Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 67

59 trent de weglating van Vraag en Antwoord 80 in de eerste Duitsche uitgave: »Mitto ad te, carissime pater, exemplum catechismi latini et alterum ad D. Bezam: in prima editione germanica, quam ad Scrimgerum [hoogleeraar te Geneve, destijds in de Philosophie, later in de Rechten] miseramus, omissa erat quaestio de discrimine coenae et missae pontificiae. Admonitus a me Princeps voluit in secunda editione germanica et prima editione latina addi." Waarop dan een weinig verder de mededeeling volgt, dat Ursinus den Catechismus van Calvijn nu ook in het Duitsch vertaald heeft, en zijn best doet om dien bij de Duitschers ingang te doen vinden, om welke reden hij Calvijns naam op den titel dan ook niet vermeld heeft: ^Catechismus tuus germanice prodit hisce nundinis bene conversus a Zacharia Ursino [een feit, dat door geen zijner biographen vermeld wordt], qui me facultate linguae superat. Addita est ratio administrandi sacramenta, precationes etc. Omnia fideliter sunt reddita, verum non addito nomine tuo aut urbis vestrae, ne Germani lectionem recusent, sed eius loco hunc fecimus titulum [natuurlijk in het Duitsch, maar door den Schrijver, ter wille van Calvijn, die geen Duitsch kende, in het Fransch vertaald]: Forme receue par toutes les eglises reformees en France en ladministration des sacraments, mariage, prieres, catechisme etc. Et ainsi Ie catechisme a Ie tiltre: Catechisme des Eglises de France." Omtrent Olevianus blijkt zijn geestelijke band met Calvijn uit de brieven die er van hunne correspondentie bewaard zijn gebleven (slechts i van O. aan C , en 3 van C. aan O.). Ook reeds afdoende, uit het ééne feit, dat Olevianus, toen hij als bijzonder met den Keurvorst bevriend in 1560 aan de Universiteit te Heidelberg geplaatst werd, naar zijn eigen getuigenis bij de Luthersche bevolking van die stad als »Calvinist" in den ban was; in die mate zelfs, dat enkel om die reden niemand zijne dochter hem ten huwelijk zou willen geven, gelijk hij tot zijne teleurstelling ondervonden had, zelfs onder de kleine burgerij. In zijn brief aan Calvijn van 22 Sept. '60 deelt hij dit aldus m e d e : »Postremo unum adhuc addam, non alio consilio quam ut fausta preceris. Superioribus mensibus aliquot, quum sentirem animum meum distrahi pravis cogitationibus, et non parum decedere de meis studiis, induxi in animum uxorefn ducere: sed frustra Heydelbergae tentavi. Tenuis enim conditionis civis recusavit filiam suam mihi dare in uxorem. Quis enim Calvinistae filiam dare velit, nisi simul eam velit perditam? H a e c caeca sunt hominum iudicia, quae tamen Dei providentiam non effugiunt. Confide enim magno meo bono eam mihi esse denegatam. Goswinus Zevelius loquutus est mihi de sorore sua virgine valde gravi et singulari praedita zelo erga Christi evangelium, quae maritum pium maxime cupit. Scripsit de me nominatim ad patrem et unus ex consiliariis, vir pius et notus parénti. Haec ad te ideo scribo ut precibus tuis apud Dominum me adiuves, ut talem mihi donet quae mihi sit adiumento potius quam impedimento ad eius promovendam gloriam," enz. — Gelukkig hebben zijne vrienden niet lang daarna te Straatsburg iemand voor hem gevonden, die haar eigen meester was (volgens som-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen