Acta Synodi.

II

De Generale Synode van Den Haag had aan do generale zendingsdopntaten aanbevolen, zich te beijveren, „om het daarheen te leiden, dat op, Java een man van wetenschappelijken zin in gebondenheid aan de Gereformeerde beginselen: ziqh wijde aan de principieele bestrijding van de pseudoreligie on als taalgeleerd© de leiding der taalstudi© van 'de missionaire dienaren op zTch neme. Zoodra deputaten achten, dat zij' den recliten man hebben gevonden, treden zi| met dé zendende kerken in overleg, opdat hi| in samenwerking met deze en mede door haar finantieelen steun worde uitgezonden".

Met den bekenden ijver hebl> en genoemd.o deputaten aan den v/enscJr der Synode voldaan. Na lang zoeken en .veel tobben werd een student ]> ereid gevonden, zich aan dezen heerlijken en beteekenisvollen arbeid, te geven. Ook werden hem achtereenvolgens een paar duizend gulden uitgekeerd ter tegemoetkoming in zijin studiekosten; maar helaais, het bleek, dat om verschillende radenen dezfö student niet de aangewezen man .was; en nu zijn de deputaten evenver als tevoren. Dat deze loop vaal zaken ^zeer te betreuren valt, is niet tegen te spreken. Wel is het werk tot dusver ook zonder „taalgeleerde", of gelijk nu zijn officieele titel luidt: „zendingsadviseur", goed gegaan; maar onze zendelingen zoudeai toch grootelijks gebaat zijn door iemand, die hen bij' de ontzaglijk moeilijke studie vaal het Javaanscli bij kan staan, en ook voorlichting geven bij' < Je beoordeel ing on behandeling der pseudo-religies.

Merkwaardig is de wijze, waarop de deputaten de verandering van den naam „taalgeleeMe" in „zendingsadviseur" verdedigen 5n hun rapport hoofd 14 (bl. 169 van de Acta). Art. 2 der instructie luidt aldus: „Hij zal den naam dragen van Adviseur yoor 'Arabische en Inlandsche aangelegenheden ten dienste van de zending van de Ger. Eerken in Nederland, of kortheidshalve Zeiijdiagsadvisenr". Van „zeer bevoegde zij'do" was deputaten, die op informatie uit waren geweest, geraden dezen titel te kiezen. „Deze naam geeft eenerzijds duidelijk aan a. dat bedoelde geleerde zich met den Islam moet bezig houden (Arabische aangelegonhedien), b. dat hij ziqh ook met Javaansohe pseudo-religies meet bezig houden (Javaansohe aangelegenheden), isn c. dat hiji met zijn studies de zending moet trachten ie dienen. A.^derzijds wemi ech'lier — en da.t v/as van het hoogst© belang — voorkomen, 'dat die naam, welke ongetwijfeld bekend word, pok maa.r iets inhield, dat kwetsend zou Icunnen zijn voor den Moham'medaan of voor, wien ook, die dö Chr. i'eligie nog niet beleed; zoodat reeds van tevoren alle toegang tot Mohammedaan of aanhanger van eonige Javaansche psendo-religio reeds om den naam was afgesneden en onmogelijk gemaakt".

Wij moeten orkemien ©enigszins verbaasd te zijn over deze motiveering. Want wat voor k'renkends kan er nu toch voor don Mohammedaan liggen in den naam „taalgeleerde"?

Merkwaardig vindon wij voorts, dat in de instructie art. 6 het woord „pSoudo-relïgies" tusschen „ " is gezot; de religies op Java, en met narn() de Islam, gij!n toch psoudo, d.i. valsch, in tegenstelling met den Christelijken godsdienst, dien wij belijden de ware religie to zijii? Een groote verbetering achten wij', dat in art. 7 de woorden „gebonden aan do Geref. beginselen" vervangen zijn door „gebonden aan do belijdenisschriften onzer Goref. kerken, en de boginsolen, dio In overeenstemming daa-rmede, yerder op; eenig punt uit den Woord© Gods af te leiden mogen zijn".

Aan 'de doputaton is hij' vernieuwing de opdracht gegeven werkzaam te zijn |en opzichte van den zendingsadviseur. Gov© God, dat hun zoeken spoedig met gunstigon uitslag w, ord© bekroond 1

Artikel 95 van de Acta luidt ©eni.gszins duister: „Dr. H. A. V. Andol j-apporteoirt inzake C 4, betere verd©elin, g van het zendingsterrein, en adviseeïil; , dat de Synode dei wonschelijkheid uitspreke, _ dat de kerkon van Noord-en Zuid-Holland trachten te komen tot ©en moer evenredige verdeeling van do zendingslasten". Hot woord _„laston" zou omvillekeurig doen donken aan „kosten", ©n dat is toch hier niet het geval.

De zaak zit zoo. Indertijd heeft Amsterdam (met de kerkon van Noord-Holland) gevraagd, om bij Djocjacarta ook nog Solo te jnogon bearbeiden. Middelburg (met Zeeland) vroeg terzelfder tijd om Solo, maar de zendingsd©putaton meenden Solo niet aan Zeeland to moeten geven, maar aan Amsterdam, omdat dit beter wend in staat geacht Solo te verzeilen; Zoeland ki-eeg toen Magélang, en is met zijn terrein ten hoogste dankbaar.

Het schijnt Amsterdam echter niet m©e gevallen te zijn; ten minste, d© ervaring h©eft geleerd, dat het niet beide terreinen: Djocja en Solo, naar ]yehooren kan verzorgen. In j, Het Zendingsblad" betoogt ds. Dijkstra, dat alles goed zou zijn gegaan, indien het werk in Solo piaar onvrudhtbaar was gebleven; maar Amsterdam heeft toch wel op 97 vruchtbaaiheid gerekend, toen het Solo ook begeerde? en toch ook wel om die vruchtb'aaihei'cli geboden? Zonderling klinkt dan ook de bewering in het Zendingsblad, dat \vel gemakkelijk liet tractement van ©eil Miss. dienaar kon worden bijoengebracht, maar dat de zieigen des Hoeren nu bijl '? iit tractQment be groote lasten aaai Amsterdam komt opleggen. Mon vraagt zich onwillekeurig af, of Amsterda, m dit dan niet vooruit heidacht hoeft? en zoo ja, of het dan niet zijh ki-achton overSchai; heeft'?

Hoe het ook ^ij', Ainsterdam vindt hel billijk, dat het „ontlaJst" w.ordit van. Solo... neon, van Djocja; Solo wenscht het te houden, maar het oude, bloeiend© 'terrein Djocjaj mot zij!a Pelronella hospitaal en KeuchoniusSchool wil hot kwijt. Het oog viel op' Z. Holland ten Noorden, dat "Wlonösoho . voor zijin rekening hoeft, ^n gebied, ; dat weinig opoffering vraagt. Het bleek, dat Z. Holland ten Noordon wel gonegen was, o, m Djocja over te ne-, m; en; en wio zal dat niot verstaan! Echtef, dan wenschte hot van Wonosoho bevrijd te worden. Men meonde nu yerder, .dat Rotterdam best Wonosobo erbij kon nemon. Doch ziet, dit doet Rotterdam niot. Daar zitf nu heel de zaak vast 1

Solo heeft twee miss. dienaren noodig, maar Amsterdam is nu wel gienoodzaakt oin ds. Pos naar Djocja te zendon 'tér vervanging vaji ds. Zwaan, die niet moer terugkeert, en dam zal dr. v. Anldol alleen moeten blijven. Dwingend' kan de Synode niet optredoii, want wij' .zijn ^Tije kerken, ook in het werk dor zonding, , maar zij' heeft wel een zede-' lijken druk uitgeoefend, m©t name op Rottei^am door haat besluit, dat zi| de wonscholijkhei'd' uitspreekt van een betere regeling dor lasten. Het staat natuurlijk aaai de betrokken kerken te oordeelon, of Rotterda, m; zonder overwegend' iDoz'waar Wonosobo erbij' kan ne; mien. Voor een buitenstaander staat het wel vast, dat het wensohelijk is, dat jiien tot ovei-oonstomlming könie, zij' hot ook om andere overwegingen of op andere gronden, dan het zondingsrapport noemt en-ds. Dijkstra in zijn brief aangeoft. Het ; 2, ou zeer te betreuren zijïi, indien Solo minder krachtig bewerkt kon worden dan noodig is. Moge dan ook hier hot heilige solidariteitsgevoel zegevieren!

Voor den speurder biede, ft de Acta synodi inzake de zending nóg veel moer wolkom materiaal. Wij; denken b.v. aan da Pandita djawa, de Koucheniusschool enz. Maar wij' hopen in de gelegenheid te zijn op deze en ajidore punten in afzonderlij, ls^ artikeltjes terug te komen; haast is er niot hij. Wij voegen ons voorloop ig in hot koor dergenon, , die onze korkoraden ernstig hobben aangeradon, de Acta nog niet dadelijk in het donkere archief bij te zotten, maar den inhoud Le bestudeerefti; met name onzö predikanten zijn geroepen do Acta in hot algemeen en hot zendingsrapp.ort in het bijzonder „curiousMjk" te onderzoeken; dat zal bijdragen ook tot de ontwikkeling van den critischen zin.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen