PERS-SCHOUW

Paulus schrijft aan Timotlieus: „Bestraf een ouden man niet hardelijk, maar vermaan hem als een vader."

Dat wilde ik O'ok betrach'l; en, toen ik onlangs in mijn Pers-scho'uw een stukje over een „stoelende kleine teen" opnam.

Ik verzweeg opzettelijk den naam van don schrijver en van het blad, waarin die b'öeldspraafc voor­ kwam.

Maar waar de schrijver in d.atztelfdei blad er nadrukkelijk de aandacht O'p vestigt, mag ik zijn anonymiteit voor onze le'Z'ers, die geen Bazuinlezers zijn, niet langer besöhermfen.

Wel is het mijn stre: ven oiok nu no'g bovengenoemd en tekst na te komen, wat mij tegeiao'ver een man als .Ds Diiemer te gemakkelijker afgaat, wiens haam zulk een eerbiedwaardig'en klank heeft.

Maar het geheel laten passeeren zou in sLi'ijd zijti met ons persbe'sef.

In het laatSite numm'er van „De Bazuin" kwam het volgende ingezonden stuk van zijn hand voor:

Waarde broeder Redacteur,

Omdat ér nog dri-e arükeien van mij' op de Dirukkerij van ; , Die Wachter" liggen te wachten op plaatsruimte, waa.rvan twee een beoordeeling van een brochure van Prof. Anema „Onze Tijd en onze R o - e p i n g", daarom kan ik oogenblikkelijk met „De Wachter" niet opschieten en klop daarom nogmaals bij U' aan, oim no'g een naschrift te geven op mijn artikel in „Dfe Bazuin" van 10 Decembeir 1.1.

Met'-genot las ik d© koddige aanmdrlcing vaii Dr Hepp in „Die Reformatie" op 'een paar uitdrukkingen van mij" over de School te Kampen. Ik had geschreven, dat de Theol. School te Kampen het n a t u u r 1 ij k e kind der Gereformeerde Kerken in Nederland is, evenals de Theol. faculteit der V. U. te Amsterdam het natuurlijke kind dör Vereeijiging voor Hoogeir Onderwijs op Geref. grondslag is. Dr Hepp meent hierin te moeten lezen, dat dus volgens die uitdrafcking: beide inrichtingen hoerekinders moeten zijn volgens Van Dale's Groot WoordenbO'ek, waar n a-tuurlijk kind ook onder vele andere beteekenissen aangegeven staat als „een kind buiten echt geboren" — onecht.

Als Br Hepp met handhaving van zijh kritiek oveir mijne uitdrukking leens gaat preefcen over 1 Cor. 2:14: De natuurlijke m-ensch begrijpt niet de dingen, die des Geestes Gods zij'n" —-dan moet hij aan d© gemeente zeggen volgens zijn eigen leesmethode: venals een natuurlijk kind beteekent „een kind in onecht geboren" —• zoo ook hier: e natuurlijke mensch is een m e n s c h in onecht geboren. Als hij' eens preekt over Richt. 11:4 Jephta was 'een hoerenkind, dan moet daarbij gezegd worden: oer'enkind beteekent naar het tegenwoordig taalgebruik „een natuurlijk kind", ©n bij 'eeh nieuwe vertaling des Bijbels zal _dan ook vertaald moeten warden: Jephta was een natuurlijk kind. Dat is Sedert de Fransche revolutie 'echt Hollandsch'!

Als het in het plan van „De "Reformatie" ligt om ook in de taal 'öen reformatie op touw te • zetten len voortaan voor hoierenkind te gebruiken „natuurlijk kind" en bij een lüeuwe Bijbelvertaling het Cop'emiaansch zonnestelsel oo'k in de taal des Bijbels in het reine te brengen, zooals bij de eerste nommers van bet [aar voor­ gesteld werd^ door B. W., Welnu, dan piroteteer ik de redactie weinig succes.

Ook in onze taal ïs 'een feminisme ontstaan sedert de Fransche revolutie, waaraan wij' niet mogen meedoen , om, een ho'srenkind als Japhta voortaan te noemen „een natuurlijk kind".

Verder mag Dr Hepp zooveel hij wil kopje O'Verduikelen, pueri puerilia tractunt.

Zekere slimlnie-handigheid kan Ds D'iemer niet ontzegd worden. Hij schakielt zijn bésldspliaak over de vruchtbare teen, oiver de o.p de handen s'taande Theologische School, over de Theologische School als historisch kind, nu maar uit. De leaers van „De Bazuin", die 'geen ^, Reforma, tie"-lezerB zijn, moeten nu wel in de gedachten leven, dait alles draait om het „'natuurlijk" kind. Ja, waar niet duidelijk uit Ds Diemers stuk blijkt, dat de uitdukking h...kinders niet van mij, maar van hem is, schaam ik mij, want wat moeten die m'enscihen wel van me denken? Het is heel best mogelijk, da, t ik do'or zij'n stuk door den een of anderen broeder of zuster, die het verband niet zoo dadelijk vat — wamt helder is het ook niet — word aangeklaagd, dat ik mij over de TheO'logischie School leelijk heb uitgelaten. Nu heb ik gelukkig verdediging'smateriaal bij de hand. Maar ^t geëist jö tcch maar n, arigheid.

Eerst had ik boven dit stukj'e willen zietten: niet te lezen door personen be.neden de 18 jaar. Vanwege die rare uitdrukking, .natuurlijk. Maar 'kwas bang, dat ze er dan juist oip zo'uden vallen. Daarom liet ik bet bij nadere bezinning maar weg. D'an heb ik gro'Oter kans, dat zij het O'verslaan.

De Dsychologie van den oudeirdom leert, dat oude menschen gevaar loopien platte uitdrukkingen te beziigen. Laat mij dan u. Dis Diemer, mogen vermanen als een vader, , daarvoor op te passen.

Maar, zegt u misschien, de Schrift doet het toch ook. Ja maar, Ds Diemer, U is de Schrift niet. Paulus spreekt - ergens van sChade en drek. Toch toeen ik, dat u dit laatste woord in uw C'onversadie wel zult mij dien. David duidt ea'ge'Us personen van het mannelijk geslacht aan-met woorde'n, die U niet gaarne in "den mond zoudt nemen. Wat de Schrift met haar heilig karakter mag, roo'O'gt U nog niet. , 1SI^, '

Bovendien zult U mij toch toiegeve'ii7'^dat •'elk buiten echt gebouen kind nog niet besleimpeld mag worden met den naam, die u er aan geeft.

Een weinig m'cer voorzichtigheid en kieischheid mag, gelo'Of ik, wel worden verwacht.

En dan de beteekenis van „natuurlijk", waarnaar TI mij verwijst, zoudt U die wellicht op de Theologische School durven toepassen? In dat Schriftwoiord staat „natuurlijk" (psychisch, ziellijk) te; genO'V6T „gecs'.elijk" (pneumatisch). Zoo zou dan de Theologische School naar die methode van wo'ordui tl egging het onwedergeboren kind der kerken worden.

O, Ds Diemer, vo'orvechter van de EigC'U Inrichting to't in de eenzijdigheid toe, op'eisoher van alle kerkelijke studiebeurzen om ze leeg te sitorlien in haar kas, ik' kan u in deze zwakheden gemakkelijk dragen, maar gij doet er de Theoiogischje School geen dienst mee.

En als ik uw woorden moet verklaren, geloof ik altijd beter 'te doen met te grijpen naar Van Dale's Woordenboek, dan naaï 'öen Bijbelsoh WiOoir, denbo'ek. Dan komt 'gij er tenminste nog het gunstigst af.

Uw slot gaf mij een inber-essanten kijk op U.

In uw vorig stuk liet gij de Theologische School kopje overduikelen. Thans geeft gij ook mij de vrijheid dit te doen. Hartelijk dank! U schijnt dat nog al graag te zien. Dat herinnert er mij aan, dat zeekapiteins, die aan den wal leve^n en zelf niet mogen varen, toch nog gedurig naar hiat inen uitvaren van schepen gaan kijken. Ik neem aan, dat u op uw leeftijd niet meer duikelen moogt. Maar vroeger m-ocht ge het wellicht met voorliefde doen? Daarmee is dan alles verklaard.

Tusschen hebt U er uw Latijn niet bij verloren. Oo'k dit doet mij aangenaam aan.

Maar u neemt mij niet kwalijk, ik heb meer te doen. Ik m'Oet veirder.

Ik ben voor 'toogenblik mtet TJ-aan heit eind van mijn Latijn.

Een conflict-Bavinck-Honig?

Prof. Bouwman roert in „De Bazuin" iets aan, waarover velerlei geruchtein de ronde doen. Het doet ons daarom genoegen, dat hij' het openlijk bespreekt. Zelfs zouden wij jetr op willen aandringen, dat ook anderen, die de Synode bijwoonden, er hun licht over lieten schijnen. Ik heb van Bavjncks woorden door SynodèHleden wel een anderen uitleg hoioren geven. Daarom zouden wij gaarne van meerderen ve'rnomen, welken indruk zij op de Synode van Bavineks woorden hebben gekregen. Prof. Bouwman geeft als zijn oordeel tC'U beste:

De Poortwachter spSeekt uit, Wa'; h'? : : en daalr gefluisterd wordt, dat Bavinck en Honi^ een oogenblikje scherp tegenover elkander stonden. Is. dat waar?

! Wat is geschied? Bij de bespireking van de getuigenis tot de Kerken stelde Prof. Honig de vraagt of het niet aanbeveling verdiende enkele zonden als tooneel, daas en kaartspel met name te noemen. Mét het oog op het gevaar', dat daiaruit voor •.ti^-xêmffmèis^ "la's-r*; de jeugd voortvloeien zou achtte Prof. Honig'dit' wenacbelijk. Prof. Bavinck achtte het minder - w^enschelijk alloen deze drie zaken t© noemen, om'dat daa'niit verkeerde voorstellingen konden worden afgeleid, 'en omdat deze drie: tooneel, dans m kaartsp'el niet absoluut verkeerd kunnen genoemd worden. Hoe verkeerd gebruik ook hiervan wordt gemaakt, het is niet onmogelijk van tooneel, dansen kaartspel zoo gebniik te maken, dat' het niet zondig genoemd moet wojrden. Wilde de S, ynode één© zonde noemen, dan zou hij. liever de gierigheid zien gebrandmerkt. Prof. Bavinck kon toen niet ve'i'der spreken, omdat de aandoeeing va'n zijn hart hem dit belette. Hij kon zijhe volle gedachte niet uitspreken. Wel was er verschil van gevoelen over deze zaak ftusscben Prof. Honig en Prof. Bavinck, wel dacht Prof. Bavinck o.i. al te waardöerend over tooneel, dans en kaartspel, maar van een scherpe houding tusschen Prof. Ba-vinck en Prof. Honig kan bezwaarlijk gesproken. Veel minder tusschen Kampen - en Amsterdam; , wij'l de andere hoogleeraren zich in deze kwestie zoo g'oed als niet uitlieten.

De Poortwachter ~ Wil al te veel bewijzen. Wij voor ons achten het zeer te betreuren, dat P'rof. Bavinck zich niet geheel ^kon uitspreken. Ongetwijfeld zou hij den verkeerden indrok, door zijne woorden gewekt, eenigszins hebben weggenomen. Thans béroep'en zich onderscheidene leden der kerk, ; die gaarne 'eens naar d© komedie wülen, zich op Prof. Bavinck, en zeggen tegen hunne ouders of opzieners der gemeente, dat Prof. Ba-vinck openlijk oü, d© Synode heeft uitgesproken, dat het tooneel niet verkee'rd is en dat de - leden der gemeente wel naar de komedie miogsn gaan. Diat heeft Prof. Bavinck niet g, e, zegd. Alleen dit heeft hij verklaard, dat, ofschoon hi| zelf nimmer bezoeker van het tooneel geweest was, hij, wanneer een jong ménsch hem vroeg of hij de O'pvo-ering van een klassiek stuk mocht bijwonen, hij niet altoos de - vrijmoedighei-d had oim te zeggen: Gij moogt daar niet heengaan. Ingewikkeld bleek uit deze woorden, dat Prof. Bavinck nog al het goede in het tooneel waardee-rde', zooals hij trouwens altoos het. goede zo'oht oip' te sporen in een zaak of 'richting, maar hij heeft niet gezegd, dat de leden der kerk - vrij; naar het tooneel-moigen gaaii.

Wij schrijVen dit om tegenover de rondgaand© geruchten de waarheid t^ di'enen. "

Schijndond.

In „Refajah" zet de hèër H(av9rkate), ants !te Ermelo zijai belangwekkende artikelen „Over den dood", waaruit we reeds een 'en andermaal ei-' teerden, voort. Thans spreekt hij' ho'Ofdziakelijk over den schijndood. Nadat hij op scKjndood-toestanden bij planten en dieren heeft gewezen vervolgt hij:

In Engelsch-Indië zouden d© fakirs d© wonderbar© macht bezitten de levensverrichtingen van hun organisme eenigen tijd te doen op'hoiuden.

Een analoog geval is ook in Europa geconstateerd en door Dr Cheyne in Dublin waargenomen; het. ( betreft den overste .Townsend.

„Deze overste, kon naar believen sterven, op; -, houden met adem te halen, ©n weer in het leven terugkeeren. Hij drong^ ©r bij ons zoo' sterk opi aan, daarvan eens getuige te zijh, dat wij eindeijik •wel moesteir toegeven. Mot zija drieën vo-elden we zijn pols; 'deze was duidelijk te voelen, al was hij zwak, en'zijn hari klopte normaal. Daarop ging hij op zijn lug'liggen, en bewoog zich niet meer. Langzamerhand verdween pols, hartslag en adem.haling: W© hielden hem een spiegel voor den mond, maar .©r was geen spoor van adem'baling te constateeren. Geeir enkel levensteekon was er moer bij hem te vinden. We spraken langen tij'd over dit buitengewone verschijasel. Townsend bleef in denzelfden toestand, en w© begonnen te denken, dat hij zijh piroef t© ver had gedreven 'en werkelijk dood was.'Na een half uur. wUden wi© hem verlaten, maar to-en kwam er eeniigie beweging in den dood©. Pols en ademhaling kwamen terug - en w-eldra konden we w-eer met hem spreken."

Zulke gevallen van wille keur i gen schijrrd o o d zij'n zeer zelden, en men zat goed dden er niet te spoedig geloof aan t© hechten. Meermalen toch zijn z.g. fakirs, di-© willekeurig konden sterven en herleven, op k-ermissen en tentoonstellingen, als bodri-ogers ontmaslcerd.

Even zeldzaam is bet, dat iemand schijndood begraven wordt, ondanks dat dilavijls het tegendeel heweerd wordt.

In de geschiedenis vinden we "maar enkele gevall©n hiervan met volkomen zekerheid verm.ald.. Zoo zou Lodewijk IX, de H-eUige, van Frankrijk, toen hij op zijn 29st© j-aar aan dysenterie leed, volgens bet oordeel van zijn gen-eesheeren gestorven zijn. Maar toen na een uur de priesters de ilVIis begonnen ta lezen, vertoonde het lijk weer levenst-oekenen. Uit dankbaarh-edd voor zijn herstel doed de Koning de gelofte een kruistocht mee te maken, 't ge-en hij dan ook een paar Jaar later gedaan' he-eft.

Bij acute ziekten, als dY& enteri-e, cholera enz, , kan inderdaad het leven , zoo ver wijken, dat er igeen hartslag en ademhaling te constateeren is. Men zal dan goed doen de zokere k-enteekenen van den dood af te wachten, om zich te hoeden voor zulk een onaangename verrassing, als d© lijfartsen van Lodewijk IX beleefden.

Een bijzonder geval van schijndood, dat zeer de aandacht hoeft getrokken, heeft zich in het najaar van 1919 te Berlijn voorgedaan.

Den 27 Oct. kocht - een v-§rple-egstor; . 1, 7 gr. morphine len 10 veronalpoed-ers (.van 0, 5 gr.). Ze gaat in het bosch wandel-en - en neemt al dat vergif in, 's namiddags 4 uur. Ze loopt nog wat rond, maar valt spoedig bewusteloos neer. 't Wals zeer koud - en regenachtig. Den volgenden dag wordt - zij gevonden met gering© teefconen van leven, die

weldra verdwijnen. Het lijk wondt nu naar ©en lijkenhuisfe oveöfgebracht, waal' de gemeentegeneesheeir den dood vaststelde op de volgende gl'onden: stijfheid, ontbreken van haitslag en adem*haling, enkele droppels lak deden geen huidreactie ontstaan. Het lijk wrtrdt nu in ©en kist gelegd. Den volgenden dag 29 Oct. wil de politie de identiteit van bet lijk vaststellen. Dfe kist wotdt geopend en men bemerkt tot zijn schïik, dat de Avangen niet .meei' wit maav blauw verkleurd zijn, en ziet oenige beweging van het strottenhoofd. Dezelfde geneesheei' woi'dt geroepen; hij bemerkt noch polsslag, noch" ademhaling, maiai' hooft eeniga doffe harttonen. Daarop w: ordt do paitiënte naar een ziekenhuis vervoerd, waar zij door ©en zorgvuldige behandeling weer bijkomt en na eenigo dagen volkomen herstelt. Minstens 17 uren dus heeft deze persoon in ©en toestand van schijndood verkeerd zonder oenig levensteeken.

Eenigszins kunnen we dit geval wel veirklaren i we wieton, dat door vergiftiging met bedwelmende middelen, en ook door koiude, to©3tanden van • schijndood optreden. Deze verpleegster had zooveel vergif ingenomen, dat ieder ander daaraan zou gestorven zijn; zij weTd echter spoedig dooir de kou bevangen met het gevolg, dat de lichaamsfuncties snel verminderden en ook de resorbsie van het vei'gif uit de, maag. In het zjLekenhuis Tveird de maag uitgespoeld en ©sn groot deel van bet vergif uit bet lichaam verwijderd, zondelr dat het kwaad had kunnen doen.

De wekere teekenen van den dood echter waren hier afwezig: lijkvlekken en ©chte stijfheid; het licha%m was alleen wat stijf van do kou.

Het beste middel tegen scbijridood-begraven ia het veirbod om ©en lijk binnen 2 maal 24 uul na bet intiieden van den dood ter aairde te bestellen.

Onder welke omstandigheden treedt schijndood het meest op? Niet het meest bij g©woóe z.iekten; daar aelfs betrekkelijk zeldzaam; maar na ongelukken en ongevallen, , zooals bij verdi'inken, bij vergiftigingen (b.v. door g; as, door kooloxyd, door alcohol, door morphine en, z.), tijdens ©en narcose, en bij personen, die 'getroffen zijn door den-bliksem oi door een sterken electrischen stroom.

Wanneer in zulke gevallen geen zekere telkenen van. den dood aanwezig zijn, is men verplicht de ver. ongelukte te "beschouwen als-een schijndood© en allo pogingen aan te wenden om de levensgeesten weer op te wekken.

Ook na verhanging of verworging is schijndood volstrekt niet .zeldzaam. In vroegere tijden moet hef meer dan eens gpbeujd zijn, dat men een misdadigei ophing, dat na eenigen tijd het intreden van den dood geconstateerd was, en dat de gehangene, na afniame van de galg, weer tot bet leven terugkeerde Men kon de teekenen van den dood toen nog niet •zoo goed waardeeren als nu, - en was er niet zoo van overtuigd, dat afwezigheid van eenig merkbaai levensteeken nog niet identiek is met dood.

Bij de ongevallen door een sterken electrischen stroom, wier aantal door het toenemend gebruik der electriciteit sterk vermeerdert, is haeii tot de ervaring gekomen, dat alle dood door electriciteit schijndood is; een doelmatige en snelle toepassing van de eerste hulp bij ongelukken is in staat het Aantal slachtoffers hier sterk te verminderen.

Ook bij allerlei vengiftiging^n met verdoovende middelen, zooals morphine en slaappoeders, treed( eerst bewusteloosheid in en dan een toestand van schijndood. Het kan gebeuren, dat men bij zalk een vergiftigde een - gauschen nacht kunstinatige ademhaling moet toepassen en het hart door voortdurend kamfer in te spuiten aan den gang moet houden. Doet men dit niet, dan verdwijnen polsslag en tóemhaling en sterft bet slachtoffer.

Ook bij kinderen moet men op schijndood verdacht zijn; niet alleen, dat op elke 100 kinderen er ©en paar schijndood ter wereld komen, maar zwalcke, weinig levensvatbare kinderen hebben in de eerste weken van hun beslaan bij eenigpn tegenspoed een zekere praedispositie voor schijndood. Zoo moet het gebeurd izijn, dat een doodgraver het lijkje van een kind van 14 dagen zou ophalen om bet te begraven, hij vond het kind in een kistje, schroefde het deksel er op en nam het mee. Op het kerkhof hoorde hij een zacht ïcreunen in het kistje; bij maakte het open: het kind leefde weer en? bewoog armen en beenen. Natuurlijk bracht hij het kind weer spoedig naar .zijne moeder. Eenige .taren later stierf bet en was toen werkelijk dood. In dit geval was de dood niet door een .geneesbeer vastgesteld en liet de politie de toedracht der zaak onderzoeken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen