SAMENWERKING VAN ALLE GEREFORMEERDEN.

V. (Slot.)

Wat kan nu door pamenwerkiiig worden - gedaan om den acihterstand der Gereformieerde wetenschap in te halen?

In 't Toorbijgiaan zij (gewezen op studie-elubs van meer ontwikkelden, liefst onder leiding van een aKademiseh igevoirmd man, om' de vraagstukken van onzen tijd te onderzoeken. En daarbij gaan mijn gedachten niet in de laatste plaats uit naar de bostudeerinig van de sociale kwestie, waaroitntrent ons Gereformeerde volk voorlichting naar den ei& ch onzer beginselen zoo broodnoodig heeft. Nu verdwijnen onder de beslissingen, waarvoor ' de praktijk plaatst, zoo tneniglmlaal de gtoote lijnen. Zoo komt er wel veel nuttig' werk tot stand, maar weinig groot werk'. De lalgemeene klacht, dat oiok hier de miannen ontbreken, zou veelszins ondervangen kiinnen worden, wlanneer alle Gereformeerden, zonder onderscheid van kerkelijk lidmaatschjap, elkander isteun boden.

Zelfs zou op' plaatsen met een sterke Gereformeerde bevoiMng de oprichting van een instituut als een Volteuniversiteit kunnen worden overwogen en 5iet installeeren van een dögelijk geoutilleerde leesinrichtinjgi. . ;

Inzonderheid iec|hter zouden wetenschappelijke studiekringen ongemeen den vooruitgang der Gereformeerde wetensöhiap kunnen bevorderen.

De enkele studiekringen, welke er zijn, 'maken niet den indruk y; an te floreeren.

Het aantal deelnemers is te g'éring.

Hebben zij niet één wereld-en levensbeschouwlngi gemeen, dan is de Larbeid ook' weiniig loonend.

Hoeveel waardeering men hebbe voor elkander als persoon, telkens voelt men toch', dat men 'bet op belangrijke fundamenteele punten oneens is.

Dat veroorzaakt verslapping.

Men kan zijn beginsel er niet uitleven.

En daaraan zal men' op den duur toch' Lehioefte tebben.

„De Gereformeerden in de verschillende kerken zijn op-zicihzelf te awiaJk tot stoute prestaties.

Maar de [handen ineengelegd zouden zij een lïilacht vornüen.

Er zijn onder hen wetensclhappelijte denkers ge^ ^^g omi de wetensch.api pp m'enig punt vooruit te brengen.

Is het dan verantwoord pm de tegenwoordige verbrokkeling te laten voortduren?

^ Moet hier niet één groote organisatie in Ket leven .geroepen, waiarin ieder een taak vindt naar zijn aard en die door alle Gereformeerde belijders geestelijk en stoffelijk wordt (gesteund?

Over de beoefeninJg der wetenschiap aan eigen Universiteit 'slechts een ertk'el woord.

Allen schijn, alsof het in deze artikelen slechts te doen ware om propagianda te 'maken voor onze Vrije Universiteit, wensohen wij te mijden.

Het is bekend, dat een groep van Gereformeerden geen voorstanders zijn van Jiet Bijzonder JHlooger Onderwijs. -

Is samenwerking eenmaal tot stand gekoanen, dan valt hierover nog weleens te praten.

Maar tot voorwaarde van samenwerking zouden wij dit stellig niet 'iwiinen verheffen.

Het is veel beter, dat samenwerking worde verkteggn, terwijl het Universiteitsvraagstuk wordtuitgeschakeld, dan dat daarop-samenwerking zou afspringen.

Wat natuurlijk niet belet, dat zij, die wel voor Bijzonder Hooger Onderwijs voelen, afzonderlijk' daarover met elkander ber£i.adslagen.

Van de zijde van den Gereformeerden Bond in de Nederl. Herv. Kerk is - meer dan eens uitgesprolkén, dat toenadering' in deze gewenscht zou zijn.

Ook wij zijn van .precies, dezelfde gedachte.

Hoe verblijdend zou het jwezen, indien men in deze tot een aocoord Kon geraken.

Generale «amenwerking v^ia alle 'Gereformeerden zou dit zeer vergemakkelijken.

De weg toit onderhandeling zou dan spoediger te vinden zijn.

Nooit wilde onze Universiteit wezen een Kerkelijke Hoogöschool.

Door oorzaken, die we nu niet zullen navorgcheii, werd zij tegen haar wil te zeer in een kerkelijfcen hoek gedrongen.

Maar het ligt in haar karakter plaats te bieden aan allen, die op den bodem der Gereformeerde belijdenis staan.

Kon zij di-t karakter in de praktijk beter uitdrukken, dan zou zij daarmee ook' mieer aan haar bestemming .beantwoorden.

Indien zoo niet alle, dan toch' verschillende Gereformeerde groepen hierover tot eenstemmigheid kon-. den geraken, zou de Gereformieerde wetenschap daardoor o-.i. zeer-zijn gediend.

"Wij zouden k'raohtiger front kunnen bieden tegenover de ongeloovige en half^geloovige wetenschap.

Al stellen we dit punt bij de samenwer'kin'g niet voorop, toch 'is het najar ons inzicht een zaató van buitengewoon belang, , , ; , ., , , ..:

Om nog een wensch te uiten.

Het komt teiij voor, dat wij niet kunnen buiten een specifiek Gereformeerd tijdschrift.

Wij laten , alle bestaande tijdschriften, die een christelijk karakter dragen, in |hun waarde, niaar zij k'unnen toch nooit (het gemis van een eigen tijdschrift vergoeden.

Daarmede bedoelen wij natuurlijk' niet een zuiver theologisch (tijdschrift.

Neen, juist , alle takken van Gereformeerde wetenscha, p moeten hierin hun orgaan vinden.

De ervarin, g heeft geleerd, dat een enkele groep van Gereformeerden niet bij Imlachte is, zulk een tijdschrift in het leven te houden.

In het leven te roepen is geen kunst.

Maar in het leven te houden gaat bezwaarlijker.

Ook hier zou samienwerking naar onze stellige o\rertuiging uitkomst brengen.

Dat men, eer het tot samienwerliing komt, over een berg van moeilijkheden zal hebben heen te klimmen, ontveins ik mij niet.

Er zijn plaa, tsen in ons land, waar "juist de Gereformeerden het felst tegenover elkander staan.

Hoezeer dit oojfc te (betreuren is, verwonderen kan dit niet.

Zij zijn, omi hét eens zakfelijk uit te drukken; , in menig opzicht elkanders looncurrenten.

Dit geldt van de Ethischen in die mate niet.

Daarom , heeft mien voor een samengaan met hien niet zooveel persioonlijke gevoeligheden op zij te zetten.

Maar elke Gereformeerde groep voert de pretentie Jiiet aan het xechte eind te hebben.

Dat geeft wriJAang.

Oolk werkt de (historie hierin na.

Maar gezien de ontzaglijke werkelijkheid, waarvoor onze tijd , ons stelt, hebben wij te arbeiden, dat wij elfeander meer verdragen.

Wij vragen niet, dat een ander zijn standpunt voor het onze zal prijsgeven.

Maar de bodem' der Gereformeerde belijdenis biedt gelukkig p: iieer ruimte dan voor één standpunt.

Dat vooral behiooren wij te verstaan.

Door wat .aohter ons ligt, zijn we te zeer van elkander vervreemd.

We kennen elkander niet genoeg.

Wat wij van elkander 'weten, hebben we soms alleen geput uit kerkelijke polemiek.

Daarom' behooren we, voor we een program opstellen, elkander eens te , ontnM> eten.

EUtander recht in de oogen te zien.

Elkander broederlijk' de hand te reiken.

Vóór alles lijkt mij daarom' noodzafeelijk de saniienroeping; van een, algemieen Gereformeerd congres.

Mits goed voorbereid, durven we aan zulk , e.en congres een welslagen voorspellen?

De verwijdering zal er door worden gekeerd.

We zullen elkander naderen.

We zullen eUqander niet toevoegen: ik heb u niet van noode, m; aar er rond voor uitkomen: broeders, het. doet ons leed, dat wij zoolang op een afstand van u jhebben geleefd, maar dit bekennen - we u thans: we kwmen niet buiten u.

Laat mij ten slotte een voorstel niiogen doen.

Gaarne zou ik zien, dat de Gereformeerde pers, vooral die buiten onze 'kerken, zich over dit denkbeeld uitsprak. Het desnoods aan saherpe kritiek onderwerpe of liever nog zijn instemiming met de samenroeping van een algetoeen Gereformeerd congres betuige.

0(Ai zal het mij genoegen doen van alle kanten korte correspondentie daarover te ontvangen. Men schrijve buiten op de envelop: samenwerking', waardoor het Borteeren mij verlicht wordt.

Men beginne niet te redeneeren: er k'omt toch niets , vian.

W|ant dat iheeft reeds mtenig voortreffelijk' werk doen mislukken.

Liever overlegge men: ta'oest deze schioone zaak mislukken, dan wil ik er in geen geval de verantwoordelijkheid van dragen.

Ook mete m(en de zwarighteden niet al te breed uit.

Van' die zwarigheden ben ik diep' doordrongen.

Maar ik geloof oiok, dat (het geloof zwarigiheden overwint.

Na eenigen tijd hoop ik' dan van de ontvangen' ciorrespondentie rekenschb, p te geven in dit blad. Hier en daar misschien enk'ele zinsneden eruit in onze kolommien opnemen. En vooral melding maken van de ontvangst van mijn "voorstel in de pers.

Dan kan overlegd op welke manier de uitvoering van het ^ denkbeeld het best kan geschieden.

Moge het resultaat verblijdend zijn.

Worde deze zaak opgenomen in 'de voorbede van allen, die de Gereformeerde w, aarh!eid van hartei liefhebben.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen