conscientie? Maar gij hebt ze ontwricht. De zedelijke begrippen? Maar g e hebt ze vlottend gemaakt. Den schrik van het oordeel ? Maar gè lacht er zelven om. De majesteit der wet ? Maar g e hebt ze ontheiligd. Den invloed der Kerk ? Maar ge hebt dien vernietigd. Neen^niets, niets blijft u ten slotte over, dan uw macht. Op actueele, feitelijke macht staat heel uw gebouw opgetrokken. En nu, met uw macht kunt ge nog lang tegenworstelen, want uw legers zijn thans sterker dan ooit, en schriklijk is de vernieling die ze kunnen aanrichten. Maar wee u, als ten slotte in die legers zelf het gif binnensluipt, de kanker doorvreet. Dan is het uit. Dan werpt het door uzelf gewapende volk, eer de zon over dien dag der wrake is ondergegaan, met één slag heel uw betooverende macht ter neder, en hoonend zal het u, na u verpletterd te hebben, nog I toeroepen: Er zijn immers geen grenzen meer! Het is al f Evolutie geworden. W a t anders was het wat wij ook tot stand
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1892
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1892
Rectorale redes | 104 Pagina's