Modernisme en Orthodoxie - pagina 22

20 tijde, als zij in wetenschappelijken zin over den godsdienst zich uitliet. Zij aanvaardde de wereldbeschouwing, die toenmaals voor de ware werd uitgegeven, zonder eenige critiek, en gaf op haar eisch ineens alle Christelijke leerstukken prijs. De vraag kwam zelfs niet bij haar op, of zij met het bad ook het kind niet wegwierp. Vóór alle dingen wilde zij modern zijn, up to date; maar daardoor werd zij, als theologie, eene getrouwe copie van het rationalisme der achttiende eeuw "). Deze oppervlakkigheid heeft zich op waarlijk verontrustende wijze gewroken, in de armoede der prediking, in de leegheid der kerken, in de practische consequenties, die het volk eruit trok, in de onmacht tot het vormen van eene belijdenis en dogmatiek ^'^), in de onzekerheid aangaande alle Christelijke leerstukken, in het groote verschil, dat ook op principiëele punten, rakende bijv. den persoon van Christus, het wezen der zonde, de noodzakelijkheid van verlossing, de persoonlijkheid Gods, onder de volgelingen der moderne richting zich voordeed. Er waren en er zijn onder hen allerlei schakeeringen, volgelingen van Kant en van Hegel, ethischen en intellectualisten, conservatieven en radicalen, pantheïsten en theïsten, syncretisten, die Buddhisme, Mohammedanisme, Judaïsme en Christendom vermengen, en particularisten, die aan het Christendom eene bijzondere plaats en eene absolute beteekenis blijven toekennen; zelfs was er een tijd lang van eene „atheïstische nuance" onder hen sprake. Maar vooral is merkwaardig, dat in de latere jaren, onder allerlei invloeden, zooals het pessimisme van Schopenhauer, de weerloosheid van Tolstoï, het socialisme van Marx, het mysticisme der nieuwere kunst, de studie te Woodbrook, de herleving der Hegelsche philosophic, dat onder deze en meer andere invloeden zich eene partij van Malcontenten gevormd heeft, die door de oudmoderne theologie niet meer bevredigd wordt en naar iets anders en iets diepers zoekt. In breeden kring is toen weer ontwaakt het besef van 's menschen afhankelijkheid en ellendigheid, de overtuiging van den ernst der zonde, de behoefte aan een Verlosser, de noodzakelijkheid van verzoening en wedergeboorte, het geloof aan het mysterie der wereld, de dorst naar gemeenschap met den levenden God.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen