Beginsel en norm in de literatuur - pagina 13

9 vatting was toen reeds niet nieuw; we vinden haar ook bij ARISTOTELES' leermeester, bij P L A T O , die haar echter niet als zijne eigene, maar als eene algemeen geldende vermeldt. 9) Den oorsprong dezer meening kunnen wij niet nagaan, maar mij komt het voor, dat zij den eenen of anderen sophist, bijv. GORGIAS, tot vader had. In elk geval is zij tamelijk oppervlakkig; zij brengt wel het begrip kunst logisch onder een algemeener begrip, maar het innerlijk beginsel der poëzie is daarmede niet geraakt. P L A T O zelf weet dat wel; hij weet uit eigen bewustzijn, dat „wie zonder den waanzin der Muzen in den voorhof der dichtkunst is gekomen, in de overtuiging dat hij door kunst alleen een goed dichter kan worden, zelf ongewijd is en dat zijn gedicht, dat van den verstandige, door dat van den waanzinnige in de schaduw gesteld wordt." lo) P L A T O ' S groote tegenvoeter, DEMOCRITUS, de philosoof van het atomisme, denkt hierin althans met hem gelijk, waar hij zegt: „Wat de dichter schrijft met enthusiasme en heilige geest(drift), dat is waarlijk schoon." n ) Met deze wijsgeeren stemmen de dichters zelven in, van de oudste tijden af tot op het heden toe. W a n t is ook de aanroeping der Muze, als de persoonlijke voorsteUing der dichterlijke ingeving, bij de epigonen en decadenten veelal tot eene zinledige phrase geworden, oorspronkelijk was zij dat zeker niet, en nog kan de muze als symbool der inspiratie met een oprecht gevoel worden aangeroepen. Voor een puritein als MILTON is het geen conventie, wanneer hij de hemelsche Muze, die eens Mozes inspireerde om Israël te leeren hoe hemel en aarde oprezen uit den chaos, aanroept om te zingen van het verloren en herwonnen Paradijs. De inspiratie is het, waardoor de dichter met den ziener, den waarzegger en den profeet op ééne lijn wordt gesteld; door haar voelt hij zich als een priester, die met de goden verkeert en goddelijke gaven aan de menschen bedient. 12) Eindelijk wordt eene wezenlijke zijde van de natuur des dichters uitgedrukt, wanneer men hem ten allen tijde zanger heeft genoemd; de hooge stemming waarin de inspiratie hem brengt, uit zich in de melodie en den rhythmus van stem en spraak. Deze beschouwingen echter en deze namen, hoezeer ze ook

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen